Page 34 - Fen Lisesi Fizik 10 | 2.Ünite
P. 34

2. ÜNİTE                                                                                                                                                               BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ

                     SIRA SİZDE                        ÖRNEK
                   Üç eşit hacim bölmeli X cismi,                                 Eşit  hacim  bölmeli  X  cismi
                özkütlesi 3 g/cm  olan K sıvısına                              özkütlesi  2  g/cm   olan  K  sı-
                               3
                                                                                               3
                bırakıldığında  bir  bölmesi  sıvı  dı-                        vısının  içine  bırakıldığında  iki
                şında  kalacak  biçimde  dengele-                              bölmesi sıvının dışında kalacak
                niyor.                                 X              X        biçimde  dengeye  gelmektedir.
                                                                               Aynı X cismi, L sıvısına bırakıldı-
                                                                               ğında ise üç bölmesi sıvının dı-
                                                                               şında kalacak biçimde dengeye
                                                                               gelmektedir.
                                                     K Sıvısı       L Sıvısı
                      X                                                           Buna göre L sıvısının öz-
                                                                                                3
                                                      Şekil I       Şekil II   kütlesi kaç g/cm tür?
                    K Sıvısı       L Sıvısı
                                                       ÇÖZÜM
                   X  cismi,  özkütlesi  4  g/cm 3
                 olan  L  sıvısına  bırakılırsa  kaç   Her iki durumda da F = G olduğuna göre aşağıdaki eşitlik yazılır.
                                                                      k
                 bölmesi sıvı üstünde kalır?       V .d .g = d . V  g
                                                             c
                                                       s
                                                                c
                                                     b
                                                   Şekil I’e göre K sıvısının özkütlesi aşağıdaki gibi hesaplanır.
                                                       =    V b
                                                    d c  dK
                                                            V c
                                                   Şekil II’ye göre ise L sıvısının özkütlesi aşağıdaki gibi hesaplanır.
                                                       =  2 $  2  =  1g/cm 3
                                                    d c     4
                                                       =    V b
                                                    d c  dL
                                                            V c
                                                     1 =  dL  1
                                                            4
                                                    d   = 4 g/cm 3
                                                     L

                                                 Askıda Kalan Cisimler


                                                                            Sıvıya bırakılan bir cismin tüm hac-
                                                                          mi, sıvı içinde kalacak biçimde tabana
                                                                          temas  etmeden  dengede  duruyorsa
                                                                          bu tür cisimlere  askıda kalan cisim-
                                                                          ler    denir.  Görsel  2.82’de  görüldüğü

                                                           F              gibi  cisim  dengede  olduğuna  göre
                                                            k
                                                                          aynı doğrultuda etki eden kuvvetlerin
                                                                          bileşkesinin büyüklüğü de sıfırdır. As-
                                                                          kıda kalan cisimler, hacminin tamamı
                                                                          sıvı içinde kalacak biçimde hangi nok-
                                                                          taya konulursa o noktada dengede kalır.


                                                           G                     F  = G
                                                                                  k
                                                                              V .d .g = d . V  .g     (V  = V )
                                                  Görsel 2.82: Askıda kalan cisim  b  s  c  c    b   c
                                                                                 d  s  = d     olur.
                                                                                      c
                                                 Bu eşitliğe göre bir cismin sıvı içinde askıda kalabilmesi için özkütle-
                                                 sinin sıvının özkütlesine eşit olması gerekir.







                 106
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39