Page 38 - Fen Lisesi Fizik 10 | 2.Ünite

2. ÜNİTE BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ

ÖRNEK
NOT ALANI Kap içindeki X sıvısına eşit
hacimli K ve L katı cisimleri üst
üste bırakıldığında K’nin hacminin
K L yarısı sıvı dışında kalacak şekil-
de dengeye geliyor. L cismi aynı
L
sıvıya tek başına bırakıldığında
hacminin yarısı sıvı içinde kalacak
X Sıvısı X Sıvısı
şekilde dengeye gelmektedir.
Şekil I Şekil II
Buna göre K ve L cisimlerinin özkütleleri oranı d /d kaçtır?
K L

ÇÖZÜM
Şekil I’e göre G +G =F +F
K L K1 K2
^ V.d.g + (V.d .g) = ( V d.g) + (V.d .g)
K h
L
2
X
X
+ = 3 ….. (1)
dK dL 2 d X
Şekil II’ye göre G =F
L K
V.d.g = V = 1 …… (2)
L 2 d.g dL 2 d X
X
1 ve 2. denklemlerin birlikte çözülmesi hâlinde cisimlerin öz-
kütlelerinin birbirine oranı aşağıdaki gibi bulunur.
+ = 3
dK dL 2 d X
= 1 3d = d + d dK = 2 olur.
dL 2 d X L K L dL
Soru farklı bir yöntemle aşağıdaki gibi çözülebilir.
K ve L cisimlerinin hacimleri eşit olarak verilmiş. Cisimlerin her
birinin hacmini 2V olarak kabul edelim. Aynı sıvı içine bırakılan ci-
simler için Şekil II’ye bakıldığında L cismi dengede olup hacminin
yarısı (V kadarı) batmıştır. Şekil I’de ise K ve L cisimleri üst üste
konulmuş ve toplam ağırlık ile 3V hacim batmıştır. L cismi, kendi
ağırlığı ile V hacmini batırabildiğine göre K cisminin ağırlığı, L’nin
iki katı olmalıdır.
G = 2G ise m = 2m olur.
L
K
K
L
K ve L’nin hacimleri eşit olduğuna göre
d = 2d L
K
dK = olarak bulunur.
2
dL
ÖRNEK
Birbirine yapışık olmayan X, Y ve Z katı ci-
simleri K sıvısı içine bırakıldığında X'in yarısı sıvı
dışında Y ve Z’nin tamamı sıvıda kalacak şekil-
X
de dengede durmaktadır.
Cisimlerin özkütleleri ile sıvının özkütlesi
Y
arasındaki ilişki ne olabilir?
Z
K sıvısı

110