Page 31 - Fen Lisesi Fizik 12 | 4. Ünite

2.

4.2. BÜYÜK PATLAMA VE EVRENİN OLUŞUMU
4.2. BÜYÜK PATLAMA VE EVRENİN OLUŞUMU 4.2. BÜYÜK PATLAMA VE EVRENİN OLUŞUMU BÖLÜM

Büyük patlamadan sonraki ilk saniyede evren çok sı-
cak ve çok yoğun bir hâldedir ve henüz atomlar bile
oluşmamıştır. Büyük patlama teorisine göre dört te-
mel kuvvet içerisinde diğerlerinden ilk ayrılan kuv-
vet, kütle çekim kuvveti olmuştur. Böylelikle evren
genişleyip soğudukça maddenin temel yapı taşları
olan kuarklar ve leptonlar oluşmuştur. Bir dakika son-
ra kuarklar birbirine yapışıp protonları ve nötronları
oluşturmuştur. Ardından ilk 3 dakika içinde proton
ve nötronlar atom çekirdeklerini oluşturacak şekilde
birleşmiştir. 300 bin yıl sonra çekirdekler elektronlar-
la bağlanarak ilk atomları oluşturmuştur. 200 milyon
yıl sonra ise ilk yıldızlar oluşmuştur (Görsel 4.2.4).

Görsel 4.2.4: Büyük patlama modeli

Araştırma

Büyük patlama teorisini destekleyen en önemli bulgulardan birisi Edwin Hubble tarafından
ortaya konan evrenin genişlemesi gözlemleridir. Büyük patlama teorisini açıklayarak bu teoriyi
destekleyen başka bilimsel çalışmaları araştırınız. Bulduğunuz sonuçları rapor hâline getirerek
sınıfta arkadaşlarınıza sununuz. 203

Büyük patlama teorisi üzerine çalışan bilim adam-
larının en büyük yardımcısı teleskoplardır. Teleskop
kelimesi Latince “tele” yani uzak sözcüğü ile “sko-
pein” yani bakmak veya görmek sözcüğünün birle-
şiminden türetilmiştir. Yaptığı gözlemlerle evrenin
genişlediği fikrini ortaya atan ve büyük patlama fik-
rinin tetikleyicisi Edwin Hubble’dır. Edwin Hubble’ın
anısına 24 Nisan 1990 yılında uzaydaki yörüngesine
yerleştirilen dev uzay teleskobuna Hubble Uzay Te-
leskobu adı verilmiştir (Görsel 4.2.5). Bu teleskop
sayesinde evrenin genişleme hızının sürekli arttığı
gözlenmiştir. Görsel 4.2.5: Hubble Uzay Teleskobu

Araştırma

Edwin Hubble’ın yaptığı bilimsel çalışmaları ve Hubble Teleskobu’nun uzay çalışmalarına yaptığı
katkıları araştırarak rapor hâline getiriniz. Arkadaşlarınıza bu konuda bir sunum yapınız.