Page 17 - Fen Lisesi Kimya 9 | 1. Ünite

KİMYA BİLİMİ

b) Kimya ile İlgili Alanlar
Bilindiği üzere kimya birçok disiplin ve sektörle ilişkilidir. Teknolojik de-
ğişim ve gelişmeler her alanda olduğu gibi kimya alanında da ilerlemeler
sağlamaktadır. Ayrıca çağın gereksinimleri de bu durumu mecbur kılmak-
tadır. Bu bölümde bu ilişkiler ayrıntılı olarak aktarılacaktır.

İlaç
Canlılar üzerinde göstermiş olduğu etki ile bir hastalığın teşhis ve te-
davisinde rol oynayan kimyasal preparatlara ilaç denir (Resim 1.30). İlaç-
lar katı, sıvı, jel olmak üzere üç formda üretilir. İlaç üretimi kimya disiplini
olan “farmakoloji”nin alanına girer. İnsan ve hayvan hastalıklarının yanın-
da bitkilerde oluşan hastalıkları yok etmek için de ilaçlar kullanılır. İlaçla-
rın bilinçsizce kullanılması; bağımlılığa, sağlığın bozulmasına yol açar ve
ülke ekonomisine zarar verir. Günümüzde kanser ve diğer hastalıklarla
mücadele için ilaç araştırmaları yoğun bir şekilde devam etmektedir.
İlaç üretimi, eski çağlarda yaşamış olan simyacılar dönemine kadar
Resim 1.30: İlaç
uzanır. Simyacılar çevrelerindeki birçok bitkiyi toplayarak çeşitli ilaçlar
üretmişlerdir. Ürettikleri ilaçları tedavi amaçlı kullanmışlardır.

BİLGİ KUTUSU
Gıda
Kimyanın uğraş alanlarından biri de gıda sektörüdür. Besin; canlıla-
rın büyümesi, gelişmesi ve yaşamını sürdürmesi için gerekli olan mad- C Na
delerdir. Canlılar; sağlıklı bir hayat sürdürebilmek için farklı türde besin
maddelerini, ihtiyaç duydukları oranlarda almalıdır. Bu tür beslenmeye
dengeli beslenme denir.
Gıda kimyası; besinlerin bileşenlerini, yapılarını ve bunlarda meydana
Sodyum benzoat
gelen değişimleri inceleyen bilim dalıdır. Gıda kimyası gıdaların hazırlan-
ması, işlenmesi, korunması, ambalajlanması, depolanması gibi teknolo- Vücudun toksit temizleyicisi-
jileri içerir. Gıdaların içerisinde çok sayıda kimyasal madde bulunur. Bu dir. Ancak aşırı tüketimi sağ-
maddelerin her birinin organizmada işlevsel görevleri vardır. Gıdalardaki lık sorunlarına neden olur.
kimyasal maddeler doğal ve yapay yolla üretilmektedir. Çok iyi bir antiok-
sidan olan sodyum benzoat yapay olarak üretilir ve bazı hazır gıdalarda
gıda koruyucusu olarak kullanılır. Sodyum benzoat; kuru erik, sarımsak,
tarçın gibi yiyeceklerde doğal olarak bulunmaktadır.
Gıdaların albenisini arttıran renklendiriciler, aroma artırıcılar, lezzet
vericiler, pH düzenleyiciler gibi kimyasallar yapay olarak kimyacılar ta-
rafından üretilmektedir. Zeytinyağı, buğday, protein içeren gıdaların vb.
üretimi gıda kimyasının ilgi alanıdır (Resim 1.31 a, b, c, d).

Resim 1.31: a) Buğday

b) Gıda analizi c) Protein içeren gıdalar d) Zeytinyağı

28 29