Page 14 - Fizik 12 | 1.Ünite
P. 14
1. ÜNİTE: ÇEMBERSEL HAREKET
Örnek
Yarıçapı 50 m olan çembersel bir pistte sabit büyüklükte hızla koşan
B koşucu ok yönünde hareket ederek A noktasından B noktasına 10 sani-
yede ulaşıyor.
Buna göre
m
O r = 50 m A a) Koşucunun çizgisel hızının büyüklüğü kaç s dir?
b) Koşucunun A ve B noktaları arasındaki yer değiştirmesi kaç
metredir?
c) Koşucunun A ve B noktaları arasındaki çizgisel hız değişiminin
büyüklüğü kaç m dir?
s
ç) Koşucuyu etkileyen merkezcil ivmenin büyüklüğü
kaç m 2 dir?
s
(π = 3 alınız.)
Çözüm
a) Koşucu, A dan B ye 60º lik yayı 10 saniyede koştuğuna göre koşu-
cunun periyodu
60º 0º
60º
10 s de
10 s de 0 s de
6 1
T
T s de s de
360º 360º
360º T s de
60º $ T = 10 $ 360º
T = 360 = 60 saniyedir.
6
$$
j = 2r r = 2350 = 5 m bulunur.
s
60
T
" " "
∆
b) r = r - r dır.
B
A
B
Bu ifade sonucunda kenar uzunluğu r kadar olan eşkenar üçgen oluşur.
r A = v dir. Yarıçap 50 m olduğuna göre ∆r = 50 m bulunur.
60°
r T v r = v r B
A
∆r c) Hız vektörü daima konum vektörüne diktir.
60° 60°
O r A j B ∆j
B
B 60° 60° j A
60°
r A j j B
60° A Tj = B j - j A daha önceden çizgi-
O r A sel hızın büyüklüğü 5 m bulun-
B s
muştu. Buradan
Tj = Tj A = B j = 5 m bulu-
s
nur.
2 2
5
ç) Merkezcil ivme formülünden a = j r = 50 = 1 m 2 bulunur.
2
s
28 12. SINIF FİZİK