Page 14 - Fizik 12 | 1.Ünite
P. 14

1. ÜNİTE: ÇEMBERSEL HAREKET



                                                  Örnek
                                               Yarıçapı 50 m olan çembersel bir pistte sabit büyüklükte hızla koşan

                                 B             koşucu ok yönünde hareket ederek A noktasından B noktasına 10 sani-
                                               yede ulaşıyor.
                                               Buna göre

                                                                                           m
                           O r = 50 m   A      a) Koşucunun çizgisel hızının büyüklüğü kaç   s   dir?
                                               b)  Koşucunun A ve B noktaları arasındaki yer değiştirmesi kaç
                                                 metredir?

                                               c)  Koşucunun A ve B noktaları arasındaki çizgisel hız değişiminin
                                                 büyüklüğü kaç   m   dir?
                                                                 s
                                               ç)  Koşucuyu etkileyen merkezcil ivmenin büyüklüğü
                                                 kaç   m 2  dir?
                                                      s
                                                 (π = 3 alınız.)

                                                  Çözüm

                                               a)  Koşucu, A dan B ye 60º lik yayı 10 saniyede koştuğuna göre koşu-
                                                 cunun periyodu

                                                  60º 0º
                                                  60º
                                                          10  s de
                                                          10  s de 0  s de
                                                  6           1
                                                          T
                                                          T   s de   s de
                                                  360º      360º
                                                     360º    T   s de
                                                  60º $ T = 10 $ 360º
                                                  T =  360  =  60   saniyedir.
                                                       6
                                                              $$
                                                  j =     2r r  =  2350  = 5  m   bulunur.
                                                                        s
                                                               60
                                                        T
                                                   "  "  "
                                                  ∆
                                               b)  r = r - r  dır.
                                                       B
                                                          A
                                  B
                                               Bu ifade sonucunda kenar uzunluğu r kadar olan eşkenar üçgen oluşur.
                                                      r A = v  dir. Yarıçap 50 m olduğuna göre ∆r = 50 m bulunur.
                                60°
                            r                   T v r = v  r B
                             A
                                  ∆r           c) Hız vektörü daima konum vektörüne diktir.
                              60°  60°
                           O     r           A               j B                         ∆j
                                 B
                                                                   B                    60°  60°  j A
                                                                                             60°
                                                              r A         j              j B
                                                               60°         A  Tj =  B j -  j A  daha önceden çizgi-
                                                           O      r      A    sel  hızın  büyüklüğü  5  m   bulun-
                                                                  B                                s
                                                                              muştu. Buradan

                                                                              Tj =   Tj A =   B j =    5  m    bulu-
                                                                                                    s
                                                                              nur.
                                                                                  2    2
                                                                                      5
                                               ç) Merkezcil ivme formülünden  a =  j r  =  50  =  1      m 2  bulunur.
                                                                                           2
                                                                                              s
           28     12. SINIF FİZİK
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19