Page 21 - Fizik 12 | 1.Ünite

1. BÖLÜM: DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET

 Çözüm
4 kg kütleli cisim dengede olduğuna göre ipteki gerilme kuvveti N
T = 40 N’dır. Açısal hızın en büyük değerde olabilmesi için
F Sürtünme
F = T + F olmalıdır. T
Merkezcil Sürtünme
20 N
F = k $ N = 0,5 $ 20 = 10 N
Sürtünme
F Merkezcil = m $ ω 2 r $ = 2 $ ω 2 $ , 0 5 = ω 2 T
F Merkezcil = T F S rt nme
+
üü
2
ω = 40 10
+
2
ω = 50 40 N
rad
ω = 52 s olmaldýý . r

 Örnek
Aynı ip üzerindeki m kütleli K ve L cisimlerine sürtünmesiz yatay düz-
lemde düzgün çembersel hareket yaptırılıyor.

Buna göre
2r K r L
j
c) Cisimlerin çizgisel hızlarının büyüklükleri oranı j K yi bulu- O T 2 T 1
nuz? L
T
d) İplerdeki gerilme kuvvetlerinin oranı T 1 2 yi bulunuz? j K j L

 Çözüm
a) Cisimler O merkezi etrafında döndükleri için açısal hızları eşittir. Çiz-
gisel hızla açısal hız arasındaki j = ~ $ r bağıntısından yola çıkarak
j = ~ r 2 $
K
j = ~ 3 $ rolur .
L
j K = ~ $ r 2
j L ~ $ r 3
j K = 2 bulunur .
j L 3

b) L cismini hareketin merkezine doğru çeken net kuvvet (merkezcil
kuvvet) F = T dir.
L 1
T = m $ ~ 2 r 3 $ bulunur.
1
K cismini hareketin merkezine doğru çeken net kuvvet (cisme etki eden
merkezcil kuvvet) F = T - T dir. Buradan T = F + T olur.
K
1
2
2
K
1
T = m $ ~ 2 2 $ rm $ ~ 2 r 3 $ = m5 $ ~ 2 r $ olur.
+
2
T 3 m $ ~ 2 r $ 3
T 1 2 = 5 m $ ~ 2 r $ = 5 bulunur.
12. SINIF FİZİK 35