Page 23 - Fizik 12 | 1.Ünite

1. BÖLÜM: DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET

 Çözüm

T y
T
r = 1,6 m T x
m⋅g

İpteki gerilme kuvveti, dik koordinat sisteminde yatay ve düşey bileşen-
lerine ayrıldığında cismi merkeze doğru çeken T bileşeni merkezcil
X
kuvvete eşit olurken T bileşeni cisme etki eden yer çekimi kuvvetine
Y
eşit olur.

T = m j r 2 = 24 $ , 16 2 = 20 N
x
T = m g $ = 210 = 20 N
$
y
2
T = T + T y 2
2
x
2
T = 20 + 20 2
T = 20 2 N bulunur .

 Örnek

Yarıçapı r = 1 m olan içi boş silindir, merkezinden geçen düşey eksen ~
çevresinde ~ açısal hızıyla döndürülürken kütlesi m = 0,5 kg olan cisim r
de silindirin iç yüzeyinde kaymadan döndürülüyor.

Cisimle yüzey arasındaki sürtünme katsayısı k = 0,5 olduğuna m
göre silindirin açısal hızı en az kaç rad olur?
s

Düşey eksen

 Çözüm

Cismin kaymaması için statik sürtünme kuvveti F Sürtünme = m⋅g olmalıdır.
Cismin hareketi sırasında cisme etki eden merkezcil kuvvet silindirin
yan yüzeyinin cisme uyguladığı tepki kuvvetine eşittir.

F = N dir. Sürtünme kuvveti F = k $ N = k $ F bulunur.
Merkezcil Sürtünme Merkezcil
km$ $ ~ 2 r $ = m g$
k $ ~ 2 r $ = g F Sürtünme
, 05 $ ~ 2 1 $ = 10 N
2
~ = 20 m⋅g
rad
~ = 25 s bulunur .

Cismin açısal hızının küçük değeri ~ = 25 rad olmalıdır. Düşey eksen
s

12. SINIF FİZİK 37