Page 35 - Fizik 9 | 3.Ünite

NEWTON’IN HAREKET

YASALARI 3.3

Bu Bölümde Öğrenilecek
Anahtar Kavramlar

Eylemsizlik
Etki-tepki kuvveti

Filozof ve bilim insanı olan Aristo’nun bir cismin hareketini sür-
dürebilmesi için kuvvete ihtiyaç duyduğu, hareketsizliğin kütlenin
doğal durumu olduğu düşüncesi yüzyıllar boyu benimsenmiş ve
savunulmuştur. Orta Çağ modern biliminin kurucusu ve hekimlerin
önderi olarak bilinen İbn-i Sina, fizikteki önemli konulardan birisi olan
hareketin açıklanmasında Aristo’nun bu görüşüne karşı çıkmış ve
“Herhangi bir cisim bir engelleyici etki ile karşılaşmıyorsa hareketi-
ne devam eder.” demiştir. Başlangıçta uygulanan kuvvetin ortadan
kalkması ile cismin hareketini sürdürmesini “nesneye kazandırılan
hareket etme isteği (kasrî meyil)” olarak açıklamıştır. Batı’da Avicen-
na (Avisenna) adıyla bilinen İbn-i Sina’nın bu açıklaması yedi yüzyıl
sonra farklı bir coğrafyada Newton tarafından da aynı şekilde ifade
edilen Birinci Newton Kanunu ile eşdeğerdir.

Büyük yük gemileri limana yanaşmadan 25–30 km önce motor-
larını durdururlar. Bunun sebebi nedir?

Duran cismi hareket ettirmek mi, hareket hâlindeki cismi dur-
durmak mı daha kolaydır?

Dünya üzerinde her yerde ağırlığımız aynı büyüklükte midir?

Bu soruların ve konuyla ilgili akla gelebilecek diğer soruların ce-
vaplarına ünitenin bu bölümünde yer verilecektir. Bu bölümde New-
ton’ın Hareket Yasaları tanıtılacak, cisimlerin kütlelerine göre ağırlık-
larının nasıl hesaplandığı anlatılacaktır.

HAREKET VE KUVVET 139