Page 296 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

CEVAP ANAHTARLARI TARİH 9
Kavram Öğretimi

2. Yönerge:
Çalışma No.: 21
Toplumun Özellikleri D Yönerge 1:
Tanımlamalarda ortaya çıkan temel farklılık, millet kavramına
Farklı amaç ve idealleri paylaşan birey ve gruplardan oluşur. iki temel bakış açısının olduğudur. Buna göre İlber Ortaylı,
1. objektif bakış açısına sahip millet anlayışında Osmanlı Dev-
Aynı kurallara uyma zorunluluğu bulunan birey ve gruplardan leti’ndeki millet anlayışının dinî bağlardan yola çıkarak ku-
oluşur. + rulduğunu, bunun yanında vatandaşlık tanımının, farklı etnik
kökenlere sahip yurttaşların aidiyetini de kapsadığını ve ko-
Çoğu kez aynı toprak üzerinde yaşayan gruplardan oluşur. + ruduğunu ifade etmektedir. Mustafa Kemal Atatürk ve Ernest
Renan ise millet kavramının ortak duygu ve ortak geçmiş çer-
Pek çok öge ve kurumlardanoluşan bir yapıdır. + çevesinde şekillendiğini ifade etmektedirler.
Toplumu oluşturan insanlar arasında,düzenli ve karşılıklı
ilişkiler söz konusu değildir. 2. Millet kavramını oluşturan temel etkenler ortak mazi, birlikte
yaşama elde edilen mirasın korunması ve ortak bir gelecek
İşlevsel olarak benzer temel gruplardan oluşmuştur. planlama iradesi göstermektir.

Ortak bir coğrafi mekânı vardır. +
Çalışma No.: 22
3. Yönerge: 1. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Ortak bir geçmişe ve ha-
tıra mirasına, birlikte yaşamak arzusuna, ortak gelecek için
Öğrencinin bilgi-birikimine bağlı olarak yanıt vermesi birlikte çalışma iradesine sahip olan kederde ve tasada aynı
beklenir. nabzı gösteren insan topluluğuna millet denir.” şeklinde ce-
vaplar vermesi beklenir.
Çalışma No.: 20 2. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Millet olabilmek için ırk
birliği, din birliği veya inanç birliği çok önemli olmakla bir-
Yönerge 1: likte yeterli ölçütler değildir. Aynı toprak parçası üstünde ya-
şayan insanların millet olması için şart; ortak bir geçmişe,
1. a) Köken olarak ulus ve millet aynı anlama gelmemektedir. kader birliğine, ortak bir gelecek hedefine sahip olmaktır. Bu,
Ulus, Türkçe kökenlidir ve aynı boydan olanları ifade etmek- en tutarlı ve geçerli görüştür. Milliyet bağı böylece maddi ol-
tedir. Millet ise Arapça kökenlidir ve aynı dinî zümreden olan- maktan çok manevi bir ilişki hâlini alır ve gelecek kuşaklara
ları ifade etmek için kullanılmıştır. aktarılır.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
b) Yakın Çağ’a damgasını vuran Fransız İhtilali, millet (ulus)
kavramı hakkında yeni fikirlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. 3. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Geçmişte bir arada ya-
Kimi düşünürlere göre aynı etnik kökenden gelen, aynı dili şamış, şimdi de bir arada yaşayan ve gelecekte de bir arada
konuşan ve aynı dine inanan insanların meydana getirdiği yaşama inancında ve kararında olan insan toplulukları ar-
topluluklar millet olarak görülmüş, kimilerine göreyse millet tık millet olma vasfına erişmiş demektir. Bununla birlikte bu
kavramı manevi unsurlarda aranmıştır. Bu tartışmaların ürünü bilincin yerleştirilmesi ve daha ileriye taşınması adına yeni
olan milliyetçilik fikri ise bu çağa ait pek çok savaşın temel nesillere büyük görevler düşmektedir. Öncelikle kişilerin, mil-
sebebini oluşturmuştur. lete duyduğu bağlılığın diğer tüm bağlılıklardan üstün olması
gerektiği öğretilmelidir. Bu bağlamda tarih bilimine büyük
2. görevler düşmektedir. Zira hak edilmiş bir coğrafyada ortak
değerler etrafında şekillenen bir olgu olarak milliyetçilik, en
başta ortak tarihe ihtiyaç duyar. Bu anlamda tarih ne kadar
Objektif Bakış Subjektif Bakış geriye götürülürse kolektif hafızada millet mefhumu o kadar
yücelir ve gelecek nesillere köklü ve sağlam bir karakter ola-
Bu bağlar maddi, yani Bu bağlar, manevi rak aktarılır.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
elle tutulur, gözle görülür, niteliktedir; birtakım ortak
kısacası beş duyuyla duygu ve düşüncelerden Çalışma No.: 23
hissedilir niteliktedir. oluşur.
Objektif faktörlerde ortak Subjektif bağlar arasında, 1. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Kolektif davranışların
özelliklerden çok farklılık- ortak geçmiş, hatıra, kurumsallaşmış hâli olarak tanımlanabilecek kültür; bilgi,
lar belirleyicidir. amaç, ideal, istikbal, ülkü inanç, sanat, ahlak, hukuk, örf ve âdet başta olmak üzere insa-
birliği gibi hususlar yer nın toplumun bir üyesi olması dolayısıyla kazandığı diğer bü-
almaktadır. Geçmişte tün maharet ve alışkanlıklarını kapsayan karmaşık bir bütün
olarak tarif edilebilir.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
yaşanılan ortak acılar
veya birlikte kazanılan
başarılar, ortak amaca 2. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Kültür; insanın yaşayış
varmak için mücadeleler, ve düşünüş tarzından günlük münasebetlerine; edebiyat ve
ortak tehlikelere karşı sanat anlayışından inanç ve eğlence dünyasına kadar top-
birlikte karşı koyma isteği lumsal hayatta edindiği ve sürekli karşılaştığı her türlü maddi
gibi faktörler insanları ve manevi unsurlardır. Bu anlamda insanın günlük hayatında
birbirine bağlamaktadır. karşılaştığı her türlü maddi ve manevi unsuru kapsar. İnsanın
yaşadığı şehirdeki tarihî eserler, yediği besinler ve hatta yeme
yöntemleri, önemli günlerindeki merasim şekilleri, günlük ha-
yatında iletişim için kullandığı kelimelere kadar hayatının her
3. Subjektif millet anlayışını yansıtmaktadır. safhasında hemen hemen herşey kültürel unsurlara örnek ola-
rak gösterilebilir.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.

293