Page 298 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

CEVAP ANAHTARLARI TARİH 9
Kavram Öğretimi

3. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Tarihin dönemlendiril-
Çalışma No.: 30 mesi, öğrencilerin tarihteki bütünlük algısına zarar verebil-
mektedir. Ayrıca tarihin gerek göreceli bir faaliyet olduğu
1. Yönerge: gerekse Avrupa tarihiyle ilgili olayları ölçüt kabul ettiği ve
1. Günlük yaşamda kolaylıklar sağladığı için insanlar zamanı Avrupa tarihi merkezli bir yaklaşım olduğu için tüm toplum-
saat veya takvim kullanarak ölçmeye ve bölümlendirmeye ları kapsama yeterliliğini sağlayamamaktadır.” şeklinde ce-
çalışmışlardır. Böylece siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik vaplar vermesi beklenir.
faaliyetler belirli bir düzen içinde yürütülmeye çalışılmıştır.

2. Yönerge: Çalışma No.: 34
1. Halk takviminde insanların geçim kaynaklarına göre farklı 1. Tarihi süreç, insanların yeryüzünde görülmesiyle başlar ve
yörelere özgü planlamalar yapılmıştır. Yıl, Kasım ve Hıdrel- yazının icadıyla kayıt altına alınır. Bu süreç çok uzun bir
lez olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır. Dünya genelinde ka- zaman dilimini kapsamaktadır. Bu uzun dilimde vuku bulan
bul gören günümüzdeki takvimlerde ise yıl, ay, hafta şeklinde tarihi olayların bir bütün halinde ele alınması, bu şekilde
daha detaylı bölümlendirmeler yapılmıştır. araştırılması ve anlaşılması gerçekten zordur. Bu araştırma
2. Öğrencilerin “Gün içerinde güneşin hareketlerini dikkate ala- zorluğu, konusu olayları tespit etmek, araştırmak ve anlamak
rak planlama yapmaya çalışırdım. Zamanla ilgili herkes için olan tarihçi için de geçerlidir. Bu yüzden de tarihi sürecin bir
geçerli teknik bilgiler olmasa iş gitme, arkadaşlarla buluşma şekilde bölünmesi, çağlara ayrılması gerekli olmuştur.
veya başka işler için vakitlerini belirlemede aksamalar yaşa- Tarihin çağlara ya da dönemlere ayrıştırılması olayların ince-
nırdı.” gibi cevaplar vermesi beklenmektedir. lenmesini ve tarih öğretimini kolaylaştırmaya yöneliktir.
2. Dönemlendirme yapılırken herkes kendi inanç ve düşünce-
Çalışma No.: 31
sine göre bir dönemlendirme yapmıştır. Yani günümüzde
kullanılan Avrupa merkezli sistem, tarih boyunca kullanılan
1. Yönerge:
tek sistem olmamıştır. Onun öncesinde farklı din adamları-
1. Ahmet Hamdi Tanpınar, zamanı uçup gitmek için fırsat kol- nın ortaya attığı altılı sistem kullanılmıştır. Ayrıca Avrupa
ladığı için yeni doğmuş bir kuşa benzetmektedir. Zaman da merkezci bu sistem genel olarak teologlar tarafından oluştu-
durmaz, akar. rulmuş olup Hristiyan inancına ve Avrupa tarihine uygunluk
göstermektedir.
2. Geçmiş zamanda yaşanan gelişmeleri unutursak onlarla insan-
lığın tecrübeleri veya bireysel olarak kendi tecrübelerimiz de 3. Günümüzde neredeyse tüm milletler tarafından kullanılan bu
uçup gitmiş olur. Geçmiş olaylardaki değişim ve sürekliliği çağ sistemi, aslında kendine ait köklü bir tarihi olan bu devlet-
kronolojik olarak takip etsek onları hatırlayışımız kolaylaşabi- lerin tarihini yok saymaktadır. Bu durumdan dolayı diğer dev-
lir ve geçmiş zamanın uçup gitmesini engelleyebiliriz. letlerin de kendilerine ait bir sisteme ihtiyacı vardır. Geniş bir
alana yayılan Osmanlı ve Türk tarihi de kendine ait bir sistemle
yorumlanmalı ve dönemlendirilmelidir.
2. Yönerge:
1. Öğrenci kendi kronolojisini hazırlar.
Çalışma No.: 35
3. Yönerge:
1. Tarihi bir bütün olarak ilk insandan günümüze kadar tek par-
1. Öğrencinin bilgi-birikimine bağlı olarak yanıt vermesi beklenir. ça hâinde incelemek çok zor olacağından bölümlere ayırma
gereği duyulmuştur. Bölümlere ayırırken insanlığın büyük
çoğunluğunu ilgilendiren veya etkileyen olaylar seçilmiştir.
Çalışma No.: 32 2. Bölgenin coğrafi konumu o bölgede yaşayan insanların uğ-
raşlarını, ekonomik düzeylerini, sosyal yaşamlarını etkile-
1. Yönerge: mektedir. Bütün bunlar da toplumun gelişmişliğini göster-
mektedir. Ayrıca bölgenin istilalara açık olması da bu konuda
1. Öğrencinin bilgi-birikimine bağlı olarak yanıt vermesi beklenir. etkilidir. Tarihî çağlara, komşularına göre daha önce geçen
toplumlar ise savaşlarda veya kültürel gelişimde daha ileriye
2. Öğrencinin bilgi-birikimine bağlı olarak yanıt vermesi beklenir. gitmektedir.
3. Göç: Gelişmiş toplumlar, kendisinden daha geri olan toplum-
ların yaşadığı coğrafyaya göç ettiğinde bölgede yaşayan top-
Çalışma No.: 33 lumlarda da gelişim değişim olur.
1. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Çok geniş bir çalışma Farklı kültür seviyesindeki toplumlar, savaş ve ticaret esnasın-
alanı olan tarihin araştırılması ve öğretiminin kolaylaştırıl- da karşı karşıya geldiğinde başta kullandıkları araç gereçler
ması için başlangıcı ve bitişi belirli zaman dilimlerine ayı- olmak üzere birbirlerinden etkilenirler.
rarak incelenmesi, tarihin zamana göre tasnif edilmesidir.”
şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
Çalışma No.: 36
2. Öğrencinin, bilgi birikimine göre; “Tarihin zamana göre
tasnifinin sebebi öğrenmeyi, öğretmeyi ve araştırmayı kolay- 1. Miladi Takvimin başlangıcı, Hz İsa’nın doğumu; kendi yaşan-
laştırmaktır. Tarih, tıpkı ana malzemesini oluşturan zaman tımıza etki eden, yeni bir süreci başlatan olay.
gibi ilk bakışta süreklilik arz edermiş gibi görünür. Ama 2.
aynı zamanda değişimlerden de oluşmuştur. Aynı zamanda İnsanın zamana hükmetme, zamanı ölçme, dilimlere ayırma
uzmanlar uzun süredir bu değişimleri belirlemek ve tanımla- ve öğrenme isteği saat, takvim, milat, çağ gibi kavramları or-
mak için ilk başlarda tarihin ‘çağları’, sonra da ‘dönemleri’ taya çıkarmıştır.
adı verilen bölümleri o süreklilik içinde kesip ayırmışlardır. 3. Tarihi dönemlere ayırma ihtiyacı tarihin özel bir ilgi alanı
Bu sayede tarihin, zamana göre tasnif edilerek kronolojik olması ve öğretilen bir ders haline gelmesi sonucu olarak
dilimler hâlinde daha rahat incelenmesi amaçlanır.” şeklinde doğmuştur. Dönemlendirme için kullanılan kavramlar(milat,
cevaplar vermesi beklenir. yüzyıl, çağ vb) ile tarih öğretiminin kolaylaştırılması esas
alınmıştır.
295