Page 11 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

2 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

5. Roman; yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayların yer, zaman ve kişilere bağlı olarak an-
latıldığı güzellik ve heyecan verecek biçimde yazılmış uzun, kapsamlı, kurmaca edebî metinlere
denir. Romanlar yazıldığı ve anlattığı dönemin toplumsal, kültürel, ekonomik siyasi, estetik özel-
liklerinden etkilenir; bunları dönemin zihniyeti olarak yansıtır. Bu bilgilerden hareketle metnin
yazıldığı dönenemin sosyal, kültürel, siyasi gerçekliğini yansıtan bölümleri gösteriniz.

6. Tarihî olayları ve kişileri konu alan romanlara tarihî roman denir. Romanlar konularına göre ma-
cera romanı, sosyal roman, bilim kurgu romanı, psikolojik roman, fantastik roman, polisiye roman,
tezli roman, egzotik roman olarak türlere ayrılabilir.
Tarihî bir olayı konu alan bir romanda anlatılanlarla tarihî gerçeklik bire bir örtüşür mü? Tartışınız.

7. Metindeki kurmaca gerçeklik ile dönemin gerçekliği arasındaki ilişkiyi karşılaştırınız.

8. a) Metinde kullanılan anlatım biçimlerini belirleyiniz.
b) Metinde kullanılan diyalog tekniğinin metnin anlatımına katkısını yazınız.

9. Aşağıdaki cümlelerde geçen zamirleri bularak çeşidini karşısına yazınız.

Bunları, kumanda beklemeden, kendi başlarına yapmışlardı.
Cemil, karşı dükkânlardan, eve hep kendisini gözetliyorlarmış gibi,
tedirgin yürüdü.
Allah sizden razı olsun
Cemil, kurnazlık edip, “Evet” demesinin tadını çıkaramadan, birini
dolandırmanın utancını duymuştu.
Tutuyor millet bizi… Millet bizi seviyor!...

10