Page 72 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 72

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                          TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9


                                                CEVAP ANAHTARLARI

                kafa kâğıdını resimlendirmek isterdim.” cümlelerinden de   Etkinlik No: 9
                anlaşılacağı gibi metinde birinci kişili anlatım kullanılmıştır.
                Otobiyografi kişinin kendi hayatını anlattığı bir türdür.   1.  “Sınıf başkanlığının devamını isteyen arkadaşım, icraatlarının
             7.  Metinde öyküleyici anlatım biçiminin yanı sıra açıklayıcı   yer aldığı bir konuşma metni hazırladı.”
                anlatım biçimine de yer verilmiştir. Bu anlatım biçimlerinin   “Doktor ilacın tatbikini sağladı.”
                kullanılması metnin daha anlaşılır olmasını sağlamıştır.    2.  a)  Özel mektuptur.  Atatürk tarafından çocukluk ve silah
                                                                arkadaşı Salih Bozok’a yazılmıştır. Açık bir üslubu vardır.
             8.                                                 Tarih, hitap, mektup metni, nezaket ifadesi, imza ve adres
                                      Kip        Şahıs          bölümlerinden oluşmuştur.
                                                              b)  Resmî mektupların hitap başlığı, yazılan resmî kurumun
                 a)  Halkın “nüfus kâğıdı”                      “kanun ve tüzüklerdeki tam adı” olmalıdır.
                   veya “hüviyet cüzda-                       Örneğin: “Kaya Karakaya Fen Lisesi Müdürlüğüne” ya da
                   nı”na kondurduğu bu   Geniş zaman  1. tekil şahıs  “Elazığ Belediyesine” vb.
                   tabiri çok severim.                        c)  Mektup üst makama yazılıyorsa “arz ederim.”, alt makama
                 b)  Misk gibi bir Türkçe   Şimdiki             yazılıyorsa “rica ederim.” eşit bir makama yazılıyorsa “arz ve
                   ve Türk mizacı tütüyor   zaman  3. tekil şahıs  rica ederim.” şeklinde bitirilir.
                   ondan.                                  3.  a)
                 c)  Ne zaman, nerede   Duyulan geç-
                   ve nasıl dünyaya           1. tekil şahıs    Tarih       25-26 Nisan 1328 (1912) gece saat 6.
                   gelmişim.       miş zaman                    Hitap       Salih Bozok’a
                 ç)  Ve varlıkla yokluğun                                   Mektuplarınızda (II. çoğul kişi kullanıl-
                   destanı gibi, her şeyin                      Nezaket İfadesi  ması, nezaket ifadesidir.)
                   bir gelip bir gittiği
                   bu âlemde, hiçbir                                        Ayn-ı Mansur Karargâhından- Derne
                   şeyin mutlak mânada   Şimdiki                İmza ve Adres  Osmanlı Kuvvetleri Kumandanı/M.
                   kaybolmadığına ve git-     3. tekil şahıs                Kemal
                   miş, gelen ve gelecek   zaman
                   her şeyin her birine                       b)
                   mahsus bir hayatı                            Tarih       Elâzığ. Ağustos 2040
                   olduğuna şahitlik
                   etmektedir.                                  Hitap       Değerli Kardeşim,
                 d)  Üstelik bu bir neb-                        Nezaket İfadesi  Efendim,
                   zecik bahsi ayrı bir   Şimdiki                           Genel Cerrah
                   takdim şeklinde ver-  zaman  1. tekil şahıs.   İmza ve Adres
                   miyorum da eserime                                                   Prof. Dr. ….
                   onunla başlıyorum.
                                                           4.               Akdeniz’deki münferit başarıların bir
             9.  2    a)  kâğıdı                                1. paragraf  memnuniyet sebebi olduğu ancak
                 2    b) hikâyem                                            bunların vatana olan borcu ödemeye
                                                                            yetmeyeceği
                 1    c)  hattâ
                                                                            Halkın arzusunun askerlik sanatının
                 1    ç)  hâl                                   2. paragraf  tüm imkânlarının kullanılarak ortaya
                                                                            konulmasıyla gerçekleşeceği
             Etkinlik No: 8
                                                                            Vicdanen orduya faydalı olmayı, Türk
             1.  Öğrencilere, portre yazarken nelere dikkat edilmesi gerektiği   3. paragraf  ordusunun dünyaya bir ispatta bulunma-
                                                                            sı gerektiği, bu sebeple bazen aşırılıkların
                anlatılmalı. Öğrencilerden portre yazarken  önemli detay-   ortaya çıktığı
                ların özellikle benzetmeler yapılarak somut hale getirilmesi
                istenmelidir.                                               Kumandan ve zabitlerle yapılan soh-
             2.  Öz geçmiş, cv ile karıştırılır; oysa cv’ler iş deneyimi listeleridir.   4. paragraf  bette, onlarda vatan için ölme arzusunu
                                                                            gördüğü
                Bir CV (Curriculum Vitae) daha çok akademik ve bilimsel bi-
                rimlere başvurmak için tercih edilir. CV’lerde; akademik geç-  Tüm bu konuşmalardan vatanın kur-
                miş, yapılan araştırmalar, tamamlanan ve hâlihazırda devam   5. paragraf  tulacağı fikrinin ortaya çıktığı çünkü
                eden projeler hakkında daha detaylı ve uzun bir bilgi sunulur.   vatan için kendini feda edebilecek vatan
                Tek sayfa kuralı yoktur. Anlatılması gerekenler mümkün oldu-  evlatlarının olduğu ifade edilmiştir.
                ğunca detaylı anlatılmalıdır. Hâlbuki öz geçmişlerde, mümkün
                olduğunca kısa ve öz bilgiler sunulur. Kişinin yetenekleri,   5.  Vatan için kendini feda edebilecek vatan evlatları sayesinde
                vasıfları, deneyimleri, akademik öz geçmişi vb. tek bir sayfada   vatanın kurtulacağı, halkın da bunu beklediği ifade edilmiştir.
                sunulmaya çalışılır.
             3.  Yazım ve noktalama bizim eğitim durumumuzu ve eğitim   6.  Yorum cümlesi: Mektubun büyük bir bölümünü öznel yargı
                                                               cümlesine örnek verebiliriz. “Fakat biz vatana borçlu olduğu-
                kalitemizi somut bir şekilde ortaya koyar. Bizi tanımayan biri   muz fedakârlık derecesini düşündükçe bugüne kadar yapılan
                öncelikli olarak bunları bilip yerinde kullanıp kullanmadı-
                ğımıza bakarak bir fikir sahibi olur. Ayrıca anlattıklarımızın   hizmeti pek küçük buluyoruz.”
                doğru anlaşılabilmesi biraz da bu kurallara uymamız sayesinde
                mümkündür.

                                                                                                    71
   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77