Page 18 - Kimya 12 | 3.Ünite
P. 18

3. ÜNITE: ORGANIK BILEŞIKLER


                                               5.  2 ve 3 karbonlu alkenlerde ikili bağın yerini belirtmeye gerek yoktur.

                                                       CH    CH 2                      CH –CH   CH  2
                                                                                          3
                                                          2
                                                      Eten (et�len)                   Propen (prop�len)
                                               6.  Birden fazla ikili bağ varsa her bir ikili bağın yeri belirtilir ve –en
                                                  ekinden önce ikili bağların sayısı –dien, –trien eklerinden biriyle
                                                  belirtilir.

                                                              CH 3
                                                 CH –CH   CH–C   CH 2            CH    CH–CH   CH–CH   CH 2
                                                    3
                                                                                    2
                                                 5    4   3   2  1               1    2    3   4   5    6
                                                  2-Met�l-1,3-pentad�en                1,3,5-Hekzatr�en
                                               7.  Alkenlerin 1 hidrojen eksik hâline alkenil denir.

                                                  CH    CH–           –CH   CH–CH           CH    CH–CH –
                                                     2                             3          2         2
                                                  Eten�l (v�n�l)        1-Propen�l         2-Propen�l (all�l)


                ]   6. Alıştırma
                Aşağıdaki bileşikleri IUPAC sistemine göre adlandırınız.

                 a)  CH –C   CH–CH–CH   3       b)          CH 3             c)           CH 3
                        3
                          CH 3   CH 3               CH –CH–CH–CH   CH   2        CH –CH   C–CH   CH–CH  3
                                                                                    3
                                                       3
                                                         Br
                    Cevaplar






                                               Alkenlerin Özellikleri
                                               Alkenler de tıpkı alkanlar gibi apolar yapılı olduğundan suda çözün-
                                               mez. Molekülleri arasında London kuvvetleri görülür. Karbon sayısı
                                               arttıkça London kuvvetleri artacağından kaynama noktaları yükse-
                                               lir. Yapılarında bulunan ikili bağ alkenlere reaktif özellik kazandırır.
                                               Alkenlerin yapısında bulunan ikili bağın bir tanesi sigma, bir tanesi pi
                                               bağıdır. Bu pi bağından dolayı alkenler katılma ve polimerleşme tepki-
                                               mesi verir. Brom ile katılma tepkimesi verdiğinden bromlu suyun kızıl
                                               kahve rengini giderir. Bromlu suyla alken tepkimeye girdiğinde alke-
                                               nin yapısındaki pi bağı kırılır ve brom atomları, bağı kırılan karbonlara
                                               bağlanır. Propenin bromlu suyla verdiği tepkime aşağıda gösterilmiştir.
                                                       CH –CH   CH  + Br (suda)      CH –CH–CH   2
                                                                                        3
                                                                   2
                                                          3
                                                                        2
                                                                                          Br Br
                                                               Propen               1,2-D�bromopropan
                                               Alkenlere  halojen  veya  halojen  asidi  katılarak  alkil  halojenürler
                                               oluşturulur.

                                                           CH    CH  + Cl 2          CH –CH 2
                                                                                        2
                                                              2
                                                                   2
                                                                                     Cl   Cl
                                                              Eten                 1,2-D�kloroetan


                144     12. SINIF KIMYA
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23