Page 35 - Dört Dörtlük-AYT-Edebiyat

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Şiir Bilgisi TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

24. İmge; bir varlığı, kavramı, durumu daha canlı ve daha 26. Gece gemileri
duygulu anlatmak için onu başka varlık, kavram veya onlar suya herkes uyudu mu inerler
durumların çizgileri ve şekilleri içinde tasarlayıştır.
seyir defterleri ve kaptanları yoktur.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde imgeye yer verilme- kıyılara hiç uğramaz, açık denizleri özler
miştir?
ve yolcu kabul etmezler.
A) Tarif edilmez güllerin yankısı gözlerin
gece gemileri yalnızca gölgeleri taşırlar.
Gözlerin kaç kişinin gözlerinde gezinir
sahipsiz, sakat gölgeleri
B) Ve güldün rengârenk yağmurlar yağdı
Bu dizelerde yararlanılan edebî sanat aşağıdakile-
İnsanı ağlatan yağmurlar yağdı
rin hangisinde yoktur?
C) Hatırasız ve geleceksiz bir iç deniz gibi
Aşka veda etmiş topraklarda durmuşsun A) Gezinen bir gölgedir hayat, gariban bir aktör
D) Evlerinin içi gurur döşeli Sahnede bir ileri bir geri saatini doldurur
Benim aşkım binbir köşeli ah binbir köşeli B) Düşünme mevsimi inleten rengi
E) Biz seni işte böyle seviyoruz Leyla
Elemdir mest etsin ruhunu
O gitti bize ağlamak kaldı kala kala
C) Pır pır yaldızlanırdı kanatları kahkaha kuşlarının
Ne meseller söylerdi mercan köz nargileler
Çözüm: D) Bir yağmur başlar ya inceden ince
A: “güllerin yankısı”, “Gözlerin kaç kişinin gözlerinde Bak o zaman topraktaki sevince
gezinir” B: “rengârenk yağmurlar” C: “Hatırasız ve ge-
leceksiz bir iç deniz gibi”, “Aşka veda etmiş topraklar- E) Yıllar bir gözyaşı olup da kaymış
da” D: “Evlerinin içi gurur döşeli”, “Benim aşkım binbir Nurlu ihtiyarın yanaklarında.
köşeli” ifadeleri bu dizelerdeki imgelerdir. Bu ifadelerde
sözcüklerde hayal ve düşüncelerin dile getirilmesi için
sözcüklere yeni anlamlar yüklenmiştir. E seçeneğinde
yeni anlam yüklenmiş sözcük yoktur. Çözüm:
Cevap: E Bu dizelerde gece gemilerine insana ait özellikler ve-
rildiğinden teşhis (kişileştirme) sanatı yapılmıştır.
Kişileştirme sanatının olduğu ifadelerde kapalı istiare
25. Hayatım rüzgâr gibi akıp geçiyor, sanatı da vardır. A seçeneğinde hayat gezinen gölge
Uğultulu bir rüzgâr gibi akıp geçiyor hayatım… ifadesiyle kişileştirilmiş, B seçeneğinde mevsim inleme
özelliğiyle kişileştirilmiş, C seçeneğinde nargileler mesel
Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi söyleme özelliğiyle kişileştirilmiş, D seçeneğinde toprak
kullanılmıştır?
sevinme ifadesiyle kişileştirilmiştir. E seçeneğindeki di-
A) Telmih zelerde kişileştirme ve istiare sanatı yapılmamış “yıllar”
yüzden kayma özelliğiyle gözyaşına benzetilmiştir.
B) Tezat
C) İstiare Cevap: E
D) Teşbih
E) Hüsnütalil

Çözüm:
Aralarında benzerlik ilgisi kurulan varlık veya kavram-
lardan nitelikçe zayıf olanın, kuvvetli olana benzetilerek
anlatılmasına teşbih denir.
Benzeyen: hayat
Kendisine benzetilen: rüzgâr
Benzetme yönü: akıp geçmek, uğultu
Benzetme edatı: gibi
Cevap: D

33