Page 360 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

1950 Sonrası Toplumcu Gerçekçi,
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Millî-Dinî Duyarlılıkları Yansıtan, 2. TEST
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan, Modernist ve Postmodernist Roman

6. Cumhuriyet Dönemi yazarı olmasına rağmen dil 8. Psikoloji ve simgesel öğelerin yer yer ağır bastı-
ve üslup açısından Meşrutiyet kuşağına bağlı ğı Dağın Öte Yüzü üçlemesinin ilk kitabı olan Orta
kalan yazarın bütün yapıtları esas olarak hatıra Direk’te, bir köyün insanlarının pamuk tarlalarında
türüne dayalıdır. Boğaziçi Mehtapları, Boğaziçi ırgatlık yapmak için Çukurova’ya doğru yola koyu-
Yalıları ve Geçmiş Zaman Köşkleri adlı hatıraları luşlarını anlatır. Dizinin ikinci kitabı Yer Demir Gök
şahsi yakınlıklara, gözlemlere, duyumlara daya- Bakır bir köy topluluğunun mit yaratması öyküsüdür.
nır. Fahim Bey ve Biz, Çamlıcadaki Eniştemiz, Ali Güçlükler içinde bunalan, yaşama şartlarını değiştir-
Nizamî Beyin Alafrangalığı ve Şeyhliği romanları ise mek için bir umutları olmayan köylülerin, insanoğlu-
mekânı, olayları hatta yazarın hayatında gerçekten nun çaresiz kaldıkça başvurduğu çözüme müracaat
var olduğu bilinen kahramanlarıyla hatıra kitaplarına ederek bir mite sığınışlarını anlatır. Üçlemenin son
paralellik gösterir. Denilebilir ki biyografi ve hatıraları kitabı Ölmez Otu’nda ise köyün ekonomik ve top-
roman türüne, romanları ise hatıra türüne yaklaşan lumsal gerçekliğini, köylülerin yaşama ve çalışma
iç içe yeni bir türdür. koşullarını nesnel koşulları geri plana alarak doğru-
dan doğruya insana eğilerek yansıtır.
Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden hangi-
sidir? Bu parçada söz edilen romanların yazarı aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Peyami Safa
A) Necati Cumalı
B) Tarık Buğra
B) Haldun Taner
C) Abdülhak Şinasi Hisar
C) Oktay Akbal
D) Münevver Ayaşlı
D) Yaşar Kemal
E) Sevinç Çokum
E) Orhan Kemal

7. Kara Kitap ’ta Orhan Pamuk, kendini yaratma ve ye-
niden kurma çabası içerisindeki bireyin süreklilik bilin-
cini dilsel, duyuşsal, ulusal ve geleneksel göndergeler
ile sentezler. Kara Kitap’ın kaynak metinlerinden olan 9. Öyle ya ben o şarkıyı aynı Vedia Rıza Hanım’ın
Hüsn ü Aşk da çok katmanlı yapısında şairin benliği- sesinden… Aynı duyduğum gün gibi… Daha tee
ni aramasını kurmacaya dâhil eder. Arayışın bulma ve ne zamandan… Daha bir taksim olmasını aklım zor
kavuşmadan daha önemli olduğu, Mantıku’t-Tayr ve komaz… İlkin bu şarkıyı bayrak ettim kendime…
Hüsn ü Aşk gibi Kara Kitap'ta da derinden hissedilir. Kezban’a da… İşte hiç dilimden düşürmedim…
Söz konusu izleğin, XII. yüzyıldan XX. yüzyıla değin Kezban da bilivermiş… E, bilecek tabiî. Bilmez olur
eserler boyunca yeniden ve yeniden üretilmesi, insanın mu? Ahdim vardı, ahdim! Bir taksim olunca bu şarkı
varoluşsal gerçekliğine dair bazı evrensel temaların arabanın bayrağı… Arabanın millî marşı… Elin çe-
insanlık var oldukça değişik formlarda yeniden hayat nende az mı düşündün Bayram? Dere tepe “Fikrimin
bulmaya devam edeceğinin işaretidir. İnce Gülü” diye diye, ha? Ah seni gidi Bayram ah…
Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu parçanın yaza-
Bu parçada postmodern romanın hangi özelliği vur-
rına ait değildir?
gulanmaktadır?
A) Metinler arası ilişkilere yer verme A) Hep O Şarkı
B) Okuru kurmacanın bir parçası kılma B) Ölmeye Yatmak
C) Gerçek ile kurmacanın sınırlarını yok etme C) Üç Beş Kişi
D) Sessizliğin İlk Sesi
D) Farklı bakış açılarını birlikte kullanma
E) Metnin yazılış öyküsünü konu edinme E) Bir Düğün Gecesi

361
360 361