Page 359 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 359
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
1950 Sonrası Toplumcu Gerçekçi, 2 TEST
Millî-Dinî Duyarlılıkları Yansıtan,
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan, Modernist ve Postmodernist Roman
1. Çıkıp nereye gidecektim? Dışarıdaki kentin henüz 4. Romanları içinde Bereketli Topraklar Üzerinde köyden
bir adı yok, romanın dışında mı kalacak yoksa bütün kente göç ekseninde gelişen ve gerek dili gerekse ya-
olaylar onun mürekkepsi karanlığında mı geçecek, bil- rattığı atmosferle bütün romanları arasında ayrıcalıklı
miyoruz... Dikkat çekecek biri değilim, adsız bir varlı- bir yere sahiptir. Konularını Adana ve Çukurova yöre-
ğım, benim arkamdaki fon benden daha da adsız. Sen, sinin yaşantı ve tiplerinden alan Vukuat Var, Hanımın
okur, trenden inenlerin içinden, ister istemez, beni se- Çiftliği, Kanlı Topraklar, Kaçak adlı romanlarında büyük
çip, kahvehane ile telefon kulübesi arasında mekik do-
kurken izlemeyi sürdürdüysen bunun tek nedeni bana toprak sahipleri ile tarım işçileri arasındaki sömürü ve
“ben” denmesi, benimle ilgili bildiğin tek şey de bu ama baskı çerçevesinde yaşanan sorunlu ilişkileri ele aldı.
şu “ben” denen yabancıya kendinden bir şeyler yatır- Murtaza ve Gurbet Kuşları ise köyden kente göçmüş, iş
man için bu bile tek başına yeterli... ve aş peşindeki insanın kente uyum çabasının anlatıl-
dığı romanlardır. Suçlu, Sokakların Çocuğu ve Arkadaş
Bu parçadan hareketle postmodern romanla ilgili Islıkları adlı romanlarında hayaller, ele geçirilemez
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? maddi imkânlar, yoksulluk ve eğitimsizliğin suça ittiği
A) Romanın bir kurmaca olduğu açıkça ortaya konur. çocuklar ve gençlerin tükenen yaşamlarını anlattı.
B) Metnin yazılma süreci romanın esas konusudur. Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden hangi-
C) Anlatıcı, okurla kurmacayı tamamen baş başa bırakır. sidir?
D) Kurmaca ile gerçeklik arasındaki sınır belirsizleştirilir. A) Yaşar Kemal
E) Okur, yazma sürecinin tanığı konumuna getirilir.
B) Talip Apaydın
C) Kemal Tahir
2. Aşağıdakilerden hangisinde sanat hayatına Fecriati D) Fakir Baykurt
Dönemi’nde başlayıp Cumhuriyet Dönemi’nde de
roman yazmaya devam eden sanatçılar verilmiştir? E) Orhan Kemal
A) Ahmet Hamdi Tanpınar - Abdülhak Şinasi Hisar
B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Refik Halit Karay
C) Reşat Nuri Güntekin - Halide Edip Adıvar
D) Halit Ziya Uşaklıgil - Mehmet Rauf
5. Tasavvufun önemli bir yer tuttuğu romanlarında yine bu
E) Hüseyin Rahmi Gürpınar-Ahmet Rasim
temaya bağlı olarak çok defa platonik bir aşk ve kişilerin
ruh dünyalarını aydınlatan bir mürşit veya dost bulunur.
3. Peyami Safa’nın aşk ekseninde Türkiye’de Doğu - Batı Kahramanlarının, özellikle kadınların zengin bir iç dün-
çatışmasını ele aldığı ---- romanı, teknik bakımdan ken- yaları vardır. İbrahim Efendi Konağı, İstanbul Geceleri
disinin de başarılı bulduğu yapıtlarından biridir. I. Dünya ve Dost gibi anı türüne girecek yazı ve kitapları da ro-
Savaşı’ndan sonra bütün insanlığı saran ahlak buhranı, manlarıyla paralellik gösterir; bu tür eserlerinde bilgi
örf ve âdetlerin hızla yok oluşu, inançsızlık gibi konu- ve gözleme dayanmakla birlikte daha çok duygusal bir
ları ---- adlı yapıtında ele aldı. Maddecilik, spritüalizm, yaklaşımla Osmanlı’nın son dönem toplumsal hayatı-
mistisizm gibi çok farklı sorunların ele alındığı ---- ise nın panoramasını çizer. Zengin sınıfın asaleti, zarafeti,
en dikkate değer romanlarından biridir. Roman kahra-
manı Samim’in Simeranya adını verdiği ütopik dünyaya dostluğa ve sohbete açık mizaçları, çevresindeki her
ait tasarısının büyük ölçüde işlendiği ---- esas itibariyle sınıf insana karşı sevgi, merhamet ve iyilik etme duygu-
düşünsel yanı ağır basan bir romandır. larının anlatıldığı bu anılarda geçmiş dönemin kaybedil-
miş değerleri ve İstanbul güzellikleri nostaljik bir üslupla
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- anlatılmıştır.
kilerden hangisi getirilmelidir?
Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden hangi-
A) Süngülerin Gölgesinde - Sözde Kızlar - Fatih-Harbi- sidir?
ye - Atilla
B) Biz İnsanlar - Canan - Biz İnsanlar - Şimşek A) Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Şimşek - Bir Tereddüdün Romanı - Sözde Kızlar - B) Samihâ Ayverdi
Süngülerin Gölgesinde
C) Abdülhak Şinasi Hisar
D) Bir Akşamdı - Dokuzuncu Hariciye Koğuşu - Genç-
D) Nahit Sırrı Örik
liğimiz - Bir Genç Kız Kalbinin Cürmü
E) Salâh Birsel
E) Fatih Harbiye - Bir Tereddüdün Romanı - Matmazel
Noralya’nın Koltuğu - Yalnızız
359
359