Page 69 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 69
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
İslamiyet Öncesi Türk Şiiri, 3 TEST
Geçiş Dönemi Eserleri
1. I. 2. İslamiyet öncesi Sözlü Dönem'deki şiir anlayışı ile
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Yiğitler birbirlerini çağırdılar
A) Bu dönemde şiirler; kam, baksı, ozan, şaman, oyun
Yan gözle bakıştılar ve meydan okudular
adı verilen şairlerin kopuzla söyledikleri şiirlerden
Bütün silahlarla vuruştular oluşur.
Kılıç kına zor girdi. B) Şiirlerde göçebe kültürünün bir parçası olan avcılık
ve hayvancılığa dair bilgilere rastlanmaktadır.
II.
C) Sözlü dönem şiirlerini sığır adı verilen av törenleri
Erler kurt gibi uludular ile yuğ adı verilen Göktanrı’ya kurban kesme ve zi-
yafet törenleri beslemiştir.
Bağrışıp yakalarını yırttılar
D) Yiğitlik, aşk, yurt ve tabiat sevgisi, cesaret, din işle-
Islıklaşmış sesle ağıt yaktılar
nen başlıca temalardır.
Göz yaşlarla örtülür E) Şiirlerde nazım birimi olarak dörtlük ölçü olarak da
hece vezni kullanılmıştır.
III.
Yılkı yazın at hâline gelir
Otlayarak etlenir
Beğler semiz ata biner
Sevinerek birbirini ısırırlar
IV.
Türlü türlü çiçekler toplandı
Tomurcuklanıp büküldü
Köşeli düğüm gibi döküldü
Açılarak birbirine dolaşır
V.
3. Eski Türk inanışlarında totemler önemli bir yere sahipti.
Varlık çün sefer kıldı,
Bu totemlerden biri de öküz idi. Yılın belli dönemlerinde
Dost andan bize geldi, Türkler, bu kutsal sayılan öküzleri avlamak için sürek
avına çıkar bunu da dinî bir tören havasında yaparlar-
Vîran gönül nur doldu,
dı. Totemleri yaralamak suretiyle öldürmenin uğursuz-
Cihânum yağma olsun. luk getirebileceğine inanılmasından dolayı bunlar canlı
olarak yakalanırdı. ---- gibi adlarla tanıdığımız şairler,
Bu dörtlükler Türk edebiyatının farklı dönemlerine ait şi- bu törenlerde avlanmanın kutlu geçmesi ve bereketli
irlerden alınmış olup günümüz Türkçesi ile söylenmiştir. olması için kopuz eşliğinde dinsel şiirler söyler, bu şiirle
ava katılanları coşturmayı amaçlar, avdan sonra da bu
Buna göre hangisi farklı bir edebiyat geleneği ile törenlerde yararlılık gösterenlerle ilgili kahramanlık şiir-
söylenmiştir? leri okurlardı.
A) I B) II C) III D) IV E) V
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisinin getirilmesi uygun değildir?
A) Kam
B) Baksı
C) Ungun
D) Ozan
E) Oyun
69
69
