Page 70 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 70
İslamiyet Öncesi Türk Şiiri,
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Geçiş Dönemi Eserleri 3. TEST
4. 5.
ESKİ TÜRKÇEYLE ESKİ TÜRKÇEYLE
Bulnar mini öles köz Baygın gözle beni avlıyor Işk otıga küygen aşık rengi uçar
Kara mengiz kızıl yüz Kara benler, pembe yüz beni tutsak Ukba sarı cedel kılıb mundın köçer
ediyor
Andın tamar tükel tuz Munda bolgan girihlerni anda açar
Bütün güzellikler ondan damlıyor
Bulnap yana ol kaçar Tutsak ediyor sonra da kaçıp gidiyor Resul dünya cife dedi koydum mena.
Aşk ateşine yanan âşığın rengi uçar. Ahirete doğ-
ru çekip buradan geçer. Burada olan düğümlerini
orada açar. Peygamberimiz, “Dünya leştir.” dedi
bıraktım ben işte.
Bu tabloda verilen "koşuk’’ örneği ile aşağıdaki
dörtlüklerden hangisinin tema benzerliği yoktur?
Atabetü’l Hakâyık ’tan alınan bu dörtlük ile ilgili
A) Sürme beni hangisi söylenemez?
Çek gözen sürme beni A) Koşma tipi uyak düzeniyle yazılmıştır.
Kapında kul olayım B) Verilmek istenen düşünce hadisi şerif ile güçlendiril-
Ne olur sürme beni miştir.
(mâni) C) Yarım kafiye ve redif kullanılmıştır.
B) Arkım ayıklandı suyum akmıyor D) Dünyanın geçiciliği ve ahiret hayatının önemi vur-
gulanmıştır.
Nazlı yâr darılmış bana bakmıyor
E) 6+5=11’li hece ölçüsü ile yazılmıştır.
Çok yuva bekledim yavru çıkmıyor
Yavrusu alınmış baykuşa döndüm
(türkü)
C) Dosta gider iken yolum döndürdü
Suya verdi alçaklara endirdi
Kolum kırdı kanatlarım sındırdı
Yavru şahin vurdu sinem yareli
(koşma) 6. Bu ajun ma körmekke körklüg taşı
D) Yeter ettin bana cevri nihayet yok mu sultanım Velikin içinde tümen na-hoşı
Sitemkâr olmadan hergiz feragat yok mu sultanım Bakıp taş bezekin körüp sen munga
Şah-ı mülk-i melahatsın adalet yok mu sultanım Köngül bamakıng bil hatalar başı
Cemalin taze bir gül çeşm-i siyahım bana küsme
(Bu dünyanın da dıştan görünüşü güzeldir. Fakat için-
(semai) de binlerce nahoşluk vardır. Bakıp, dış süsünü görerek,
E) Guşanıp gılıcı geyinin donu senin ona gönül bağlaman, bil ki hataların başıdır.)
Gavga bulutları sardı her yanı Yukarıdaki dörtlük XII. yüzyılda yazılmıştır.
Doğdu koç yiğidin nam alma günü
Buna göre bu dörtlük aşağıdaki eserlerin hangisin-
Can sağ iken yurt vermeyiz düşmana den alınmıştır?
(koşma)
A) Mukaddimetü’l Edep
B) Muhakemetü’l Lügateyn
C) Divânu Lugâti’t Türk
D) Atabetü’l Hakayık
E) Kutadgu Bilig
71
70 71
