Page 144 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Sanat Felsefesi 1. TEST

6. “Şiir, güzel sanatlar içinde maddesinin tabiatı itibariyle 8. Her çağda yaşanan problemler ve ortaya çıkan yeni
başlı başına bir hususiyet teşkil eder. Diğer sanatlar yal- olay ya da durumlar karşısında sanatçılar da tıpkı bilim
nız kendilerine ait ve has olan maddelere muhtaç iken o, insanı ve filozoflar gibi yaşadıkları çağa duyarsız ka-
doğrudan doğruya malzemesini topluma ait olan ve onun lamazlar. Mimar, şair, hetkeltıraş ya da ressam farket-
ihtiyaçlarından doğan lisandan alır. Heykeltıraş ve mima- meksizin yaşadığı çağın değerlerinden ve atmosferin-
rın yontup işledikleri taş, tabiatta serbest hâldeyken bir den etkilenir hem de bu değerleri etkilerler. Sanatçılar
kıymet değildir. Yaratılış özelinde hiçbir anlam içerme- yaşadıkları dönemin sorunları karşısında suskun kal-
yen değersiz bir parçadır. Belirlenmiş kabiliyetleri olabilir, maz ve topluma ışık tutma görevi üstlenirler. Kendisine
fakat ona özel bir kıymet verdiren insan zekâsıdır.” özgü bakış açısı, tekniği ve hüneri ile ortaya çıkardığı
eserler çağını yansıttığı gibi aynı zamanda aşabilir;
A. H. Tanpınar’ın Şiir Hakkında isimli makalesinden sonraki yüzyıllarda beğenilen ve estetik açıdan değerli
alınan bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan han- bulunan bir kimlik kazanabilirler. Hâlbuki sanatçı bunu
gisine ulaşılamaz? yaparken tanınmak ya da anlaşılmak gibi bir amaçla
değil estetik bir kaygıyla hareket eder.
A) Bir iletişim aracı olan dil şairin dizelerinde sanata
dönüşür.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine
B) Güzel sanatlardan birisi olan şiir malzemesini ulaşılamaz?
toplumdan alır.
A) Sanatçı bir dönemin kültürünün insanıdır.
C) Sanat, var olan materyallere yeni biçimler kazandırma
B) Sanatçı yaşadığı topluma kılavuzluk yapar.
yeteneğidir.
C) Sanat her çağda pratik bir yarar kaygısı taşımıştır.
D) Şiir, kullandığı malzeme itibariyle diğer sanatlardan
üstün bir sanattır. D) Sanatçının amacı estetik bir tavırla hareket etmektir.
E) Sanatçıyı farklı yapan maddeyi işleyerek ona estetik E) Sanat ve sanatçı döneminin sorunlarına karşı du-
bir değer katmasıdır. yarlıdır.

7. Sanatın nasıl bir etkinlik olduğuna yönelik görüşleri-
ni açıklayan düşünürlerden biri de Aristoteles’tir. Ona
göre sanat, mimesistir. Doğada var olanların bir kopya- 9. Dünyanın Yedi Harikası adlı liste, İlk Çağ’da tarihçi
sıdır. Doğanın bir yansıması şeklinde kullanılan sanat Heredot tarafından düzenlenmiştir. Bu listede bulu-
anlayışında, doğadaki düzen ve uyum sanat eserine nan iki eser, “Halikarnas Mozolesi” ve “Efes Artemis
yansıtılmaktadır. Ancak sanatçı, nesneleri olduğu gibi Tapınağı” Anadolu toprakları üzerindedir. Listede yer
değil, olması gerektiği gibi eserine yansıtmalıdır ki do- alan eserlerin çoğu yitip gitmiş ve yeni listeler düzen-
ğadaki eksiklik tamamlanabilsin. Bu sayede de sanat lenmiş olsa da söz konusu eserler, hâlâ dünya harikası
eseri değerli bir hâl alabilsin. olma özelliğini korumaktadır.
Buna göre Aristoteles’in sanat anlayışı aşağıdaki Parçada sanat eserine ait hangi özellikten söz edil-
kuramlardan hangisiyle örtüşmektedir? mektedir?
A) Yaratma olarak sanat A) Alımlayıcı tarafından farklı yorumlanabilir.
B) Taklit olarak sanat B) Yapıldığı dönemin kültürel özelliklerini yansıtır.
C) Oyun olarak sanat C) Zaman geçse de sanatçının duygusunu yansıtır.
D) Nesnelci görüş D) Değişime ve zamana rağmen ilgi çeker ve kalıcıdır.
E) Öznelci görüş E) Bir kez belgelendikten sonra değerini asla kaybetmez.

143
142 143