Page 197 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 197
FELSEFE TEST
MS 2. Yüzyıl-15. Yüzyıl'da Felsefe -1 4 A
1. İkinci yüzyılla birlikte Batı’da Hristiyanlığın belirgin bir 3. Hristiyan felsefesinin ilk dönemi olan patristik felsefe aynı
şekilde yaygınlaşmasıyla felsefe ilk kez tek tanrılı bir zamanda “Apolojik Dönem” olarak da bilinir. Bu dönem
inancı konu edindi. Bu dönem felsefesinin, felsefenin filozofları, Hristiyanlık resmî bir statüye kavuşana kadar
genel karakterine ters düştüğünü düşünenler için fel- öğretilerine yöneltilen eleştirilere karşı savunma felsefe-
sefe adına kayıp olarak görüldüğünü fakat ilahi dinler si yapmak zorunda kalmışlardır. Orta Çağ’a yön veren
için çok büyük bir kazanca dönüştüğünü söyleyebiliriz. Hristiyan felsefesinin zemini, "Kilise Babaları" da denilen
Bununla birlikte evreni Tanrı merkezli bir anlayışla sor- dönem düşünürleri tarafından hazırlanmıştır. Bu düşünür-
gulayan insanlar yaşamın anlamını inanç bağlamında ler Hristiyanlığın eleştirilen öğretilerini, felsefesinin yön-
şekillendirme gayreti içinde olmuşlardır. Fakat bu ara- temlerini kullanarak savunmuşlardır. Buna rağmen yine
yış tutarlı, geneli kapsayıcı ve rasyonel doğrulamalara bu dönem içerisinde, Yunan felsefesi Hristiyanlığa aykırı
gereksinim duymaktaydı. Bu durum felsefeye olan ihti- bulunmuş ve özgür düşünceye yönelik tavır, İlk Çağ’ın en
yacı gündelik kaygıların ötesinde, düzenli ve bütüncül büyük okullarından biri olan Akademia’nın kapatılmasıyla
bir dünya tasavvuru ortaya çıkarmada zorunlu kılmıştı. gösterilmiştir. Bu olay M. Gökberk tarafından, Antik felse-
Antik Yunan filozoflarının görüşleri, MS 2-15. yüzyıl fenin sona erdiğinin dıştan belirtisi olarak ifade edilmiştir.
Hristiyan felsefesiyle dogmatik öğretilerin kuşkuya yer
bırakmayacak şekilde doğrulanması gibi problematik Parçada Patristik Dönem ile ilgili vurgulanmak istenen
konulara rasyonel cevaplar arayan teologlar eliyle öz- asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
gün bir karaktere bürünmüştü.
A) Hristiyanlığın öğretilerine yönelik eleştirel bir bakışın
olması
Parçaya göre felsefenin hangi özelliği MS 2-15. yüz-
yıl felsefi anlayışını biçimlendiren kavramlar arasın- B) Yasaklayıcı tutum takınılan felsefenin apoloji için kulla-
da gösterilemez? nılması
C) Akademia’nın kapanmasıyla Antik Yunan felsefesinin
A) Akılcı düşünme
sonlanması
B) Evrensel olma
D) Patristik Dönem içerisinde Hristiyanlığın resmi statüsü-
C) Şüpheye dayanma
ne kavuşması
D) Sistemli olma
E) Kilise Babaları denilen dönem filozoflarının Orta Çağ’ı
E) Yığılımlı ilerleme şekillendirmesi
2. Hristiyan felsefesi mutlak hakikati dinde bulmuştur. 4. Anselmus Tanrı’nın varlığını kanıtlama girişimine ön-
Bu felsefi dönemde amaçlanan, yeni hakikatler ortaya celikle “Tanrı” nın ne olduğunu sorarak başlar. Tanrı,
koymaktan çok inanılanın akıl yoluyla temellendirilme- kendisinden daha yetkini düşünülemeyen varlıktır.
si olmuştur. Bilimsel ve felsefi çalışmalarda teolojinin Tanrı’nın varlığını kabul etmeyen insanların zihninde
egemenliği görülmüştür. Örneğin bilim, pratik yaşamı bile “yetkin varlık” idesi bulunur. Eğer Tanrı olmasaydı
kolaylaştırmak için değil Tanrı’nın yarattığını anlayabil- böyle bir ideye de sahip olamayacağımıza göre, Tanrı
mek için önemli bulunmuştur. Evrenin Tanrı tarafından fikrinin zihinde bulunması Tanrı’nın varlığının kanıtıdır.
belirlendiği ve bir amaç doğrultusunda yaratıldığı savu- Buna göre Anselmus’un ontolojik kanıtı için;
nulmuştur.
I. Tanrı’nın varlığı a posteriori ögelerle ispatlanmıştır.
Bu parçadan Hristiyan felsefesi ile ilgili aşağıdaki II. Kavram analizine dayanan rasyonel bir kanıttır.
yargıların hangisine ulaşılamaz?
III. Temelinde iman eden insanların ön kabulleri vardır.
A) Doğanın ereksel bir nedensellik içinde yaratıldığına
yargılarından hangileri söylenebilir?
inanılır.
B) Ön kabulleri olan dogmatik bir bakış açısı merkeze A) Yalnız I
alınır. B) Yalnız II
C) Teolojiyi gerekçelendirmek için akla başvurulur. C) Yalnız III
D) İnancın bilgiyi olanaklı hâle getirdiği kabul edilir. D) I ve II
E) Doğanın gizil bilgisinin keşfedilmesi için uğraşılır. E) II ve III
194 195
195
