Page 228 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 15-17. Yüzyıl'da Felsefe 2. TEST

6. R. Descartes Felsefenin İlkeleri adlı eserinde “Bildiğimiz 8. F. Bacon'a göre doğaya egemen olmak için onun ya-
şeylerin tümünü iki cinse ayırıyorum: Birincisi, bir varlığı salarını bilmek gerekir. Bilgi güçtür ve bildiğiniz şeyden
olan tüm şeyler, diğeri, düşüncemizden dışarıda bir şey korkmazsınız. Bu güce ulaşmanın yolu ise doğru yön-
olmayan tüm gerçekliklerdir. Nesneye ilişkin, tümüne temi kullanmaktır. Bacon; İlk ve Orta Çağ’da benimse-
nen, doğanın bir bütün olarak kavranması fikrine karşı
yüklenilen, bazı genel kavramlar vardır, örneğin töz,
çıkar. Tümdengelim yöntemine dayanan Aristo mantığı,
zaman, sıra, sayı kavramları ve belki daha başkaları
yerini artık bilimsel yönteme bırakmalıdır. Bilim, insan-
bunlardandır. Sonra bunları ayırt etmeye yarayan, daha
ları aydınlatma ve geliştirme işlevine sahiptir. Bacon
özel kavramlar da bulunmaktadır. Yaradılmış şeyler
tikel olgulardan tümel sonuçlara ulaşmayı öngören bir
arasında gördüğüm başlıca ayrım da, bazılarının tinsel yöntemi benimser. Otorite ve önyargılardan uzaklaşa-
şeyler, yani zihinsel töz ya da bu zihinsel tözlere ilişkin rak doğru yöntemi kullanmayı bilim yapmanın yolu ola-
özellikler olması, bazılarının da özdeksel, yani cisimler rak görür.
ya da cisme ilişkin özellikler olmasıdır.” demiştir.
F. Bacon'a göre bilgiyi güçlü kılan unsur aşağıdakiler-
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? den hangisidir?
A) İnsanın bilgi birikimi maddi gerçekliğe bağlı olarak A) Herkes tarafından kabul görmesi
oluşur. B) Herhangi bir yöntemle elde edilmesi
B) Var olan hiçbir şey süjeden bağımsız varlık kazanamaz. C) Özelden genele giden bir yol izlemesi
C) Varlığın madde tözü olmadan ideal tözü olamaz. D) Sistemli filozofların görüşlerine dayanması
D) Varlık durmaksızın bir oluş içinde değişime tabidir. E) Evrene kapsayıcı bir bakış açısıyla yönelmesi
E) Varlık idea ve madde olmak üzere farklı iki tözden
oluşur. 9. Gel, hayal edelim birlikte,

Geleceğe dair bir toplum,
Sevgi ve hoşgörü dolu,
Eşitlikle örülü bir düşüm.
7. T. Hobbes Leviathan adlı eserinde, insanların rekabet
içinde olduğunu “güvenlik doğal hukukla sağlanamaz.
Çünkü adalet, hakkaniyet, tevazu, merhamet ve özet Gel, hayal edelim birlikte,
olarak, bize ne yapılmasını istiyorsak başkalarına da Gelecekteki iyi bir toplum için,
onu yapmak gibi doğa yasaları, bunlara uyulmasını
sağlayacak bir gücün korkusu olmaksızın, bizi taraf tut- Sevgiyle dokunalım yarınlarımıza,
maya, kibre, öç almaya ve benzer şeylere sürükleyen Umudumuzla yeşersin her bir nefesimiz.
doğal duygularımıza aykırıdır.” sözleriyle ifade eder. Verilen dizelere karşılık gelen felsefi kavram aşağı-
Rekabet ortamının getirdiği tehlikelerden korunma ko- dakilerden hangisidir?
nusundaki görüşlerini ise “kurulu bir iktidar yoksa veya
bu iktidar güvenliğimiz için yeterince büyük değilse; A) Demokrasi B) Bürokrasi C) Sivil toplum
herkes, bütün diğer insanlara karşı korunmak için, ken-
di gücüne ve kurnazlığına dayanacak ve üstelik bunu D) Ütopya E) Distopya
meşru olarak yapabilecektir.” şeklinde belirtir.

T. Hobbes'un parçada verilen görüşü ile ilgili aşağı- 10. T. Hobbes'a göre varlık hareket hâlinde olan madde-
daki yargılardan hangisine ulaşılabilir? dir. Ruh ve düşünme de dâhil olmak üzere tüm varlık-
lar madde cinsindendir. Leviathan adlı eserinde kalbin
A) Devlet doğal düzenin bir sonucu olarak ortaya çıkar.
yaylar ve sinirlerden, eklemlerin ise bedeni harekete
B) Güvenlik sorununu açığa çıkaran unsur, devletin geçiren çarklardan başka bir şey olmadığını belirtmiştir.
varlığıdır. Ona göre var olan her şey otomattır ve varlık zihinden
C) Kurulu bir iktidarın varlığı insanların güvenliği için ve düşünceden bağımsız olarak evrenin her yerinde
yeterlidir. hareket hâlindedir.
D) İnsanlar doğa yasalarına uyarak güvenliklerini T. Hobbes'un bu görüşleri aşağıdaki yaklaşımlar-
sağlayabilirler. dan hangisine karşı tez niteliğindedir?
E) İnsanları güvence altına alan doğal hukuk değil
A) Düalizm B) Fenomenalizm C) İdealizm
devletin gücüdür.
D) Oluşçuluk E) Pozitivizm

226 227