Page 229 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE TEST
15-17. Yüzyıl'da Felsefe 3

1. Bu düşünce sistemini skolastik düşünce ile karşılaş- 3. R. Descartes'ın şüphesi “Tek bildiğim hiçbir şey bil-
tırdığımızda aradaki farkın ne kadar belirgin olduğunu mediğimdir.” diyen Sokrates’in şüphesinden ya da
görmemek mümkün değildir. Felsefenin konusu da de- “Hiçbir şey bilmediğimi de kesin olarak bilemem.” di-
ğişmiş, filozoflar adeta Antik Çağ’ın konularına tekrar yen Karneades’in şüphesinden oldukça farklıdır. O
dönüş yapmış; insan, doğa ve evren yeniden felsefenin şüpheden hareketle mutlak bilgiye temel oluşturacak
ana konusu hâline gelmiştir. Aynı zamanda insan mer- “Düşünüyorum, o hâlde varım.” a ulaşmıştır. Söz gelimi
kezli, bireyin ön plana çıktığı, doğanın yeniden akılla bilgi edinme sürecinde; varsayımların, önyargıların veya
açıklanmaya başlandığı ve düşünürlerin kiliseye bağlı ön kabullerin eleştirilmesini ve sorgulanmasını teşvik
olmadığı bir anlayış kabul görmeye başlamıştır. eder. Bu yöntemde, herhangi bir iddia veya inanç, kesin
bir doğruluk yerine şüpheci bir yaklaşımla değerlendirilir.
Metinde aşağıdaki kavramlardan hangileri açıklan- Böylece, yanlış bilgilere veya yanlış çıkarımlara dayalı
mıştır? olabilecek hatalı inançlardan kaçınılması amaçlanır.
A) Skolastik düşünce - Modern düşünce
Aşağıdakilerden hangisi R. Descartes'ın şüphesini en
B) Modern düşünce - Kartezyen felsefe iyi ifade eden görüştür?
C) Modern düşünce - Rönesans
A) Metodik şüphe
D) Skolastik düşünce - Rönesans B) Septik şüphe
E) Modern düşünce - Bilimsel yöntem C) Aşırı şüphecilik

D) Deney - dışı şüphecilik
E) Tavır olarak şüphecilik

4. Modern düşünce, kilisenin yaygın kabullerinin teme-
2. Rönesans, yeniden doğuş anlamına gelmektedir. linden sarsıldığı ve evrenle ilgili yasaların keşfinin hız
Matbaanın icat edilmesi, İslam medeniyetlerinden etkile- kazandığı bir dönemdir. Bu dönemde doğa bilimleri ve
nerek Arapçadan çevrilen eski Yunan eserleri ve coğrafi sosyal bilimler arasında tam bir ayrım yoktur. Her iki
keşiflerle beraber gelişen ekonomik faaliyetler toplumsal alan da aynı yöntemle ele alınmış, aralarındaki fark-
yaşamda değişim ve dönüşümlerin yaşanmasını sağla- lara rağmen doğa bilimlerindeki gelişmeler sosyal
mıştır. Aslında Rönesans, karanlık bir çağdan aydınlık bilimlere de uyarlanmıştır. 17. yüzyılda I. Newton, en
bir çağa geçmeye çalışan Batı’nın yeniden doğuşudur. küçük atomdan en büyük gezegene kadar her şeyi
Kilise otoritesine bağlı, inancın her şeyden üstün tutuldu- aynı yasayla açıklamış ve tüm olayların tek bir yasa ile
ğu skolastik düşüncenin bir kenara bırakılıp yerine; mer- açıklanmasına da olanak sunmuştur. I. Newton'un küt-
keze aklın konulduğu ve hiçbir otoriteye bağlı olunmayan le çekim yasasıyla evrende ilan ettiği demokrasinin,
modern düşünceye geçişin başladığı görülür. Bu süreçte diğer alanları da etkilediği söylenebilir. Onun keşifleri
bilim, sanat, din, felsefe, ekonomi ve kültürel alanda ça- bilim ve felsefeyi derinden etkilemiş, evren anlayışı fi-
lışmalar yapılmıştır. Bilimde deneysel çalışmalar, göz- lozoflar tarafından da ele alınarak felsefi anlamda ge-
lemler ve matematiksel hesaplamalara dayalı çalışmalar liştirilmiştir.
ön plana çıkmıştır. Doğanın anlaşılması ancak bilimle
mümkündür düşüncesi yerleşmiştir. Dönemin genel gö- Modern çağa yönelik parçada vurgulanmak iste-
rüşü F. Bacon'ın “Bilgi, güçtür.” yargısıyla özetlenebilir. nen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre Rönesans dönemi felsefesiyle ilgili olarak A) Evrene hâkim olan yasalar bilimsel çalışmalarla ke-
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? sinlik kazanmıştır.
A) Kendinden önceki dönemlerden etkilenmiştir. B) Doğa yasaları ve sosyal yasalar arasındaki ayrımın
olmadığı dönemdir.
B) Skolastik düşünce yerini, bilimsel düşünceye bırakmıştır.
C) Orta Çağ’ın dogmatik düşüncesi bilimsel çalışmala-
C) Dine dayalı düşüncelerin toplum üzerindeki etkisi rın önündeki engeldir.
azalmıştır.
D) Modern çağ, toplumsal yaşama demokrasinin hâ-
D) Düşünürler kiliseye bağlı olarak çalışmalarını devam
kim olduğu bir dönemdir.
ettirmişlerdir.
E) Doğa bilimlerinde görülen keşifler, sosyal bilimlere
E) Bilimsel yöntemle doğa ile ilgili güvenilir bilgiyi elde
ve felsefeye ışık tutmuştur.
etmek amaçlanmıştır.

227
227