Page 250 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 20. Yüzyıl Felsefesi ve Ana Akımlar

3. 20. yüzyılın önemli filozoflarından biri olan E. Husserl, 4. Felsefe tarihinin ilk ve en önemli konularından biri varlıktır.
fenomenlerin özünün bilgisine ulaşmayı hedeflemiş ve Hatta felsefedeki tüm problem alanlarının varlık sorunun-
bunun için de paranteze alma yöntemini geliştirmiştir. dan kaynaklandığı söylenebilir. 20. yüzyılda varlık sorgu-
E. Husserl bu yöntemle insanların nesneye ilişkin al- lamasında eski bakış açısının yerine yenisini koyan isim
gılarının doğruluğu ile nesnelerin gerçekliğini sorgula- N. Hartmann'dır. N. Hartmann, gerçekçi ve eleştirel bir
maktadır. ontoloji anlayışı geliştirmeye çalışmıştır. O varlığı bilginin
önüne koymuş ve bilgi teorisinin öncel bir ontolojiye da-
E. Husserl'in paranteze alma yöntemi 20. yüzyıl fel- yandırılmasını savunmuştur.
sefesinin hangi problemine karşılık gelir?
Bu bilgilere göre aşağıdaki seçeneklerden hangisine
A) Yorum sorunu
ulaşılamaz?
B) Gerçeklik - görünüş sorunu
A) Yeni ontolojide varlık bilgiden önce gelir.
C) Değişim sorunu
B) Felsefenin tüm konularının gerisinde ontoloji vardır.
D) Varlık sorunu
C) 20. yüzyıl ontolojisi varlığa yeni bir yöntemle yaklaşır.
E) Varoluş - öz sorunu
D) Düşünce tarihinde günümüze ulaşan tek konu
ontolojidir.

Çözüm: E) Varlık, geçmişten günümüze düşünürlerin ilgisini
çekmiştir.
Sorunun metnine baktığımızda E. Husserl’in paranteze
alma yönteminden söz ettiğini görüyoruz. Soru da ise
bu yöntemin hangi 20. yüzyıl problemine karşılık geldiği
soruluyor. Seçeneklere bakalım: Çözüm:
Parçada varlık alanının felsefe için önemine değinilmiş-
A seçeneğindeki “yorum sorunu”, hermeneutik akı-
mına aittir. Hermeneutik, insanın söz ve eylemlerinin tir. Varlık, felsefenin ilk konularından biri olarak 20. yüz-
oluşturduğu ürün ve yapıların anlamına yönelik yorum- yıla kadar gelmiş, 20. yüzyılda N. Hartmann tarafından
lamadır. Hermeneutik, tek tanrılı dinlerde özellikle kut- yeni bir anlayış kazanmıştır. N. Hartmann'a göre varlık,
sal metinlerin yorumlanması veya peygamberin söz ve bilgiden önce gelir. Bu sebeple bilgi alanı varlık felsefe-
davranışlarının anlaşılması şeklinde ortaya çıkmış ve sine dayandırılmalıdır.
zamanla tüm metinlerde uygulanır olmuştur.
Seçeneklere bakılırsa:
B seçeneğindeki “gerçeklik- görünüş sorunu”, “Bilinç A) Parçada yer alan "varlığı bilginin önüne koymuş" ifa-
her zaman bir şeyin bilincidir.” diyen E. Husserl'in fe- desinden yeni ontolojide varlığın bilgi den önce geldiği
nomenlerin özünün bilgisine ulaşmayı hedeflediği ve bilgisine ulaşılabilir.
bunun için de paranteze alma yöntemini geliştirdiği 20.
B) Parçada yer alan "felsefedeki tüm problem alanları-
yüzyıl problemidir. Husserl, fenomeni, nesnenin kendisi
nın varlık sorunun dan kaynaklandığı söylenebilir" ifade-
değil de insan zihnine konu olan hâli olarak görür.
sinden ulaşılabilir.
C seçeneğindeki “değişim sorunu”, evrende her şe-
yin sürekli olarak tez - anti tez ve sentez şeklinde bir C) Parçada yer alan "eski bakış açısının yerine yenisini
değişim, hareket ve gelişme süreci içinde olduğunu sa- koyan " ifadesinden 20. yüzyılda varlık felsefesinin yeni
vunan diyalektik materyalizm akımına aittir. bir yöntem kazandığı bilgisi verildiği için ulaşılabilir.
D) Felsefe tarihinde geçmişten günümüze ulaşan tek
D seçeneğindeki “varlık sorunu”, N. Hartmann’ın, en
problemli konuların metafizik konular olduğunu ve bu konunun varlık olduğuna dair bir bilgiye yer verilmedi-
nedenle yeni bir varlık bilimine ihtiyaç olduğunu savu- ğinden hatta bilgi alanından da bahsedildiğinden, ula-
nan yeni ontoloji alanına aittir. şılamaz.
E) Varlık felsefesinin geçmişte de bugün de filozofların
E seçeneğindeki “varoluş - öz sorunu” ise, bilimsel
ilgi alanına girdiği bilgisine, felsefenin ilk konuları ara-
bilginin insanın varoluşunu açıklamaya yetmeyeceğini;
sında varlığın olması ve 20. yüzyılda da hâlâ varlık ile
insanın öncelikli görevinin bilgi ve bilmek değil, var ol-
ilgili çalışmalar yapılıyor olması bilgisinden ulaşılabilir.
mak olduğunu, çünkü varoluşun özden önce geldiğini
savunan varoluşçuluk akımına aittir.
Bu durumda doğru cevabımız “B” seçeneğidir. Cevap: D
Cevap: B

248 249