Page 250 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 20. Yüzyıl Felsefesi ve Ana Akımlar

3. 20. yüzyılın önemli filozoflarından biri olan E. Husserl, 4. Felsefe tarihinin ilk ve en önemli konularından biri varlıktır.
fenomenlerin özünün bilgisine ulaşmayı hedeflemiş ve Hatta felsefedeki tüm problem alanlarının varlık sorunun-
bunun için de paranteze alma yöntemini geliştirmiştir. dan kaynaklandığı söylenebilir. 20. yüzyılda varlık sorgu-
E. Husserl bu yöntemle insanların nesneye ilişkin al- lamasında eski bakış açısının yerine yenisini koyan isim
gılarının doğruluğu ile nesnelerin gerçekliğini sorgula- N. Hartmann'dır. N. Hartmann, gerçekçi ve eleştirel bir
maktadır. ontoloji anlayışı geliştirmeye çalışmıştır. O varlığı bilginin
önüne koymuş ve bilgi teorisinin öncel bir ontolojiye da-
E. Husserl'in paranteze alma yöntemi 20. yüzyıl fel- yandırılmasını savunmuştur.
sefesinin hangi problemine karşılık gelir?
Bu bilgilere göre aşağıdaki seçeneklerden hangisine
A) Yorum sorunu
ulaşılamaz?
B) Gerçeklik - görünüş sorunu
A) Yeni ontolojide varlık bilgiden önce gelir.
C) Değişim sorunu
B) Felsefenin tüm konularının gerisinde ontoloji vardır.
D) Varlık sorunu
C) 20. yüzyıl ontolojisi varlığa yeni bir yöntemle yaklaşır.
E) Varoluş - öz sorunu
D) Düşünce tarihinde günümüze ulaşan tek konu
ontolojidir.

Çözüm: E) Varlık, geçmişten günümüze düşünürlerin ilgisini
çekmiştir.
Sorunun metnine baktığımızda E. Husserl’in paranteze
alma yönteminden söz ettiğini görüyoruz. Soru da ise
bu yöntemin hangi 20. yüzyıl problemine karşılık geldiği
soruluyor. Seçeneklere bakalım: Çözüm:
Parçada varlık alanının felsefe için önemine değinilmiş-
A seçeneğindeki “yorum sorunu”, hermeneutik akı-
mına aittir. Hermeneutik, insanın söz ve eylemlerinin tir. Varlık, felsefenin ilk konularından biri olarak 20. yüz-
oluşturduğu ürün ve yapıların anlamına yönelik yorum- yıla kadar gelmiş, 20. yüzyılda N. Hartmann tarafından
lamadır. Hermeneutik, tek tanrılı dinlerde özellikle kut- yeni bir anlayış kazanmıştır. N. Hartmann'a göre varlık,
sal metinlerin yorumlanması veya peygamberin söz ve bilgiden önce gelir. Bu sebeple bilgi alanı varlık felsefe-
davranışlarının anlaşılması şeklinde ortaya çıkmış ve sine dayandırılmalıdır.
zamanla tüm metinlerde uygulanır olmuştur.

B seçeneğindeki “gerçeklik- görünüş sorunu”, “Bilinç Seçeneklere bakılırsa:
her zaman bir şeyin bilincidir.” diyen E. Husserl'in fe- A) Parçada yer alan "varlığı bilginin önüne koymuş" ifa-
nomenlerin özünün bilgisine ulaşmayı hedeflediği ve desinden yeni ontolojide varlığın bilgi den önce geldiği
bunun için de paranteze alma yöntemini geliştirdiği 20. bilgisine ulaşılabilir.
yüzyıl problemidir. Husserl, fenomeni, nesnenin kendisi
değil de insan zihnine konu olan hâli olarak görür. B) Parçada yer alan "felsefedeki tüm problem alanları-
nın varlık sorunun dan kaynaklandığı söylenebilir" ifade-
C seçeneğindeki “değişim sorunu”, evrende her şe-
yin sürekli olarak tez - anti tez ve sentez şeklinde bir sinden ulaşılabilir.
değişim, hareket ve gelişme süreci içinde olduğunu sa- C) Parçada yer alan "eski bakış açısının yerine yenisini
vunan diyalektik materyalizm akımına aittir. koyan " ifadesinden 20. yüzyılda varlık felsefesinin yeni
bir yöntem kazandığı bilgisi verildiği için ulaşılabilir.
D seçeneğindeki “varlık sorunu”, N. Hartmann’ın, en
önemli problemin metafizik konular olduğunu ve bu ne- D) Felsefe tarihinde geçmişten günümüze ulaşan tek
denle yeni bir varlık bilimine ihtiyaç olduğunu savunan konunun varlık olduğuna dair bir bilgiye yer verilmedi-
yeni ontoloji alanına aittir. ğinden hatta bilgi alanından da bahsedildiğinden, ula-
şılamaz.
E seçeneğindeki “varoluş - öz sorunu” ise, bilimsel
bilginin insanın varoluşunu açıklamaya yetmeyeceğini; E) Varlık felsefesinin geçmişte de bugün de filozofların
insanın öncelikli görevinin bilgi ve bilmek değil, var ol- ilgi alanına girdiği bilgisine, felsefenin ilk konuları ara-
mak olduğunu, çünkü varoluşun özden önce geldiğini sında varlığın olması ve 20. yüzyılda da hâlâ varlık ile
savunan varoluşçuluk akımına aittir. ilgili çalışmalar yapılıyor olması bilgisinden ulaşılabilir.
Bu durumda doğru cevabımız “B” seçeneğidir.
Cevap: B Cevap: D

248 249