Page 249 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE ÇÖZÜMLÜ
20. Yüzyıl Felsefesi ve Ana Akımlar SORULAR

1. Çağdaş felsefenin ayıt edici özelliklerinden biri, Platon’la 2. Pozitivistler, insan aklının algısal alanının üzerinde
başlayan sistem anlayışının değişmesidir. Platon bilgi- veya dışında yer alan bir varlık dünyası ile ilgili bilgiye
den varlığa, siyasetten sanata, bilimden ahlaka kadar sahip olunabileceğini yadsımışlardır. Olgusal bir nite-
bütün alanlarda, kendi felsefesi içinde tutarlı ve bütün- lik taşımayan tüm ögelerin karşısında yer almışlardır.
lükçü görüşler öne sürmüş ve felsefeyi sistemli hâle ge- Modern bilimi temel alan bu yaklaşım bilginin gözleme
tirmiştir. 20. yüzyıl filozofları ise çalışma alanlarını sınır- ve somut verilere dayanması gerektiğini savunmuştur.
landırmış ve belli alanlarda derinlemesine araştırmalar
yapmışlardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi pozitivizm görü-
şüne uygun bir önermedir?
Parçada sözü edilen durum 20. yüzyıl felsefesinin
A) İnsanın eylemleri doğaüstü bir güç tarafından
hangi özelliğine karşılık gelmektedir?
belirlenmiştir.
A) Felsefi eserlerin çoğalması
B) Var olanın canı ve ruhu dolayısıyla belli bir akılsal
B) Felsefede uzmanlaşmaların olması yapısı vardır.
C) Felsefenin yeni yöntemler kazanması C) İnsan ancak fenomenlerin doğru bilgisine ulaşabilir.
D) Sembolik mantık çalışmalarının yoğunlaşması D) Evren sonradan mutlak bir varlık tarafından
yaratılmıştır.
E) Felsefenin üniversitelerde, dünyanın her yerinde
yapılması E) İyiye ulaşmanın yolu insanın sezgilerine uygun
davranmasıdır.
Çözüm:
Parçada; 20. yüzyılda Platon’un felsefeye kazandırdı- Çözüm:
ğı sistem anlayışının değiştiği anlatılmış ve bizden bu
durumun 20. yüzyıl felsefesinin hangi özelliğine karşılık Pozitivistler olgunun dışında gerçek hiçbir şey olmadı-
geldiğini bulmamız istenmiştir. ğını ve ancak deneye dayalı bilimsel bilginin gerçeğin
bilgisini içerdiğini savunur. Yani gerçek olan olgusaldır.
Seçenekleri değerlendirecek olursak; Buna göre hangi seçeneğin pozitivizm görüşüne uygun
A) Felsefe alanında pek çok eserin verildiği 20. yüzyıl, bir önerme olduğunu bulmamız istenmiştir.
bu açıdan tarihin en verimli dönemleri arasına sayılabi-
lir. Ancak eserlerdeki artışın sistem anlayışının değiş- Seçeneklere bakalım:
mesi ile bir bağlantısı yoktur.
A) “Doğaüstü bir güç” ifadesi olgusal değil, metafizik-
B) Sistemli olma; düzenli ve tutarlı olan bir nitelik ta- seldir. Algısal alanın dışındadır.
şıyan felsefi düşüncenin, birbiri ile aşamalı olarak bağ
kurması ve bütüncül bir bakışın temelini oluşturmasıdır. B) “Ruh” kavramı da algısal alanın dışındadır. Olgusal
Platon farklı alanlarındaki düşüncelerini sistemli bir bü- değildir.
tünlük içinde ortaya koyan ilk filozoftur. 20. yüzyıl filo- C) “Fenomen” kavramı duyular aracılığıyla kavranan
zofları ise sistem oluşturmaktan ziyade, belli bir alanda
özgün düşünceler geliştirmiş ve felsefeye uzmanlaşmayı görünüşlerdir yani algısal alanın içindeki olgulardır. Bu
getirmişlerdir. Bu durumda doğru cevap “B” seçeneğidir. nedenle doğru cevap C seçeneğidir.
C) Yöntem, amaca ulaşmak için izlenen yoldur ve fel- D) “Mutlak varlık” yani yaratıcı kavramı da algısal ala-
sefi düşüncenin de belli yöntemleri vardır. 20. yüzyılda nın dışındadır. Olgusal değildir.
felsefeye yeni yöntemler eklenmiştir. E. Husserl'in feno- E) “Sezgi” kavramı da olgusal olarak deneyimlene-
menolojik yöntemi bunlardan biridir. Ancak bu yöntem- mez.
ler sistem anlayışının değişmesinin nedeni değildir.
D) Sembolik mantık çalışmaları bir alanda yoğunlaş-
maya örnek olsa da tek bir örnek dönemin ana özelliği
olan uzmanlaşmayı belirlemede yeterli olamaz. Bu ne- Cevap: C
denle seçenek doğru cevap niteliği taşımaz.

E) 20. yüzyılda felsefe kurumsal bir şekle bürünmüş,
üniversitelerde yürütülen bir etkinlik hâline gelmiştir. Bu
durum felsefeyi belli bir coğrafyaya ait olmaktan çıkar-
mış ve felsefe üniversiteler aracılığıyla dünyanın her
yerinde yapılmaya başlanmıştır. Seçenek doğru cevap
değildir.
Cevap: B

247