Page 57 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 57
FELSEFE 4 TEST
Varlık Felsefesi
1. İnsan, hayatının devamı için etrafında olup biteni anlamak 3. Gorgias’a göre varlık hakkında kesin bilgiye ulaşmak
zorunda kalmıştır. Bu zorunlu hâl insanın nesneye yönel- mümkün değildir. Varlık, insan algısı ve dil aracılığıyla
mesini, varlık alanını anlama çabasını da beraberinde ge- gerçekleşen ifadelerle sınırlıdır ve bu ifadeler bize ger-
tirmiştir. Bu noktada insan öncelikle bir şeylerin gerçekten çeğin kendisi hakkında doğru bilgiler vermezler. Bilgi
var olup olmadığını, var olanın niteliğinin ne olabileceğini, edinme sürecinde duyu deneyimlerimizin bizi yanıltabi-
varlık alanındaki değişimin anlamı ve sonucunu ve en ni- leceğini, dış dünyanın bilgisine ulaşmanın mümkün ola-
hayetinde değişimin gerisinde değişmeden kalan bir özün mayacağını söyler. Ona göre insanlar gerçeklik hakkın-
olup olmadığını, varlığın ilk nedenini sorgulamıştır. İlk ne- da nesnel bilgiye hiç bir zaman sahip olamazlar ancak dil
den sorunu, teolojinin etkisindeki felsefi dönemde tümel- ve hitabet yeteneğiyle kanı ve inançlarını etkili bir şekilde
ler sorununa dönmüştür. Varlığın olgusal yanı daha çok ifade edebilirler.
ontolojinin, özsel ve ideal tarafı metafiziğin konusu içinde
değerlendirilmiştir. Günümüz felsefesinde varlık alanına Metne göre Gorgias'la ilgili aşağıdakilerden hangisi
ilişkin öne çıkan tartışmalar daha çok “insan” ve “insanın söylenemez?
varoluşu” konularıyla ilgilidir.
A) Varlık konusunda şüpheci bir tutum sergilemiştir.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine B) Bilgi anlayışını dile indirgeyerek nesnel gerçekliği
ulaşılamaz? tanımlamıştır.
A) Arkhe problemi varlık felsefesinin temel konuların- C) Algının öznel karakterinden dolayı varlığı sübjektif
dan birini oluşturmuştur. bir düzlemde sorgulamıştır.
B) Varlık alanı, farklı dönemlerde farklı bakış açılarıyla D) Bilginin objektif yönünden ziyade sözsel ifadenin
açıklanmaya çalışılmıştır.
gücünü ön plana çıkartmıştır.
C) Varlık felsefesi alanındaki sorgulamalarda varlığın
hem maddi hem ideal yönü anlaşılmaya çalışılmıştır. E) İllüzyona maruz kalan duyularımızın bizi yanlış yön-
lendirebileceğini iddia etmiştir.
D) Felsefi açıklamalar, varlığın inceleme konusu yapı-
lan niteliğine göre farklı şekillerde adlandırılmıştır.
E) Olgusal varlıklara yönelik açıklamalar, varlık alanını
felsefenin konusu olmaktan çıkarmıştır.
4. Evrenin ve içinde yer alanların aslında var olmadığı fik-
ri, Uzak Doğu felsefesinde varlıkların gerçekliğine dair
inancın insan zihninin bir tasarımı olduğu iddiasına,
Yunan felsefesinde ise septik bilgi anlayışına dayanır.
2. A. Arslan Felsefeye Giriş adlı eserinde şöyle der: Taoculuğun temel eserlerinden biri olan Chuang Tzu
Zihnimde, bilincimde bulunan şeylerin, zihnimin dışın- derlemesinde şöyle bir hikâye yer alır: Chuang Tzu ile
daki bir dünyaya karşılık geldiklerini nereden ve nasıl Hui Zi kentin savunma kanalı boyunca keyifle geziyor-
biliyorum? ... ben yalnızca kendi bilinç içeriklerimi veya lardı. Chuang Tzu dedi ki, “Şu balıklar varoluşlarıyla
duyusal algılarımı biliyorum; onlar hakkında doğrudan bir uyum içinde nasıl da oynaşıyorlar. Şunlardaki sevince
bilgiye veya bilince sahibim. Bu içeriklerin veya algıların bakın.” Hui Zi, “Siz balık değilsiniz,” dedi, “nereden bi-
dış dünya denilen bir gerçekliğe dayandıklarını, bu dün- liyorsunuz balıkların sevincini?” Chuang Tzu yanıtladı:
yada yer alan nesnel şeylerin etkileri veya sonucu olarak “Siz ben değilsiniz; nereden biliyorsunuz benim balık-
bende meydana geldiğini kesinlikle bilmiyorum. Bunu ların sevincini bilmediğimi?” Hui Zi, “Ben siz değilim,
bilmem için kendi kendimden veya zihnimden dışarı çık- doğru, gerçekten de bilemem sizi,” dedi. “Ama siz de
mam ve bu algıların gerçek bir şeye karşılık olduğunu balık değilsiniz; öyleyse siz de balıkların sevincini bile-
görmem gerekir. Ama böyle bir şey mümkün müdür? mezsiniz!”
Zihnim, kendisinde bulunan içeriklerin dışarda bulunan
bir şeyden ileri gelip gelmediğini görmek için kendisinden Buna göre varlığın hakikati ve bilgisi ile ilgili aşağı-
dışarı çıkamaz ki. Dış gerçeklik dediğim şey hakkında daki yargıların hangisine ulaşılabilir?
zihnimin sahip olabileceği şey yine ancak bir algı olabilir.
A) Varlığa yönelik doğru bilgiye ulaşmak kişisel çaba
Bu parçada ileri sürülen görüş aşağıdaki sorulardan ile mümkündür.
hangisine cevap niteliğindedir?
B) Varlıktaki değişim insan algısının yanıltıcı görüşü-
A) Varlık bir olandan nasıl türer? nün bir sonucudur.
B) Varlığın bilgisi mümkün mü? C) Bütün varlıklar var oluşlarıyla uyumlu olarak bilme
yeteneğine sahiptir.
C) Varlığın tümü kavranabilir mi?
D) Bilginin doğruluğunun ölçütü temsil ettiği varlık ile
D) Gerçekten var olan şey nedir? gösterdiği uyumdur.
E) Her türlü bilgi doğuştan mıdır?
E) Varlıkların niteliklerine ilişkin bilgi insanın bireysel
tasarımından ibarettir.
55
54 55