Page 58 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Varlık Felsefesi 4. TEST

5. Her duyum veya algı özne ile nesne arasında gerçek- 8. Dünyada var olan herhangi bir şeyin başka bir varlık-
leşen bir etkileşimin ürünüdür. Nesne algılayanın et- tan bağımsız ya da kopuk olması söz konusu değildir.
kinliğinden ayrı olarak bilgi elde etme sürecinde ham Benlik ile ben olmayan ya da düşünce ile eşya arasın-
maddeyi oluşturur. Bu sebeple nesnel hakikat insan daki etkileşimin sebebi de budur. Var olan her şey, var
anlığının bir sonucu değildir. Üretilen bilginin hakikati olan başka bir şeyle bağlanmış durumdadır ve başka
ya da geçerliliği pratikte kanıtlanmalıdır. Pratik hayat- şeyle olan ilişkisi üzerinden anlaşılabilir. Örneğin bir ke-
tan koparılan her bir bilgi gerçek dışı olarak kabul edil-
melidir. Çünkü bu bilgiler anlaşılmazdır ve salt metafi- lebeğin durumunu ya da var oluşunu anlamak için tırtılı
zik bir sorundur. ve tırtılın koza içindeki başkalaşımını kavramak gerekir.
Kısacası evrende kendi başına var olup statik kalan hiç-
Bu parçada eleştirilen görüş aşağıdakilerden bir şey yoktur.
hangisidir?
Bu parçadaki görüşe aşağıdakilerden hangisi karşıt
A) Varlık ideadır.
tez oluşturur?
B) Varlık maddedir.
A) Evrenin özü ruh değil, maddedir.
C) Varlık değişimdir.
B) Evren göründüğü gibi anlamsız değildir.
D) Varlık fenomendir.
C) Var olan vardır, var olmayan var değildir.
E) Varlık hem madde hem de ideadır.
D) Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.
6. Herakleitos’un görüşlerinin merkezinde çatışma ve sa- E) Her var oluş maddenin form kazanmasıdır.
vaşın her şeyin babası olduğu düşüncesi bulunur. Ona
göre, savaş varlık ya da oluşun tek ve en önemli ko-
şuludur. Zira bu savaş olmasa, hiçbir şey var olmaz.
Bundan dolayı varlıkların doğuş ya da varlığa gelişi,
birbirlerine karşıt olan ve dolayısıyla, birbirlerini varlıkta
tutan karşıt güçlerin çatışmasına bağlıdır. Herakleitos,
karşıtların savaşının kötü bir şey olması bir yana, var-
lığın olmazsa olmaz koşulu olduğunu, evrendeki bütün 9. F. Hegel'e göre varlık, sürekli bir gelişim ve ilerlemeyi
varlıkların varlıklarını sürdürebilmeleri için karşıt unsur vurgulayan karmaşık bir diyalektik sürecin ürünüdür. Bu
veya güçlerden meydana gelmesi gerektiğini öne sürer. sürecin hareket noktası tez, antitez ve sentez kavram-
larıdır. Tez, bir düşüncenin veya fikrin önerildiği aşa-
Bu parça varlık felsefesinin temel problemlerinden mayı temsil ederken antitez, bu teze karşı gelen veya
hangisinin sorgulanmasını gerekli kılar? onunla çatışan bir aşamadır. İki zıt fikir veya durum ça-
tıştığında, sentez aşaması ortaya çıkar ve bu çatışmayı
A) Özneden ayrı bir varlık alanı var mıdır?
aşarak yeni bir düşünce veya durum doğar. Her sentez
B) Varlık nasıl bir yapıya sahiptir? aşaması, yeni bir tezin doğmasını sağlar ve bu süreç
C) Varlık tek bir tözden mi oluşur? sonsuz bir döngüde devam eder. Bu diyalektik döngü-
de her aşama, öncekine dayanırken aynı zamanda onu
D) Nesnelerden ayrı ideal varlıklar var mıdır?
aşar ve daha yüksek bir düzeye taşır. F. Hegel'in varlık
E) Hakikate ulaşmak mümkün müdür? anlayışı, tamamlanmamışlık ve sürekli hareket hâlinde
olma durumuyla ilişkilendirilir. F. Hegel'de varlık, parça-
larından ziyade bir bütün olarak anlaşılmalıdır. Her şey,
7. İlim; kabul edilebilir nedenlerden zorunlu sonuçlara, evrenin içsel mantığına ve gelişimine katkıda bulunur.
kabul edilen zorunlu sonuçlardan mümkün nedenlere
geçmekten ibarettir. Çünkü neden sonuç ifadeleri bir Buna göre F. Hegel'in varlık anlayışı ile ilgili olarak
bütünün parçalarıdır. Neden ile imkân, sonuç ve haki- aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
kat aynı şeyin çeşitli açılarından görünüşüdür sadece.
Bu sebeple var olan her şey zorunlu nedenlere göre A) Sentez aşamasında yeni bir düşünce veya duru-
meydana gelmektedir. mun oluşmasıyla var olma süreci tamamlanır.
Bu parçada aşağıdaki görüşlerden hangisi B) Her şeyin sürekli değiştiği ve geliştiği evrende, var-
eleştirilmektedir? lık süreci birbirine bağlı bir şekilde ilerler.
C) Diyalektik sürecin her aşamasında varlık başka bir
A) Rastlantı ve tesadüf varoluşa aykırıdır.
boyut kazanarak düşünceye dönüşür.
B) Özgürlük insan yaşamının vazgeçilmez ereğidir.
D) Birbirine zıt düşüncelerin çatışması antitez aşama-
C) Varlık birden çok nedenden meydana gelmektedir.
sının ortaya çıkmasını sağlar.
D) Kişisel seçimler ve tercihler varlığın özünü değiştirir.
E) Varlık, bütünsel olmayan içsel bir mantığa sahip tek
E) Zorunlu varlık dışındaki tüm varlıklar mümkün varlıktır. tek unsurlardan oluşur.

56 PB