Page 71 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 3 TEST
Bilgi Felsefesi

1. Filozoflar “doğruluk” ve “gerçeklik” kavramlarını farklı 3. Filozoflar birçok konuda fikir üretmişlerdir. Örneğin; herkes
şekillerde tanımlamış ve bu kavramları ele alış biçim- için geçerli ahlaki ilkeler olup olmadığı konusunda birbirin-
lerine göre, kendi felsefi sistemlerini inşa etmişlerdir. den farklı birçok görüş geliştirilmiştir. Evrensel ahlaki ilkeler
Felsefenin iki temel alanı, ontoloji ve epistemoloji bu iki olduğunu savunanlar da reddedenler de görüşlerini birbi-
rinden farklı gerekçelere dayandırmışlardır. Şu anda da bu
kavram üzerine kuruludur. Ontoloji gerçeklik konusun-
konunun kabul görmüş ve kesinlik kazanmış bir cevabı bu-
da ideal ve reel varlık arasında gidip gelirken episte-
lunmamaktadır. Bu durumda bu tartışmanın tarihsel seyrini
moloji de doğruluk için farklı ölçütler öne sürmektedir.
takip eden biri de herhangi bir konuda kesinlik kazanmış bir
Genel anlamda gerçeklik var olanı belirtirken, doğruluk
cevabın imkânını sorgulamakta haklı görülebilir.
ise bilginin gerçekliğe uygunluğu olarak tanımlanmıştır.
Bu durumda doğru olanı belirlemek için, ilk önce kendi- Parçada sorgulamasında haklı görülebileceği söy-
siyle uyumunu arayacağımız gerçeği ortaya koymamız lenen kişinin cevap aradığı soru aşağıdakilerden
gerekmektedir. hangisidir?
A) Bilginin kaynağı nedir?
Parçadan yola çıkarak bilgiyle ilgili aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz? B) İyi ve kötünün ölçütü nedir?
C) Doğru bilgi mümkün müdür?
A) Doğruyu tanımlamak için gerçeği belirlemiş olmak
gerekir. D) Evrende bir amaçlılık var mıdır?
B) Gerçek ve doğru kavramları birbiriyle bağlantılı kav- E) Erdemli insanın özellikleri nelerdir?
ramlardır.
C) Felsefe gerçeği reel, doğruyu realiteye uygun ola- 4. Bütün yargılarımız ister gerçek ister düşünsel olsun, her
rak tanımlar. zaman için bir varlık hakkındadır. Bu bize felsefenin iki te-
mel alanı olan ontoloji ve epistemolojinin ilişkisini gösterir.
D) Varlık ve bilgi kuramları gerçek ve doğru bağlamın-
da şekillenir. Ontolojide, var olanın türüne yönelik yapılan sorgulama-
lar, bir yargının dile getirilmesiyle sonuçlanacaktır. Ancak
E) Filozoflar gerçek ve doğru ile ilgili farklı bakış açıla- bir yargıyı dile getirmek bizi bir başka soruna, ulaştığımız
rına sahiptir. yargının doğru olup olmadığı problemine taşır.

Parçada ontoloji ve epistemoloji ilgili hangi prob-
lemlere değinilmiştir?
A) Varlığın birliği-çokluğu/ Bilginin sınırları
2. Kuşkuculuk hakkında ne söylemeliyiz? "Yürüyerek ha-
reketin varlığını ya da uzayı işaret ederek boşluğu ka- B) Varlığın mahiyeti/ Doğru bilginin ölçütü
nıtlayan" insanlar gibi bugün uzlaşma ile kabul edilen C) Varlığın var olup olmadığı/ Bilginin değeri
doğruların varlığını kabul ederek modern bilimin, şüp- D) Varlığın ana maddesi/ Doğru bilginin varlığı
heciliği çürüttüğünü düşünebiliriz. Peki, çok daha temel
E) Varlığın hakikatinin bilgisi/ Doğru bilginin kaynağı
bir eleştiri olarak şüpheciliğin kendi kendisiyle tutarsız-
lık içinde olduğunu söyleyemez miyiz? Zira şüphecilik,
bilgi hakkında doğru bir teori olduğunu ileri sürmektedir.
5. Bir bilgi, herhangi bir kanıt olmaksızın, doğru olarak
Kuşkucuların mutlak doğrunun ulaşılmaz bir şey oldu-
kabul edilemez değil mi? Zira doğru bilginin, damga-
ğu fikrinin doğru olduğunu söylemeleri en azından bir
ya benzer bir işareti yoktur. Bir iddiayla ilgili bir kanıt
doğrunun varlığını kabul etmek değil de nedir? Böylece
önerdiğimde, bir şüpheci bana "O hâlde kanıtı kanıtla!"
şüpheciler kendi tezlerini yanlışlamaktadır. Ortaya atılan diyecektir. O kanıta yönelik yeni bir kanıt getirdiğim-
her düşünce doğal olarak bir doğruyu hedefler ve doğru de ise “Bunu da kanıtla bana!” diyecektir. Bu iddiayı
olduğunu düşünür. kanıtlamak için getireceğim kanıtın kendisi bir başka
kanıta, bu kanıt da bir başkasına, o bir başkasına…
Bu parçada bilgi felsefesinin hangi temel sorusuna Bu durum böylece sonsuza dek gidecektir.
yanıt aranmaktadır?
Bu parça bilgi felsefesinin hangi sorusuna cevap
A) Bilginin kaynağı nedir? niteliğindedir?
B) Doğru bilginin ölçütü nedir? A) Doğru bilginin kaynağı nedir?
C) Bilginin değeri nedir? B) Doğru bilginin ölçütü nedir?
D) Bilginin bir sınırı var mıdır? C) Doğru bilgi mümkün müdür?
E) Kesin bilgi olanaklı mıdır? D) Bilginin bir sınırı var mıdır?
E) Bilginin değeri nedir?

69
68 69