Page 67 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 2 TEST
Bilgi Felsefesi A

1. Günümüz enformasyon çağında, hayatımızın her ala- 4. Duyu verilerinin de aklın da insanı yanıltabileceğini dü-
nında, sürekli yeni bir şeyler duyuyor ve öğreniyoruz. şünen Gazâlî, kendisinde var olan bilgileri ve bu bilgi-
Malum iletişim araçlarıyla, her yönden yoğun bir bilgi lerin kaynağını sorgulamıştır. Zihnini meşgul eden bu
bombardımanına tutuluyoruz. Tam burada, "Bilgi ne- duruma bir süre cevap bulamamıştır. Bu sorgulama sü-
dir?" diye sormamız gerekiyor. Televizyondan, sosyal recinde bilginin kaynağı olabilecek iki yetinin de güveni-
medyadan veya internet sitelerinden öğrendiğimiz şey- lir olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Gazâlî bu sorgulama
lerin doğruluğuna güvenebilir miyiz? Farklı, hatta rakip
medya kanallarından gelen çeşitli şekillerde ve farklı sürecinde girdiği çıkmazdan Allah’ın kalbine indirdiği
amaçlarla kendi çıkarları için manipüle ettikleri haber- nur sayesinde kurtulduğunu ve bu nurun birçok bilginin
leri ne ölçüde bilgi olarak sayacağız? En sıradan anla- anahtarı olduğunu söylemiştir. Ona göre insan hakika-
rımızda bile yeni anlayış ve görüşler kazandığımız olur. tin bilgisini ancak kalbiyle bilebilir.
Böylesi durumlarda neyi bilip neyi bilmediğimiz, neye
doğru diyeceğimiz ve bir bilgiyi doğru yapan şeyin ne Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
olduğu üzerinde düşünürüz. Bu sorgulama, günümüz
A) Hakikat ancak sezgiyle kavranabilir.
bilgi çağında bir zorunluluk hâline gelmiştir.
B) İnsanın iç görüsü hakikati anlayamaz.
Bu parça felsefenin hangi disipliniyle ilgilidir?
C) Bilgiye daima şüphe ile yaklaşılmalıdır.
A) Epistemoloji B) Estetik C) Etik D) İnsan varlığın doğru bilgisine ulaşamaz.

D) Ontoloji E) Siyaset E) Akıl, duyu verilerinden daha üstün bir yetidir.

2. Bilgi, obje ile süje arasındaki bağ sonucu ortaya çıkar. 5. Bütün ideler izlenim ve algıların sonucu olarak oluşur.
İnsan hayatının en önemli unsurlarından biridir diyebili- Çünkü fikirler, izlenimlerden türer. Örneğin; şekerleme-
riz. Çünkü bilgi hayatımızı yönlendirir. Ancak edindiğimiz den yapılmış bir ev idesi, ancak şeker ve ev objeleri
her bilginin güvenilir olduğunu söyleyemeyiz. Güvenilir insanın izlenimlerinden geçtikten sonra zihninde birleş-
bilgi, insan hayatına pratik fayda sağlamalı ve doğruluğu tirebileceği tasarım hâline gelebilir.
yönünde yeteri kadar gerekçeye cevap vermelidir.
Bu parça bilgi felsefesinin problemlerinden hangisine
Buna göre aşağıdakilerden hangisi güvenilir bilgiye cevap niteliğindedir?
dayalı bir davranış örneğidir?
A) Doğru bilgi mümkün müdür?
A) Geceleri ıslık çalmamak
B) Bilginin kaynağı nedir?
B) Merdiven altından geçmemek
C) Doğru bilginin ölçütü nedir?
C) Kara kedi gördüğümüzde saçımızı tutmak
D) Yolculuğa çıkan birinin arkasından su dökmek D) Bilginin değeri nedir?
E) Suyun kaynama sıcaklığının 100 derece olduğunu E) Doğru ve gerçek aynı şey midir?
ölçmek

3. Düşünde kendini bir kelebek olarak gören ama uyandı- 6. İçinde yaşadığımız dünya hakkında bir fikrimiz varsa
ğında, düşünde kendini bir kelebek olarak gören bir in- bunu duyularımıza borçluyuz. Ömrünü sınırlı bir alan
san mı yoksa düşünde kendini insan olarak gören bir ke-
lebek mi olduğunu bilemeyen Zhuang Tzu gibi bizler de içinde, örneğin kapalı bir odada yahut bir adada geçi-
şu anda çevremizde gördüklerimizin bir düş olmadığın- ren biri için şu an sahip olduğumuz bilginin birçoğu bir
dan emin olamayız. Aynı şekilde duyularımızın da bizi sır olarak kalacaktır. Ömründe bir çam ağacı ile karşı-
yanılttığını, bazen işittiğimiz bir sesi ya da gördüğümüz laşmamış yahut karşılaşan biriyle iletişim kurmamış biri
bir nesneyi farklı algıladığımızı deneyimleriz. için “çam ağacı” kavramının hiçbir anlamı olmayacaktır.
Parçada aşağıdaki görüşlerden hangisine yönelik bir Bu parçada savunulan görüş aşağıdaki yaklaşım-
açıklama yapılmıştır? lardan hangisiyle benzerlik göstermektedir?

A) Platon’un idealizmi A) I. Kant'ın kritisizmi
B) Protagoras’ın septisizmi B) J. Locke'un empirizmi
C) A. Comte'un pozitivizmi
C) Pyrrhon’un septisizmi
D) H. Bergson'un entüisyonizmi
D) Sokrates’in rasyonalizmi
E) J. Locke'un empirizmi
E) H. Bergson'un entüisyonizmi

65
64 65