Page 65 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 1 TEST
Bilgi Felsefesi

1. Epistemoloji bilginin doğasını, değerini, bilginin ne ol- 4. Varlıkların kendilerine has yapılarını hiçbir zaman bile-
duğunu ve nasıl elde edildiğini araştırmanın yanında; meyiz, onları ancak gözlemlediğimiz şekliyle bilebiliriz.
bilginin kaynağı, sınırları, imkânı ve değeriyle ilgili soru- Bildiklerimiz ise duyumların ve algıların bizlere verdikle-
lara da cevap arar. riyle sınırlıdır. Ayrıca duyumların ve algıların kişiden kişiye
değişmesi bildiklerimizin de göreceli bir nitelik taşımasına
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bilgi felsefesinin sebep olmaktadır. Bu durum nesnel bilginin insan için ula-
sorularından biri olamaz? şılmaz olmasına ve herhangi bir konuda yargıda bulun-
mamasına yol açmaktadır.
A) Neyi bilebiliriz?
B) Varlığın mahiyeti nedir? Bu parçadan çıkarılabilecek sonuç aşağıdakilerden
C) Doğru bilgi mümkün müdür? hangisidir?
D) Bilginin sınırı nedir? A) Bilgilerimiz öğrenilir, hatırlanmaz.
E) İnsan varlığı gerçekten bilebilir mi? B) Bilginin kaynağı akıl değil, duyumlardır.
C) Herkes için geçerli hakikatler söz konusu değildir.
D) Bilgiler sadece bizim bildiklerimizle sınırlı değildir.
E) Bilginin doğruluğu sağladığı fayda ile ölçülmelidir.
2. Kabul edelim, peki ama neyi? İyi ve güzel konusunda
bunca farklı görüş varken hangisini? Güvenilirliğin sar-
sılmaz kalesi olarak gördüğümüz bilimsel bilgi bile de- 5. Süre, insan bilincinin bir oluşumu ve yaratıcı gelişi-
ğişkenliği konusunda bizi şaşırtmıyor mu? Üstelik duyu midir. Zekâ akıp giden zaman içinde ancak varlığın
organlarının yanına eklediği onca sağlam arkadaşına; sınırlı bir kesitini bilebilir. Zekânın konusu, organik ol-
teleskoplara, mikroskoplara rağmen… Tüm bu birikim- mayan şeylerdir. Bu nedenle zekâ yalnızca maddeye
den hayatta kullanılabilir olanlar seçilmeli diyenler de hâkim olabilir. Yaşam ise bir yaratmadır. Yaratıcılık
var. O hâlde kesinlik deyip durduğumuz şey de nedir? da sürenin eseri, hatta ta kendisidir. Zekâ açık olarak
Belki de net olan tek şey, filozofun da dediği gibi “değiş- ancak hareketsizliği tasarladığı için yaratma fikrine ta-
menin kendisi”dir. mamen yabancıdır ve hayatı anlamaya yetkin değildir.
Zamansal var oluş da diyebileceğimiz yaşam ancak
Parçadan yola çıkarak bilgiyle ilgili aşağıdakilerden doğrudan ve aracısız bir şekilde kavranabilir.
hangisine ulaşılamaz?
Parçada yaşamın bilgisine hangi araçla ulaşılabi-
A) Yığılımlı ilerler B) Değişkendir C) Nesneldir leceği ifade edilmektedir?

D) Yararlıdır E) Görelidir A) Akıl B) Deney C) Duyum

D) Sezgi E) Yarar

3. Sokrates bir öğleden sonra yürüyüşünde karşılaştığı ko-
mutan Lakhes’e cesaretin ne olduğunu sorar. Lakhes ise 6. Bizi var olan düzeni sorgulamaktan alıkoyan sadece di-
“Eğer bir adam saflarda kalıp düşmanla yüz yüze geldiği ğer insanların düşmanca tavırları değildir. Şüphe duy-
hâlde kaçmıyorsa onun cesur biri olduğuna inanabiliriz.” ma yeteneğimiz içimize işlemiş bir inanç tarafından da
der. Sokrates buna karşılık olarak Platia Savaşı’nda Yunan baltalanabilir. Toplum tarafından onaylanmış davranış
birliklerinin önce geri çekildiğini daha sonra Pers ordusunu biçimlerinin biz onları göremesek de çok sağlam temel-
cesaretle geri püskürttüğünü söyler. Birkaç yönlendirme- lere dayandığını düşünürüz. Kendimiz göremesek de
den sonra Lakhes cesaretin mutlaka bilgiyle, iyi ve kötünün bu sağlam temel mutlaka vardır. Çünkü çok uzun za-
ne olduğuna ilişkin bir bilinçle harmanlanması gerektiği so- mandır, çok sayıda insan davranış biçimlerini bu temele
nucuna varır.
göre şekillendirmektedir.
Parçada geçen diyaloglarda Sokrates’in Komutan Verilen metin bilginin doğruluk ölçütlerinden hangisi
Lakhes’e cesaretin ne olduğunu buldurması kendi ile ilişkilendirilebilir?
yönteminin hangi aşamasıdır?
A) Doğruluk B) Tutarlılık C) Tümel Uzlaşım
A) Analiz B) Doğruluk C) Doğurtma
D) Apaçıklık E) Yarar
D) İroni E) Sentez

63
62 63