Page 98 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 98
FELSEFE Ahlak Felsefesi 1. TEST - A
6. - Seni çok uyardım Ahmet. Israrla ders çalışmadın. 8. Amerikalı düşünür W. James bir davranışın ahlaki açı-
Üstüne üstlük kopya çektin ve sınıfta kaldın. dan iyi ya da bir önermenin epistemolojik açıdan doğ-
ruluğunun biricik göstergesinin onun pratik açıdan işe
- Ama hocam, sorunlarım vardı. yaraması olduğunu savunur. Kısacası onların doğru
ya da iyi olup olmadıklarını sorunları çözüp çözmedi-
- Neymiş sorunların? Anlat bakalım.
ğini görmek suretiyle anlayabiliriz. Örneğin “Covid-19
- Okuldan sonra işe gidiyorum hocam. Ders çalış- aşısı koronavirüse karşı etkilidir.” önermesinin ‘doğru’
maya vakit bulamıyorum. Akşam yorgun oluyorum. olup olmadığını anlamak için onun pratikte virüse karşı
Kardeşlerim de çok ses yapıyor. Ayrıca kendime ait ‘etkili’ olup olmadığını görmek zorundayız. Bu tutum bir
odam da yok. ahlaki eylem ya da seçimin iyi olup olmadığını anlamak
için de geçerlidir. Böylece W. James'e göre bir bilginin
- Ama sen öğrencisin ve sorumlulukların var Ahmet. Ne doğru veya eylemin iyi olup olmadığının ölçütü, günde-
olursa olsun kopya çekmemeliydin. Ders çalışmalıydın. lik yaşamda karşılaştığımız problemlerin çözümündeki
Bunlar bahane olamaz. başarısında aranmalıdır.
- Size katılmıyorum hocam. Buna göre W. James’in görüşleri aşağıdakilerden
hangisiyle ifade edilmektedir?
Buna göre aşağıdaki ahlaki yargılardan hangisi
Ahmet’in yaptığı savunmayı destekleyen bir ifadedir? A) Anarşizmle
A) Kişi, aklını kullanarak karar vermelidir çünkü davra- B) Egoizmle
nışlarından tamamen sorumludur. C) Entüisyonizmle
B) Kişi, akılcı tercihleriyle mutlak özgürlüğe sahiptir ve D) Hedonizmle
seçimlerini özgür iradesiyle yapar.
E) Pragmatizmle
C) Kişi, özgür olmadığından eylemlerinden sorumlu
değildir, kaderinde ne varsa onu yaşar.
9. Gonçarov'un Oblomov romanını okudunuz mu? Eğer
D) Kişiyi hata yapmaya zorlayan bir yığın dış etken ol-
acilen yapmanız gereken bir iş varsa kitabı okumayı
duğu için eylemlerinden sorumlu tutulamaz.
biraz ertelemenizi tavsiye ederim. Çünkü kitaba baş-
E) Kişinin hata yapmasına sebep olacak dış etkenler ladıktan sonra geri kalan bütün işlerinizi uzun bir süre
elbette olabilir ama insan aklını kullanmalı ve en erteleyebilirsiniz. Bunu sadece kitabı okumaktan zevk
doğru kararı vermelidir. alacağınızı düşünerek yapacağınızı düşünmeyin çün-
kü kitabı okumaya her başladığınızda erteleyebilirsiniz.
Oblomovculuk’u yaşayarak öğrenebilirsiniz. Bunun ne-
denini anlamak için biraz Oblamov’dan bahsetmemiz la-
zım. İlya İlyiç yani Oblomov varlıklı bir ailenin tek çocuğu-
dur. En az kendisi kadar miskin ve hayattan vazgeçmiş
hizmetçisiyle birlikte yaşamaktadır. O kadar boş vermiş-
tir ki ailesinin bıraktığı servet günden güne erimektedir,
gönül verdiği kadın da onu sevmesine rağmen Oblomov
hiçbir şeyi çaba sarf etmeye değer ve anlamlı görmediği
7. Vaktinin çoğunu iş yerinde geçiren Cihan, arkadaşlarını
ve ailesini ihmal etmektedir. Kendisini savunmak için için onunla ilişkisini de sürdüremez. Köyde onun adına
“Elimden bir şey gelmiyor, işler çok yoğun, yetişemiyo- işletilen toprakları kaybeder, en yakın arkadaşlarıyla
rum. Lütfen beni anlayın.” der. görüşmez olur. Artık tek istediği kendi zihin dünyasında
kaybolmaktır, kendini o kadar kaptırmıştır ki artık kendin-
Buna göre Cihan’ın savunması aşağıdaki felsefi den başka hiçbir şeyin onun için bir önemi kalmamıştır.
görüşlerden hangisiyle çelişir?
Bu metne göre Oblomov’un yaşam tarzı ahlak felse-
A) Hayatımızı şekillendiren tesadüflerdir. fesiyle ilgili görüşlerden hangisiyle uyuşmaktadır?
B) İnsanlar seçim yapma özgürlüğüne sahiptir. A) Egoizm
C) Davranışlarımız bilinçaltı süreçler tarafından belirlenir. B) Egzistansiyalizm
D) Her şey önceden belirlenmiştir ve insan bu belirlen- C) Entüisyonizm
miş olanı yaşar. D) Nihilizm
E) Olaylar nedensellik bağı içinde gelişir ve kişi bunun E) Utilitarizm
dışına çıkamaz.
96 97