Page 189 - Sanat Tarihi -12
P. 189

İSLAM VE TÜRK MİMARİSİ        6.
                                                                                                     ÜNİTE




                Osmanlı  Klasik  Dönem  eserlerinden  olan  İstanbul’daki  Süleymaniye
             Camii, 1550-1557 yılları arasında Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar
             Sinan’a yaptırılmıştır. Mimar Sinan’ın kalfalık dönemi eserlerindendir. Cami
             inşasında kullanılan taşlar, imparatorluğun farklı bölgelerinden getirilmiştir.
             Merkezî planlı olarak yapılan caminin ana kubbesinin  kuzeyi ve güneyi yarım
             kubbelerle desteklenmiş, yarım kubbeler ise köşelerdeki çeyrek kubbelerle
             genişletilmiştir.  Revaklar  ise  kubbelerle  örtülmüştür  (Görsel  6.18).  Mihrap
             duvarı  çini  süslemelerle  kaplanırken  pencereleri  vitraylarla  süslenmiştir.
             Kapıları  abanozdan  yapılan  eserin  mihrap  ve  minberinde  seçkin  mermer
             işçiliği üzerine sülüs (hat sanatı yazı türü) hat örnekleri yer almaktadır.       Görsel 6.18
                                                                                         Süleymaniye Camii’nin yarım ve
                                                                                           çeyrek kubbeleri, İstanbul
                Mimar Sinan’ın ustalık eserim dediği Edirne Selimiye Camii,1569-1574
             yılları arasında Sultan II. Selim tarafından yaptırılmıştır. Külliyenin (yapılar
             topluluğu) ana yapısı olan cami, merkezî kubbeli bir yapıdır. Ortada sekiz
             sütunun taşıdığı kırk iki metre yüksekliğinde ve otuz iki metre çapındaki
             kubbe o zamana kadar yapılmış en büyük kubbedir. Mihrabın bulunduğu
             kısım  yarım  kubbe  ile  örtülmüştür.  Bunların  her  köşesinde  dört  çeyrek
             kubbe (eksedra) bulunmaktadır (Görsel 6.19). Tek parça taştan ince işçilikle
             yapılan minber benzerlerinden büyüktür. Caminin süslemelerinde çiniden
             yapılan hat bezemeleri dikkat çekmektedir. Kıble duvarındaki minberin
             arkası ve külahı, alt pencerelerin alınlıkları çinilerle kaplıdır. Hünkâr mahfili
             (padişahların namaz kıldığı yer), çinileri, kalem işi süslemeleri, revaklı avlu-
             su ve şadırvanı (abdest alınan yer) ile Türk mimarisinde özel bir yere sahiptir.


                Sultan Ahmet Camii, Sedefkâr Mehmet Ağa tarafından 1609-1617 yılları
             arasında  Sultan  I.Ahmet  adına  yaptırılmıştır  (Görsel  6.20).  Mimar  Sinan
             sonrası tamamlanan ilk büyük eserdir. Büyük bir külliye şeklinde yapılan eser
             selatin  (padişahların  yaptırdığı)  camilerinin  en  büyüğüdür.  Eser,  merkezî
             kubbeli olup ana kubbenin yanındaki yarım kubbeler üçer çeyrek kubbe ile
             güçlendirilmiştir. Caminin kubbe ağırlığını dört adet büyük sütun taşımaktadır.
             Geniş bir alana yayılan camiye giriş, kuzeydeki ana kapıdan ve yanlardaki         Görsel 6.19
             küçük  kapılardan  sağlanmaktadır.  Mavi  çinileri  ile  ünlü  olan  cami  bundan   Selimiye Camii, Edirne
             dolayı “Mavi Cami” olarak da  tanınmıştır. Hünkâr mahfili firuze çinileri, renkli
             kalem işleri, altın yaldızlı hat örnekleri ile süslenmiştir.

                Şanlıurfa Rıdvaniye Camii, Rakka Valisi Rıdvan Ahmet Paşa tarafından
             1717’de yaptırılmıştır. Cami kesme taştan yapılmış olup, üç kubbe ile örtülü
             dikdörtgen plana sahiptir. Caminin girişinde üç bölümlü, üç kubbeli son cemaat
             yeri, doğusunda da tek şerefeli minaresi bulunmaktadır. Üzeri bitki motifleri ile
             bezeli ahşap kanatlı giriş kapısı dönemin en güzel geçme ve kakma tekniğiyle
             yapılmıştır. Yarım kubbeli mihrap köşeli bir niş şeklinde olup, siyah beyaz iki
             renkli taştan oluşmaktadır. Minberi balkon şeklinde olan yapının ibadet mekânı
             her cephede açılmış pencerelerle oldukça aydınlıktır. Taş kaide üzerine oturan
             minaresi sekizgen gövdeye ve mukarnaslı şerefeye sahiptir.


                                                                                               Görsel 6.20
                  Çevrenizde bulunan dinî mimarlık eserleri örneklerinden olan camiler    Sultan Ahmet Camii, İstanbul
                  ile ilgili görseller bularak bir sunum hazırlayınız.



                                                                                                           189
   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193   194