Page 35 - Tarih 11 | 1.Ünite
P. 35

DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA
                                                                            OSMANLI SİYASETİ (1595-1774)


                                              Uyvar        Podolya  Ukrayna
                                          Viyana                                  Rusya
                                    Avusturya    Zitvatorok  Hotin
                                           Vasvar
                 ATLAS                Venedik  Mohaç        Akkirman
                OKYANUSU    Fransa                 Karlofça
                                   Ceneviz                Bükreş Kili  Sivastopol
                                                  Belgrad
                                                                    KARADENİZ
                                         Roma         Sofya
                                                           Edirne
                                                      Selanik  İstanbul             Kars     HAZAR DENİZİ
                İspanya                       Otranto                Ankara   Trabzon
                                                                                    Revan
                                                   İnebahtı
                                                              İzmir                    Van
                                         Sicilya       Atina
                       Cezayir   Tunus
                                                                                     Musul         Tahran
                                                                       Kıbrıs
                                                             AKDENİZ                                 Safevi
                                                                                         Bağdat     Devleti
                                     Trablusgarp    Bingazi
                                                                                               Basra
                                                                    Kahire                           BASRA


                0    325 km                                                KIZILDENİZ               KÖRFEZİ
                                                                                                  Harita 1.6
                                                                             XVIII. yüzyıl sonunda Osmanlı Devleti

                 Osmanlı Devleti’nin Dinyeper ile Bug ırmakları arasındaki ge-
                 niş topraklardan çekilmesiyle Karadeniz, Türk Gölü olmaktan      BİLİYOR MUSUNUZ?
                 çıkmıştır. Karadeniz’deki hâkimiyet sona ermiştir.




               Kafkaslardaki kuvvetlerini geri çeken Rusya, savaş boyunca işgal
               ettiği Eflâk ve Boğdan’ı Osmanlı’ya geri vermiştir. Ayrıca Kili ve Ak-
               kirman (Görsel 1.39) gibi kaleler ile Akdeniz’de ele geçirdiği yerleri
               de Osmanlı’ya iade etmeyi kabul
               etmiştir. Rusların İstanbul’da da-
               imî bir orta elçi bulundurmasına
               ve bir Ortodoks Kilisesi inşasına
               izin verilmiş ayrıca Rusya bu ki-
               lisenin himayesini üstlenmiştir.
               Ruslar, kutsal yerleri serbestçe
               ziyaret edebilmiştir (Harita 1.6).

               Osmanlı Devleti 4,5 milyon rub-
               le tazminat ödemiştir. Ödenmek
               zorunda kalınan tazminatın yük-
               sekliği bir yana Osmanlı Devleti                                                  Görsel 1.39
               ile Kırım Hanlığı arasındaki bağın kopmuş olması çok daha önem-        Akkirman Kalesi (Ukrayna)
               lidir. Ayrıca antlaşma maddelerinin kasıtlı olarak yanlış yorum-
               lanması Ruslara, Osmanlı Devleti’ne müdahale imkânı tanımıştır.


                 Rusya, Küçük Kaynarca Antlaşması ile İstanbul’da bir Ortodoks
                 Kilisesi inşa ederek burada ibadet edenleri himayesi altına
                 alma hakkını elde etmiştir. Küçük görünen bu taviz, Rusya’nın
                 daha sonraları Osmanlı Devleti’ne müdahale etme hakkına          BİLİYOR MUSUNUZ?
                 sahip olduğu iddiasının gerekçesini oluşturmuştur.



                                                                                                          43
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39