Page 30 - Tarih 11 | 1.Ünite
P. 30

1. ÜNİTE


                                              Avusturya ordusu ilerleyişini sürdürerek 1717 yılında Belgrad’ı işgal
                                              etti. Ayrıca Venedik’in, Papalık ve Malta şövalyelerinin yardımıyla
                                              Preveze’yi alıp Dalmaçya’ya asker çıkarması Osmanlı ordusunu zor
                                              durumda bıraktı. Osmanlı Sadrazamı Damat İbrahim Paşa’nın barış
                                              isteği üzerine İngiliz ve Hollanda elçilerinin girişimiyle 1718’de
                                              Pasarofça Antlaşması imzalandı.

                                              Karlofça sonrası kaybedilen yerleri geri alma girişimlerinde Rusya
                                              ve Venedik’e karşı verdiği mücadelelerde başarılı olan Osmanlı
                                              Devleti, Avusturya-Venedik ittifakına karşı başarısız oldu. Pasa-
                                              rofça Antlaşması’yla Belgrad, Semendire dâhil kuzey Sırbistan ve
                                              Temeşvar gibi yerler Avusturya’ya bırakıldı. Avusturya, Osmanlı
                                              topraklarında konsolosluk açma hakkı ve ticari imtiyazlar elde
                                              etti. Bu antlaşmayla Bosna ve Preveze’de ele geçirilen kaleler
                                              ile Dalmaçya kıyıları Venedik’e verilirken Mora Osmanlı’da kaldı.
                                              Pasarofça Antlaşması sonrası Osmanlı Devleti, Karlofça ile kay-
                                              bettiği yerleri geri alma umutlarını kaybetti ve Avrupa’da mevcut
                                              topraklarını korumaya yönelik savunma esaslı bir siyaset izlemeye
                                              başladı.

                                                Karlofça ve Pasarofça antlaşmaları sonrası yaşanan toprak
                                                kayıpları, sınırlar dışında kalan Osmanlı Müslümanlarını, Bal-
                                                kanlardan başta İstanbul olmak üzere Anadolu’ya doğru göçe
                    BİLİYOR MUSUNUZ?
                                                zorlamıştı.

                                              1733’te Avusturya ve Rusya, Osmanlı Devleti’ne karşı gizli bir ittifak
                                              antlaşması ile Osmanlı topraklarını kendi aralarında paylaşmıştı. Bu
                                              antlaşmaya göre Azak ve Kırım Rusya’ya; Bosna-Hersek ise Avus-
                                              turya’ya bırakılmıştı. Rusya, Kırım Tatarlarının kendi topraklarına
                                              akınlarını önlemediği gerekçesiyle I. Mahmud’a Prut Antlaşması’nı
                                              tanımadığını bildirmişti. Osmanlı Devleti, batıda savaşmak iste-
                                              memesine rağmen Rusya’nın Azak ve Kırım’a saldırması sonucu
                                              1736’da Rusya’ya savaş ilan etmişti. Rusya, başlangıçta Osmanlı
                                                               ordusuna üstünlük kurarak Kırım (Görsel 1.34),
                                                               Azak ve Özi’yi işgal etmişti. Bu sırada Avustur-
                                                               ya da Eflâk, Sırbistan ve Bosna’ya saldırarak
                                                               Osmanlı topraklarında ilerlemeye başlamıştı.
                                                               Karşı saldırıya geçen Osmanlı ordusu, Avustur-
                                                               ya ordusunu geri püskürtmüştü. Avusturya’nın
                                                               art arda aldığı yenilgiler sonrası Rus ordusu da
                                                               geri çekilmeye başlamış ve Osmanlılar, Özi’yi
                                                               geri almıştı. Osmanlı Devleti’ni zor durumda
                                                               bırakmak isteyen Rusya, Balkan Ortodokslarını
                                                               ayaklandırmak amacıyla harekete geçtiyse de
                                                               başarılı olamamıştı. Semendire ve Belgrad’ı Os-
                                                               manlıların almasıyla Avusturya barış istemek
               Görsel 1.34
               Yeni Kale (Kırım)              zorunda kalmış ve 1739’da Belgrad Antlaşması imzalanmıştı. Bu
                                              antlaşmayla Avusturya, Pasarofça Antlaşması’yla aldığı yerleri Os-
                                              manlı Devleti’ne geri vermek zorunda kalmıştı. İki ülke arasında
                                              Tuna Nehri, yeniden sınır kabul edilmişti.


             38
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35