Page 7 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 1.Ünite
P. 7
1. Ünite
Harp okulunu başarıyla bitiren Mustafa Kemal, aynı yıl teğmen rütbesi ile
İstanbul’da Harp Akademisinde öğrenime başladı (Görsel 1.7). Onun üzerin-
de büyük etkiler bırakan başlıca hocaları; Topçu Feriki Ahmet Muhtar Paşa,
Kurmay Binbaşı Refik Bey, Kurmay Yarbay Macit Bey, Pertev Paşa, Kurmay
Albay Hasan Rıza Bey, Kurmay Albay Zeki Bey ve Kurmay Yarbay Trabzon-
lu Nuri Bey’di. Akademideki bütün bu hocaları dil bilen, iyi yetişmiş, dene-
yimli subaylardı. Mustafa Kemal, akademide bir yandan mesleki bilgilerini
geliştirirken diğer yandan da ülke sorunlarıyla ilgilenip dünyadaki gelişmeleri
takip etmekteydi.
Mustafa Kemal ve akademideki bazı arkadaşları, harp okulu öğrencilerine
yönelik bir gazete çıkarmaya başlamışlardı. Fakat akademi müdürü Ali Rıza
Paşa, Mustafa Kemal ve arkadaşlarını akademiden uzaklaştırmak yerine bu
konuda onları sert bir şekilde uyarmakla yetindi. Böylece Mustafa Kemal,
meslek hayatı için büyük bir tehlike olabilecek bu olayı zarar görmeden at-
latmış oldu.
Mustafa Kemal 11 Ocak 1905’te akademiden beşinci sırada mezun olup kur-
may yüzbaşı rütbesiyle askerlik görevine başladı.
1. 1. 3. Mustafa Kemal’in Fikir Hayatını
Etkileyen Gelişmeler
Sıra Sizde
Bir insanın hayatını, yaşadığı şehir ne şekilde etkiler?
Görsel 1.7: Mustafa Kemal
İz Bırakan Şehirler teğmen rütbesiyle
Selanik: Mustafa Kemal’in doğup büyüdüğü ve günümüzde Yunanistan’ın
sınırları içerisinde kalan Selanik, Makedonya’nın sosyal, siyasi, ekonomik
ve kültürel açıdan en gelişmiş şehriydi. Hem bir liman kenti olması hem de
demir yolu ile ulaşımının olması, Selanik’i önemli bir ticaret merkezi hâline
getirmişti. Nüfusunun çoğunluğu Türk olan Selanik’te; Yunan, Ermeni, Bul-
gar, Yahudi gibi çeşitli din, mezhep ve milletlerden insanlar bir arada yaşa-
maktaydı. Bu etnik ve kültürel zenginlikle birlikte şehirde farklı kültürlerin
yan yana yaşama ortamı sağlanmıştı. Bu sayede Mustafa Kemal yeni ve farklı
fikirlere karşı açık olan bir ortamda yetişti. Mustafa Kemal’in farklı kültürleri
tanımasında, kendini geliştirmesinde, yenilikçi ve açık görüşlü bir insan ol-
masında Selanik büyük bir etkiye sahiptir.
Manastır: Selanik’ten sonra Makedonya’nın diğer bir önemli şehri olan Ma-
nastır, ekonomik açıdan gelişmiş bir şehirdi. Manastır, önemli bir ticaret, yö-
netim ve ordu merkeziydi. Aynı zamanda demir yolu ile Selanik’e bağlıydı.
Balkanlardaki siyasi hareketlilik ve milliyetçilik isyanları Manastır’da da et-
kisini göstermişti. Mustafa Kemal, idadide öğrenim gördüğü süreç boyunca,
arkadaşlarıyla ve öğretmenleriyle şehirdeki bu hareketliliği yakından takip
ediyor ve ülkeyi ilgilendiren meseleler hakkında aralarında tartışıyorlardı.
İstanbul: Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisini bitirdikten sonra harp
okulunda eğitim almak için İstanbul’a gitti. İstanbul, Osmanlı Devleti’nin
başkenti olması nedeniyle sosyal, ekonomik ve siyasi açıdan büyük bir öneme
sahipti. Mustafa Kemal, başkentte bulunduğu süre boyunca ülkede meydana
gelen tüm gelişmeleri de yakından takip edebilme fırsatı buldu. Okul yılları
ve sonrasında arkadaşlarıyla sürekli bir araya gelip toplantılar yaptı ve ülke
sorunlarıyla yakından ilgilendi.
Mustafa Kemal Manastır’daki
3. Ordu’ya atandı. II. Meşrutiyet ilan edildi.
1907 1908
23 Temmuz 23