Page 9 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 1.Ünite

1. Ünite

Manastır İdadisindeyken “Vatan ve Hürriyet” şairi olarak bilinen Namık Ke-
mal’in eserleriyle tanışmış ve her fırsatta arkadaşlarıyla gizlice şairin eserle-
rini okumuşlardır. Şiirlerini ezbere bildiği Namık Kemal’den “Türk ulusunun
yüzyıllardan beri beklediği ses” olarak bahsetmiştir. Mustafa Kemal, Tevfik
Fikret için: “Ben inkılap ruhunu ondan aldım.” diye söz etmiş ve onun özgür-
lük, laiklik anlayışından esinlenmiştir. Yine milliyetçiliğinin önemli temsilcisi
olarak gördüğü “Millî Şair” diye de tanınan Mehmet Emin Yurdakul, en sev- Görsel 1.9
diği şairler arasında yer almaktaydı. Ziya Gökalp

Mustafa Kemal, yerli düşünürler kadar yabancı düşünürlerin de eserlerini
okuyup incelemiştir. Özellikle Jean Jack Rousseau (Görsel 1.12), Montesqu-
ieu (Görsel 1.13), Voltaire (Görsel 1.14) gibi Fransız İhtilali’nin düşünürlerin-
den etkilenmiştir.

Kitap okumak Mustafa Kemal’in en büyük tutkusuydu. Yaşamındaki tüken-
mez enerjisini ve yetişme tarzındaki sağlamlığını çok kitap okumasına borç- Görsel 1.10
luydu. Kendi ifadesiyle: “Ben çocukken fakirdim. İki kuruş elime geçince bu- Namık Kemal
nun bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydım, bu yaptıklarımın
hiçbirisini yapamazdım.” Öğrenciliğinden itibaren okuduğu bütün kitaplar-
dan notlar alır, yeri geldiğinde diğer kaynaklarla kıyaslamalar yapardı. Hatta
savaş döneminde görevli olduğu cephelerde de sürekli kitap okumuştu.

Birbirinden farklı alanlarda geniş bir okuma kültürüne sahipti. Tarih, edebiyat,
dilbilim, din, ekonomi, coğrafya, hukuk, siyasal bilimler gibi alanlar Mustafa
Kemal’in ilgilendiği başlıca konulardı.
Görsel 1.11
Mehmet Emin
Mustafa Kemal çok kitap okumakla beraber fırsat buldukça kitap da yazmış- Yurdakul
tır. Mustafa Kemal’in kaleme almış olduğu en önemli eseri Nutuk’tur. Nutuk,
1919’dan 1927’ye kadar geçen zamandaki gelişmeleri kapsamaktadır. Ayrıca
Mustafa Kemal’in, askerlikle ilgili birikimlerini aktardığı; “Takımın Muhare-
be Talimi”, “Cumalı Ordugâhı”, “Taktik Tatbikat Gezisi”, “Bölüğün Muhare-
be Eğitimi” ve “Subay ve Komutan ile Konuşmalar” eserleri de bulunmakta-
dır. Cumhuriyet döneminde de geometri eğitimini kolaylaştıran “Geometri” Görsel 1.12
eseri de bulunmaktadır. J.J. Rousseau
Sıra Sizde
Mustafa Kemal’in askerlik mesleğini seçmesinde onun içinde
bulunduğu toplumun etkileri nelerdir? Tartışınız.

Atatürk Anlatıyor
Bir gün Cemal Bey Selanik gazetelerinden birine imzasız bir makale yazmış.
Bana gazeteyi uzatıp makaleyi okuyup okumadığımı sordu.
“Affediniz, sizin yazdığınızı bilmiyordum. Yazmamış olmanızı temenni eder- Görsel 1.13
dim. Cemal Bey, şu ve bu tarzda siz birtakım kimselere kendinizi beğen- Montesquieu
dirmek hevesine düşmeyiniz. Bunun hiçbir kıymeti ve önemi yoktur. Siz
içinde bulunduğumuz vaziyeti değerlendiriniz ve öncelikle kabul ediniz ki
biraz fedakâr ve özverili olmak lazımdır. Eğer şunun bunun ilgisinden kuvvet
almaya tenezzül ederseniz şu anki durumunuzu bilmem fakat geleceğiniz
çürük olur. Çünkü bizim henüz gerçeklerle yüzleşmemiş geniş çevrelerimiz
vardır. Bu çevrelerde hayallerle dolu kimseler çoktur. Büyüklük odur ki hiç
kimseye iltifat etmeyeceksin, hiç kimseyi aldatmayacaksın, memleket için Görsel 1.14
gerçek ülkü ne ise onu görecek, o hedefe yürüyeceksin, herkes senin aley- Voltaire
hinde bulunacaktır, herkes seni yolundan çevirmeye çalışacaktır. İşte sen
bunda karşı koyuşları yok eden olacaksın. Önüne sayılamayacak güçlükler
yığacaklardır, kendini büyük değil küçük, zayıf, araçsız, hiç sayarak, kimse-
den yardım gelmeyeceğine inanarak bu güçlükleri aşacaksın. Ondan sonra
sana büyüksün derlerse, bunu diyenlere de güleceksin.

Girit Yunanistan’a bağlandı. 31 Mart Ayaklanması çıktı.
1908 1909

13 Nisan 25