Page 13 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 1.Ünite
P. 13

1. Ünite





            II. Balkan Savaşı sonucunda Balkan Devletleri Bükreş Antlaşması (10 Ağus-
            tos 1913) ile Osmanlı Devleti’nden aldıkları yerleri aralarında paylaştılar. Os-  Bilgi Notu
            manlı Devleti Bulgaristan ile İstanbul, Yunanistan ile Atina ve Sırbistan ile   İstanbul Antlaşması (29 Eylül 1913)
            İstanbul antlaşmalarını imzaladı. Sonuç olarak Balkan devletlerinin sınırları   (Osmanlı-Bulgaristan):  İki  devlet
            değişti. Osmanlı Devleti Makedonya, Arnavutluk, Ege Adaları gibi Balkan   arasında  Meriç  Nehri  sınıra  esas
            topraklarının büyük bir kısmını kaybetti (Harita 1.3).           kabul edildi. Böylece Edirne, Kırk-
                                                                             lareli ve Dimetoka Osmanlı Devle-
                                                                             ti’nde kaldı.
                                                                    RUSYA
                                 AVUSTURYA-MACARİSTAN
                                                                             Atina Antlaşması (14 Kasım 1913)
                                                                             (Osmanlı-Yunanistan): Taraflar, 30
                                                                             Mayıs  1913  tarihli  Londra  Antlaş-
                        BOSNA-HERSEK                                         ması’nın beşinci maddesi uyarınca,
                                                                             Ege  Adaları’nın  geleceğini  Büyük
                                                       ROMANYA               Devletler’in kararına bıraktı.
                                      SIRBİSTAN
                                                                             İstanbul Antlaşması (13 Mart 1913)
                               KARADAĞ
                                                                             (Osmanlı-Sırbistan):  Osmanlı  ile
                                   ARNAVUTLUK   BULGARİSTAN     KARADENİZ    madı.  Makedonya’nın  Sırbistan’a
                                                                             Sırbistan  arasında  ortak  sınır  kal-
                 İTALYA
                      ADRİYATİK DENİZİ
                                                                             bırakılan topraklarında kalan Müs-
                                                       Midye-Enez Hattı
                                                                             lüman ve Türk ahalinin hak ve hu-
                                  YUNANİSTAN                                 kuku ile ilgili anlaşmaya varıldı.

                                                          OSMANLI DEVLETİ

                 AKDENİZ



                                                               0 100 200 300
                     Harita 1.3: Balkan Savaşları sonrası Osmanlı Devleti ve          Oku-yorum
                               Balkan devletlerinin sınırları
                                                                              Sultan  II.  Abdülhamid’in  Balkan
                                      Düşün ve Tartış                         Savaşı’nın  kaybedilmesiyle  ilgili
                   Balkan topraklarının kaybedilmesinin Osmanlı Devleti üzerindeki   değerlendirmesi:
                   etkileri neler olmuştur? Tartışınız.                       “Hem  bari  orduyu  politikadan
                                                                              çekebilseydik…  Hanedana  karşı
                                                                              olanlar, hanedandan yana olanlar
            Osmanlı Devleti’ni dağılmaktan kurtarmak ve eski görkemli günlerine geri   diye  bölündü  yeni  baştan  ordu,
            döndürmek amacıyla çeşitli fikirler ortaya atılmıştır. Bu fikirlerin başlıcala-  93  Muharebesi’ni  kaybettik.  93
            rı Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık olmuştur. Osmanlıcılık   Muharebesi’ni niçin kaybettiysek,
            akımı; dil, din ve etnik farklılıkları gözetmeksizin devletin sınırları içerisin-  Balkan Harbi’ni de onun için kay-
            de yaşayan bütün toplumları bir arada tutarak bir Osmanlı milleti yaratma   bettik. Tarih değil, hatalar durma-
            amacını taşımaktaydı. Osmanlıcılık, Balkan milletlerinin isyan edip Osman-  dan tekerrür ediyor…
            lı Devleti’nden ayrılmasıyla geçerliliğini yitirmiştir. Hangi milletten olursa   Ordu, gayesi içinde elindeki kuv-
            olsun bütün Müslümanları halifenin etrafında toplamayı amaçlayan İslam-  veti kullanırsa meşru, gayesi dışı-
            cılık  fikri  de Araplar  gibi  Müslüman  milletlerin  bağımsız  devlet  kurmak   na kayarsa gayri meşrudur. Belki
                                                                              bazı şeyleri yakar, yıkar ama so-
            istemeleriyle önemini kaybetmiştir. Osmanlıcılık ve İslamcılık fikirlerinin   nunda  kendisi  de  yıkılır.  Ve  ma-
            devletin dağılmasını önlemek konusunda geçerliliğini yitirmesiyle Türkçü-  alesef  bu  enkazın  altında  bazen
            lük fikri önem kazanmıştır. Bu akımın savunucuları, Türkleri millî bir duygu   bir  devlet  de  çöker.”  Özhan  Eren,
            etrafında birleştirmeyi amaçlamıştır. Türkçülük fikri Millî Mücadele’nin ba-  Sarıkamış’a Giden Yol, s. 183 (Kısal-
            şarıya ulaşmasındaki en önemli faktörlerdendir. Batıcılık ise Batı’nın siyasi,   tılmıştır.)
            sosyal, ekonomik, kültürel görüşlerine uygun bir devlet anlayışını savunur.
            Osmanlı Devleti’ni dağılmaktan kurtaramamıştır ama Batı’nın bilimsel ve   Sizce Balkan Savaşları’nda yaşa-
            teknik gelişmelerinin örnek alınması, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişmesin-  nan bu durum, daha sonra tekrar
                                                                             etmiş midir?
            de önemli bir etken olmuştur.


                                                                                Mustafa Kemal
                    Trablusgarp Savaşı başladı.                            Trablusgarp Savaşı’na katıldı.

                                  1911                                                   1911
                                                                                                       29
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18