Page 6 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | 3.Ünite

3. Ünite

4. Şiirde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihî ögeleri belirleyiniz.
5. Şiirin kaside olarak adlandırılmasını sağlayan şekil özelliklerini belirleyiniz.

Etkinlik

a. Hürriyet Kasidesi’nden alınan aşağıdaki beyitlerde kullanılan edebî sanatları ve bu sanatların nasıl
yapıldığını tablodaki ilgili yerlere yazınız.
Ziyâ dûr ise evc-i rif’atinden ıztırârîdir
I
Hicâb etsün tabîat yerde kalmış kâbiliyyetden

Vatan bir bî-vefâ nâzende-i tannâza dönmüş kim
II
Ayırmaz sâdıkân-ı aşkını âlâm-ı gurbetden

Ne efsûnkâr imişsin âh ey dîdâr-ı hürriyet
III
Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretden

Beyit Edebî Sanat Nasıl Yapıldığı

I

II

III

b. Bu beyitlerdeki imge ve edebî sanatların işlevlerini belirleyiniz.

Şairin Biyografisi

Namık Kemal (1840-1888): Tekirdağ’da doğdu. Asıl adı Mehmet
Kemal’dir. Küçük yaşta annesini kaybetti. Yanında kaldığı dedesinin
memurluk görevindeki tayinleri nedeniyle eğitimini farklı yerlerde
sürdürdü. Özel dersler aldı, Arapça ve Farsça öğrendi. Hariciye Neza-
reti Tercüme Odasında kâtip olarak çalışırken Fransızca öğrendi. Baş-
ta Tasvir-i Efkâr ve Muhbir olmak üzere dönemin gazetelerinde yazılar
yazdı. Londra’da Ziya Paşa’yla birlikte Hürriyet gazetesini çıkardı. Ge-
libolu mutasarrıflığı yaptı. Vatan yahut Silistre adlı oyununun sahne-
lenmesi sonrasında çıkan olaylar nedeniyle Magosa’ya sürgün edildi.
Affedildikten sonra yine İstanbul’a döndü.

Namık Kemal; başlangıçta divan tarzında, bireysel temalı şiirler
yazarken Şinasi ile tanışmasının ve yaşadığı dönemdeki olayların
etkisiyle siyasi ve sosyal temalı yeni şiire yöneldi. O da çağdaşı pek
çok sanatçı gibi toplum için sanat anlayışı ile eser verdi. Vatan, millet,
Namık Kemal insanlık, hak, hukuk, hürriyet, adalet, kahramanlık ve cesaret gibi te-
(1840-1888)
maları işleyen sanatçı “Vatan ve Hürriyet Şairi” olarak nitelendi. Hürri-
yet Kasidesi, Vatan Mersiyesi, Vaveyla (şiir); Vatan yahut Silistre, Zavallı
Çocuk, Akif Bey, Celaleddin Harzemşah, Kara Bela, Gülnihal (tiyatro);
İntibah, Cezmi (roman); Tahrib-i Harabat, Takip, Renan Müdafaaname-
si (eleştiri) sanatçının başlıca eserleridir.

74