Page 12 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 1.Ünite

1 ÜNİTE

3 DİLİN TARİHÎ SÜREÇ İÇERİSİNDEKİ

DEĞİŞİMİNİ ETKİLEYEN SEBEPLER

Hazırlık

1. Sosyal medya, Genel Ağ ve teknolojinin; dili nasıl etkilediğini düşünüyorsunuz? Günlük hayattan
örneklerle anlatınız.
2. “Dil, canlı bir varlıktır.” sözüyle ilgili düşüncelerinizi sözlü olarak paylaşınız.

DİL-ZAMAN

(…)
Dil, olmuş bitmiş, sona ermiş, son şeklini almış, belli bir kalıba dökülmüş ve donmuş bir var-
lık değildir. O, kuralları içinde, başlangıçtan beri, kesintisiz bir şekilde devam etmiş, bu devamlılık
içinde, kendini yenileyerek bazı değişikliklere uğramıştır.
Dilde durmak bilmeyen bir hareketlilik vardır. Bu hareketlilik sayesinde dil, toplum ihtiyaçları-
na göre kendini daima yenilemiş ve değiştirmiştir. Bunu da kendi kurallarına uygun yapmıştır. Dı-
şardan gelen zorlamaları hiç kabul etmemiş, bünyesine zorla sokulan unsurları da bu hareketlilik
sayesinde kolaylıkla atabilme, değiştirme kabiliyetini her zaman göstermiş veya onları yapısına uy-
durmuştur.
Dil, toplum hayatı ile birlikte yürür. Toplumdaki değişmeler dile de yansır. Bunun için dilin keli-
me varlığı son şeklini almış, tamamlanmış, altına çizgi çekilmiş bir sayı değildir. Dil, yeni nesne ve
kavramlara kendi imkânları ile yeni karşılıklar bulur. Dil, durmadan yeni kelimeler üretir. Ancak
Sümerce, Hititçe, Toharca gibi ölü dillerin söz varlığı değişmez, yazılı metinlerde ne varsa hepsi o
kadardır.
Dil, anlatıma alacağı varlık, duygu ve düşünceleri ifade edecek kelimeleri
Metne Dair
Siyasi ve toplumsal kendi imkânları ile bulamayınca başka dillerden kelime alır. Ancak bunları
kendi mantık ve ses yapısına göre değiştirir, millîleştirir.
değişim, teknoloji, Dil, bizim onu öğrenebilme hızımızdan daha hızlı değişmez. Değişecek
çeviri, yazarların dil olsa ne konuşabilir, ne yazabilir ne de toplumla geniş ölçüde rahatlıkla an-
tercihleri gibi hususlar laşabiliriz. Dilin hızlı ve zorla değiştirilmesi toplumda sarsıntılar, kopukluk-
yazı ve konuşma dilini lar meydana getirir.
etkiler.
(…)
Kemal YAVUZ, Türk Dili ve Kompozisyon Dersleri

22