Page 40 - Biyoloji 12 | 2.Ünite
P. 40
Ancak kas aktivitesinin aşırı artması durumunda laktik asit miktarı ar-
tar ve laktik asit kaslarda birikir. Hücrelerde biriken laktik asit, kan da-
marları ile beyne taşınır. Laktik asit; beyindeki ağrı, uyku ve yorgunluk
merkezini uyarır. Bu durum çok yorulduğumuzda uykumuzun neden
geldiğini ya da vücudumuzda neden ağrılar oluştuğunu da açıklar. Vü-
cut dinlenirken yeterli oksijen sağlanırsa laktik asit, karaciğere taşınır.
Karaciğer hücreleri, laktik asidi özel biyokimyasal tepkimelerle pirüvik
asit ve glikoza dönüştürür. Pirüvik asit, oksijenli solunumda tüketilir-
ken; glikozların fazlası, karaciğerde glikojen olarak depolanır (Görsel
2.26).
Kan doku ile çizgili kaslara yeterli O
2
gelmezse
Glikoz
Pirüvik asit
ÇİZGİLİ KAS
Yorgunluk
Laktik asit
d e
u u u u Uyku
Laktik asit Laktik asit
Ağrı
BEYİN
Pirüvik asit Glikoz
d
d
Oksijenli solunuma Glikojen olarak depo
katılır. edilir.
KARACİĞER
Görsel 2.26: Laktik asidin bazı organlar üzerindeki etkisi
Sütten yoğurt ve peynir yapımında bazı mantar ve bakterilerin ger-
çekleştirdiği laktik asit fermantasyonundan yararlanılır. Fermantasyon,
uzun yıllardan beri uygulanmakta olan gıda üretim ve koruma yön-
temlerinden biridir. Sütten elde edilen yoğurt ve kefir, tahıllardan elde
edilen tarhana ve boza, et ürünlerinden elde edilen sucuk ve pastırma,
çeşitli meyve ve sebzelerden elde edilen sirke ve turşular, fermente
ürünlere örnek olarak verilebilir. Fermantasyon; besinleri koruma, za-
rarlı mikroorganizmaları öldürme ve bağışıklığı güçlendirme gibi birçok
biyolojik işleve sahiptir. Bu biyolojik işlevlerinden dolayı son yıllarda
dünyada ve ülkemizde fermente yiyeceklere olan ilgi hızla artmaktadır.
2. ÜNİTE 116