Page 28 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 1.Ünite
P. 28
1.5.2. Japon Yayılmacılığı ve Asya’nın Değişen Yüzü
1868-1912 yıllarını kapsayan Meiji Devri, dünya tarihinde en dikkate değer dönemlerden biri oldu.
Batı’da başarılması asırlara dayanan teknolojik, ekonomik ve sosyal gelişmeler, İmparator Meiji’nin
idaresi altında kısa sürede gerçekleştirildi. XIX. yüzyılın sonunda Japonya Batılı devletlere tanıdığı
ticari ayrıcalıklara son verebilecek duruma geldi ve Asya’nın en büyük gücüne dönüştü.
Japonya, Avrupa’nın sömürgesi olmaktan kendisini kurtarmanın yolunu, Avrupalılara karşı tepki ve
düşmanlık göstermek yerine Avrupa’nın ileri tekniğini ve metodunu benimsemekte buldu. Bu konuda
başarılı olmak için eğitim ve ekonomide gelişmiş konuma gelmek gerektiğini anlayan Japonya, çağ-
daşlaşma ile sanayileşmenin çok yakın ilişkide olduğunu da gördü.
Japonya gerçekleştirdiği hızlı gelişmelerin sonucu olarak yayılmacı politikalar oluşturmaya başladı
(Harita 1.9). Japon ekonomisi için lazım olan temel maddeler, Japon ana vatanında yoktu. Japon-
ya’nın 1875 sonrası Kore’ye dair emelleri 1894’te Japonya ile Çin’i karşı karşıya getirdi. Japonya,
Çin’i yenilgiye uğrattı. Yapılan Şimonoseki Antlaşması’na göre çeşitli kazanımlar elde eden Japonya,
Avrupalı devletlerin araya girmesiyle bazı kazanımlarından vazgeçti.
Japonya, bölgede Rusya’nın yayılması üzerine 1904’te donanmasını Port Arthur Limanı’na, kara
ordusunu Kore’ye sevk ederek Rusya ile savaşa girdi ve savaşı kazandı. Bu zaferle kuvvetler den-
gesinin muhafazası oyununa yeni bir oyuncu katıldı. Bir Asya devleti olan Japonya kısa sürede bir
Avrupa devletini yenebilecek duruma geldi. Bu durum bütün Asya devletlerinde millî hareketlerde etkili
oldu.
SSCB BÜYÜK
OKYANUS
SAKHALİN
MOĞOLİSTAN MANÇURYA
AŞAĞI
MOĞOLİSTAN JAPON
DENİZİ
ÇİN
JAPONYA
Japonya
BURMA
(Myanmar) ÇİN 1905’teki İşgal Bölgeleri
DENİZİ 1932’deki İşgal Bölgeleri
TAYLAND 1937’deki İşgal Bölgeleri
FRANSIZ FİLİPİNLER 1938’deki İşgal Bölgeleri
HİNT ÇİN HİNDİ
OKYANUSU 1939’daki İşgal Bölgeleri
1940’taki İşgal Bölgeleri
1942’deki İşgal Bölgeleri
ENDONEZYA YENİ ZELANDA
0 500 1000 km
Harita 1.9: Japonya ve Japonya’nın Uzak Doğu’da yayılma alanları
38