Page 21 - Coğrafya 11 | 4.Ünite

11. Sınıf
ÇEVRE SORUNLARI

D KÜRESEL ÇEVRE SORUNLARI

Sanayi Devrimi'yle birlikte gelişen ekonomik faaliyetler, kaynakların aşırı ve bilinçsiz kullanımına neden
olmuştur. Buna bağlı olarak hızla artan çevre sorunları, sınır tanımaksızın ekosistemi tehdit eder duruma
gelmiştir. Son yıllarda gerçekleşen küresel iklim değişikliği, ozon seyrelme si, asit yağışları, çölleşme, biyoçe-
şitliliğin azalması vb. olumsuzluklar küresel çevre sorunları olarak kabul edilmektedir. Bu çevresel sorunla-
rın çözümü adına ülkelerin ortak akılla hareket etmesi önem arz etmektedir.
Beşerî faaliyetler sonucu sera etkisi yapan gazların atmosferdeki oranlarının hızla artmasıyla gerçekleşen
küresel iklim değişikliği, küresel çevre sorunlarının başında yer alır. Karbondioksit, metan, diazotoksit, klo-
roflorokarbon gibi gazlar, yeryüzünden yansıyan ısının atmosfer dışına çıkmasını engelleyerek sera etkisinin
artmasına ve dünyanın daha fazla ısınma sına neden olmaktadır (Görsel 4.35). Sanayi Devrimi'nden sonra fosil
yakıtların aşırı kullanımı, sanayileşme, hızlı nüfus artışı vb. nedenlerden dolayı sera etkisinde ciddi bir artış
görülmektedir.

Güneş ışığı Sera gazları

Yansıyan güneş ışığı

Absorbe edilen enerji

Görsel 4.35: Temsilî sera etkisinin oluşumu

OKUMA PARÇASI

SERA ETKİSİ KANITLANDI
Avrupalı bilim insanları, Antarktika’da sürdürdükleri kapsamlı araştırmalarda insan kaynaklı sera etki-
sine ilişkin önemli bulgular elde ettiler. Buz tabakasının 3 bin metre altına inilerek yapılan araştırmalarda
750 bin yıl öncesinin iklim bulgularına ulaşıldı. Bilim insanları, Antarktika’da 750 bin yıllık buz örneklerini
incelediler ve küresel sıcaklıkla sera etkisini artıran gazların eskisine oranla daha hızlı arttığı sonucuna
ulaştılar.
Araştırmayı yürüten ekibin liderlerinden Eric Wolff (Erik Volf), bugünle eski dönemlerin alışılmadık de-
recede farklı olduğunu söyledi. Wolff, “Buzun arasına sıkışmış binlerce yıllık hava kabarcıklarını kırarak
içlerindeki gaz yoğunluklarını, karbondioksit ve metan seviyelerini ölçtük. Atmosferde şimdiki karbondi-
oksit seviyesi, ölçtüğümüz dönemden yüzde 30 daha fazla. Metan da eskinin iki katı.” dedi. Araştırmalardan
elde edilen veriler, küresel sıcaklığın sanayileşmeye paralel olarak son iki yüzyılda arttığını gösteriyor. Bu,
şimdiye kadar ulaşılabilen en yaşlı buz kütlesi olmasının yanı sıra insanların küresel iklimi bozduğunu ka-
nıtlayan en açık verileri içeriyor.
(Basından)

233