Page 14 - Fen Lisesi Kimya 10 | 3. Ünite

Kuvvetli asit ve bazların suda %100’ünün iyonlaştığı kabul edilir. Zayıf
asit ve bazlar suda %100’den daha az bir oranda iyonlaşır. Örneğin zayıf
bir asit olan asetik asit (CH COOH) suda asidin derişimine bağlı olarak %
3
0.1-1 arasında iyonlaşır. Bazı yaygın kullanılan asit ve bazlar Tablo 3.4’te
verilmiştir.

Tablo 3.4: Yaygın Kullanılan Asit ve Bazlar

Kuvvetli Asitler Zayıf Asitler

HCl Hidroklorik asit CH COOH Asetik asit
3
HBr Hidrobromik asit HCN Hidrojen siyanür

HI Hidroiyodik asit HF Hidroflorik asit

HNO Nitrik asit H CO Karbonik asit
3 2 3
H SO Sülfürik asit H PO Fosforik asit
2 4 3 4
HClO Perklorik asit HNO Nitröz asit
4 2
Kuvvetli Bazlar Zayıf Bazlar

NaOH Sodyum hidroksit NH Amonyak
3
KOH Potasyum hidroksit Mg(OH) Magnezyum hidroksit
2
Ca(OH) Kalsiyum hidroksit Fe(OH) Demir(II) hidroksit
2 2
Sr(OH) Stronsiyum hidroksit CH NH Metil amin
2 3 2

Ba(OH) Baryum hidroksit C H NH Anilin
2 6 5 2

Bazı önemli asitlerin suda iyonlaşması aşağıda gösterildiği gibidir.
Kuvvetli asitler suda %100 iyonlaşır (Görsel 3.11). Zayıf asitler kısmen
iyonlaşırlar.

͢
+
HNO (s) + H O(s) H O (suda) + NO ¯(suda) (Açık gösterim)
3 2 3 3
+
͢
HNO (suda) H (suda) + NO ¯(suda) (Kısa gösterim)
3 3
+
HF(s) + H O(s) ⇌ H O (suda) + F¯(suda) (Açık gösterim)
2 3
+
HF(suda) ⇌ H (suda) + F¯(suda) (Kısa gösterim)
+
CH COOH(s) + H O(s) ⇌ CH COO¯(suda) + H O (suda) (Açık gösterim)
Görsel 3.11: Nitrik asit 3 2 3 3
+
CH COOH(suda) ⇌ CH COO¯(suda) + H (suda) (Kısa gösterim)
3 3
Bazlar suda OH¯ (hidroksil) iyonu vererek çözünürler. Bazı bazlar, hid-
roksil iyonunu kendi yapılarından verirken bazıları da sudan açığa çıkarır
(Görsel 3.12).
͢
+
NaOH(k) + H O(s) Na (suda) + OH¯(suda)
Görsel 3.12: Sodyum hidroksit 2
NH (g) + H O(s) ⇌ +
3 2 NH (suda) + OH¯ (suda)
4

134 135