Page 18 - Fen Lisesi Matematik 10 | 4.Ünite
P. 18

İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER


            36. ÖRNEK
                                             Şekildeki gibi hareket eden bir golf topunun t. saniye sonunda, yerden
                                             yüksekliğini metre cinsinden veren denklem
                                                               4
                                                t =- +
                                              h] g    t 2  11 t -  şeklinde modelleniyor.
                                             Buna göre topun kaçıncı saniyelerde yerden yüksekliğinin 20 m olacağını
                                             bulunuz.

            ÇÖZÜM
                                                                     t =
            t. saniyede topun yerden yüksekliği 20 m olsun. Bu durumda  h]g  20  olur. Buradan
               2
                                  2
                        4
             - t + 11 t -=  20 &- t + 11 t -  24 =  0
                         8 =
             -] t -  3 $ ]g  t - g  0
             t1 =  3  vet2 =  8  bulunur . Buna göre 3 ve 8. saniyelerde golf topunun yerden yüksekliği 20 m olarak bulunur.
            37. ÖRNEK
            x kişiden oluşan Aksoy ailesinin Ramazan Bayramı‘ndaki toplam bayramlaşma sayısı
                     2
               x =
             f ] g  x -  x 6 + 14  denklemi ile modelleniyor.
            Ailenin her bireyi birbiriyle bayramlaştığında 21 bayramlaşma gerçekleştiğine göre Aksoy ailesinin kaç kişi
            olduğunu bulunuz.

            ÇÖZÜM
                                                      x =
            Toplam bayramlaşma sayısı 21 olduğundan  f ] g  21 olur. Buradan
                                        2
                                               7
                     2
               x =
             f ] g  x -  x 6 +  14 =  21 &  x -  x 6 - =  0
                                              7 =
                                  ] x + g  x - g  0
                                      1 $ ]
                                                  7
                                         1
                                   x1 =-  ve  x2 =  bulunur.
            Buna göre Aksoy ailesi 7 kişiden oluşmaktadır.
            38. ÖRNEK
            Bir A ilacı kullanıldıktan bir süre sonra vücutta etkileşime girer. t: zaman (saat), e: ilacın etkisi olmak üzere
                        2
             e =-  2  $ ^  t 4 - 24 t +  11h  ile modellenmiştir. Buna göre
                  5
               a) Bu ilaç kullanıldıktan sonra etkisinin ne zaman başlayıp ne zaman biteceğini bulunuz.
               b) Bu ilaç kullanıldıktan 2, 3 ve 4 saat sonraki etkisini karşılaştırınız.

            ÇÖZÜM
                    2
                         2
               a)  -  5  $ ^  t 4 - 24 t +  11 =  0
                                    h
                    ]  t 2 -  1 $ ]g  t 2 -  11 =  0
                                    g
                          0
                      1
                   t 2 -=  veya  t2 - 11 =  0
                          1
                      t 2 =  veya  t2 =  11
                         1          11
                     t =  2   veya  t =  2   bulunur. Buna göre A ilacı kullanıldıktan yarım saat sonra etkisini gösterir ve bu
                     ilacın etkisi 5,5 saat sonra sona erer.
                     2
               b)  t =  için e =-  2  $ ^ 42$  2  -  24 2$ +  11 =-  2  $ ] 44 $ -  48 +  11 =-  2  $ ] 16 -  37 =-  2  $ - 21 =  42
                                                                         g
                                                    h
                                                                                         g
                                                                                                     g
                                                                                                ]
                                                                                              5
                                                         5
                                5
                                                                                                          5
                                                                              5
                                2                        2                    2              2
                     3
                  t =  için e =-  5  $ ^ 43$  2  -  24 3$ +  11 =- 5  $ ] 49 $ -  72 +  11 =-  5  $ ] 36 -  61 =-  5  $ - 25 =  10
                                                                         g
                                                                                                     g
                                                                                        g
                                                    h
                                                                                                ]
                 ve
                     4
                 t =  için e =-  2  $ ^ 44$  2  -  24 4$ +  11 =-  2  $ ] 416 - 96 +  11 =-  2  $ ] 64 -  85 =- 2  $ - 21 =  42
                                                             $
                                                                                         g
                                                   h
                                                                                                ]
                                                                          g
                                                                                                     g
                                                                                                          5
                               5
                                                        5
                                                                                              5
                                                                              5
                 bulunur. Buna göre ilacın 2 ve 4. saatteki etkisi aynı, 3. saatteki etkisi ise bu saatlere göre daha
                 yüksektir.
        196    Fen Lisesi Matematik 10
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23