Page 62 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 29
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
3. ÜNİTE : ŞİİR > Halk Edebiyatı Nazım Türleri > Âşık Edebiyatı Nazım Türleri
Kavram : Güzelleme, Koçaklama, Taşlama, Ağıt
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Okuma Becerisi

Çalışmanın Adı HALK ŞİİRİ - KOŞMA 20 dk.
Çalışmanın Amacı Halk şiiri nazım biçimlerinden biri olan koşmayı ve türlerini tanıyabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinleri okuyunuz. Metinlerden hareketle soruları cevaplayınız.

I. Metin Halk edebiyatı geleneğinde koşma nazım biçimi ile
DUMLUPINAR DENİZALTISI’NA yazılan şiirlerin özel bir adı yoktur. Ancak Dumlupınar
Denizaltısı’na koşması, yakın dönemde gerçekleşen
Denizaltı Dumlupınar kazası elim bir kaza üzerine -Dumlupınar denizaltısının
Yayıldı âleme duyuldu sesi batması- Âşık Veysel’in duyduğu acıyı anlattığı bir
Çanakkale şehitlerin türbesi koşmadır.
Geldi denizaltı şurada kaldı
1. Dumlupınar Denizaltısı’na koşması diyagramdaki
Memleket uğrunda can veren hasta hangi türe dâhil edilebilir? Niçin?
“Vatan Sağol” demiş en son nefeste
Seksen bir kahraman aynı kafeste
Bir yolu çıkmadık derede kaldı

Bütün gazeteler hep yazar oldu
İsimler dillerde hep gezer oldu KOÇAKLAMA
Her Türk’ün kalbinde bir mezar oldu
Sanmayın şehitler orada kaldı

Bu Vatan uğrunda canını veren
Karışmış sulara olmamış gören KOŞMA
Aman deyip Allahına yalvaran TAŞLAMA TÜRLERİ AĞIT
İhtiyar babalar nerede kaldı

Vatan ağlar, Millet ağlar, yıl ağlar
Deniz ağlar, yolcu ağlar, yol ağlar
Veysel ağlar, sohbet ağlar, dil ağlar
Tarihte bir büyük yara da kaldı GÜZELLEME
Âşık Veysel Şatıroğlu, Dostlar Beni Hatırlasın
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

2. Okuduğunuz şiirde koşma nazım biçiminin özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.

Sıra Koşma Nazım Biçiminin Dumlupınar Denizaltısı’na Koşmasının Özellikleri
Özellikleri
1 Kafiye Düzeni
2 Kafiyeleri (5. dörtlük)
3 Nazım Birimi
4 Birim Sayısı
5 Ölçüsü
6 Konusu
7 Kullanılan Dil

59