Page 90 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

CEVAP ANAHTARLARI TARİH 10
Kavram Öğretimi

2. Öğrencinin bilgi birikimine bağlı olarak; “Siyasi ve askerî
alanda yetenekli yöneticiler yetiştirmeyi, devlete ve padişaha Çalışma No.: 78
bağlı bireylere sahip olmayı, merkezî otoriteyi güçlendirme- 1.Yönerge :
yi…” vb. farklı cevaplar verilebilir. Öğrencilerden cebecilerin yeniçeriler için kılıç ve tüfek gibi
3. Öğrencinin bilgi birikimine bağlı olarak; “Osmanlı Dvleti’nde silahlar, uygun kalitede barut ve çadır imal ettiklerini söylemeleri
farklı vazifeler üstlenmiştir. Osmanlı devlet yönetimindeö- beklenir.
nemli mevkilerde bulunmuşlar. Osmanlı Devleti’nde siyasi ve 2.Yönerge :
askerî alanlarda etkili olmuştur…” vb. farklı cevaplar veri-
lebilir. 1. - Savaş malzemelerini cebehane denilen silah depolarında korumak,
- Savaş zamanı gerekli olduğu kadar cephaneyi deve ve katırlarla
orduya, donanmaya ve kalelere nakletmek,
Çalışma No.: 75 - Yeniçerilere silahlarını cephede dağıtmak,
1. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Osmanlı Devleti’nde padi- - Savaş sonunda silahları toplayarak, İstanbul’a naklini sağlamak, ih-
şahı koruyan askerler, Osmanlıların merkez kuvvetleri, padi- tiyaç duyulanları tamir etmek ve silah depolarında muhafaza
şahın komutası altında bulunan ve ulufe, bahşiş gibi değişik etmek,
adlar altında hazineden ödenek alan askerlerdir.” şeklinde ce- - Yeniçerilerin devlet merkezinde bulunurken tüfek taşımaları yasak
vaplar vermesi beklenir. olduğundan talim zamanında kullanacakları tüfekleri vermek ve iş-
leri bitince yine geri almak işlerini yapmışlardır.
2. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Kapıkulu askerleri; sa-
vaş esiri ve kölelerden pençik ve devşirme uygulamaları ile 2. Ankara’daki Cebeci semtinin adının, cephane ve cephanelik ke-
seçilirlerdi, ulûfe adıyla maaş alırlardı, piyade ve süvari bir- limelerinin Osmanlılardaki cebeciler teriminden gelmesi günü-
liklerinden oluşurlardı, merkezî otoritenin güçlü kalmasını müzle ilişkilendirilebilir.
sağlarlardı, ‘kul taifesi’ olarak anılırlardı.” şeklinde cevaplar 3. Günümüzde Savunma Sanayi cebeci ocağının Osmanlı Döne-
vermesi beklenir. mi’nde üstlendiği görevi çok daha kapsamlı bir şekilde üstlen-
miştir. Bunun dışında ordumuzun ihtiyaçlarını karşılayan kurum-
3. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Kapıkulu sistemi, temeli lara örnek olarak
Osmanlılar tarafından atılmış bir sistem değildir. Gulâm sis- - Türk ordusunun silahlarını üreten Makine ve Kimya Endüstrisi
temi başta olmak üzere eski Türk İslam devletlerindeki uy- kurumu,
gulamalar temel alınarak oluşturulmuştur. Osmanlı Devleti, - Füze gibi uzun menzilli silahları üreten Roketsan,
pençik ve devşirme kanunlarıyla insan ihtiyacını karşılamıştır. - İnsansız hava araçlarını üreten firmalar,
Kapıkulları sadece orduda değil sarayda, bahçelerde ve pek - Ülkemizdeki cephanelikleri bünyesinde bulunduran Milli Sa-
çok devlet kademesinde değerlendirmiştir.” şeklinde cevaplar vunma Bakanlığı gösterilebilir.
vermesi beklenir.

Çalışma No.: 76 Çalışma No.: 79
1. Devletlerin uzun süre varlıklarını sürdürüp hâkim oldukları 1. Devrin şartlarına göre çok sağlam surlarla korunan İstanbul şeh-
bölgelerde yüzyıllarca hüküm sürmelerinin ilk şartı kuvvetli rinin alınması için döktürülen toplar, surlarda delik açarken eş za-
bir orduya sahip olmalarıdır. Devlete bağlı olan ve düzenli manlı olarak da lağımcılar tarafından yer altında açılan tünellerde
olarak devletten maaş alan askerlerden oluşan ordunun patlatılan barutlar surların çökmesini sağlanmıştır. Osmanlı askeri
eğitim ve muharebe kabiliyeti, devlete bağlı olmayan milis bu sayede şehre girmiş ve fetih gerçekleşmiştir.
kuvvetlere göre daha yüksektir. Askerliğin meslek olarak 2. Lağımcıların temel görevi düşman surları ve tahkimatının altına
benimsendiği, sürekli eğitim yapılarak her an savaşa hazır uzanan tüneller kazmak, buralara mayınlar yerleştirmek ve bu
olunan orduda eğitim ve muharebe kabiliyeti daha yüksek mayınları önceden kararlaştırılan bir zamanda patlatmaktır. Ka-
olur. lede gedikler açarak, askere geçit hazırlayan bu personel, karşı
2. Devletin çeşitli kademelerindeki ihtiyaç, Devşirme sistemiyle lağımcılık görevini de üstlenirdi.
giderilmiştir. Bu sistemle toplanan ve eğitilen gayrimüslim 3. Günümüz ordularında bulunan istihkâm sınıfı, lağımcıların yap-
çocuklar, kabiliyetlerine göre devletin çeşitli kademelerinde tığı görevleri üstlenmiştir. İstihkâm sınıfı, birliklerin hareket ka-
görevlendirilerek devletin asker ihtiyacı giderilmiştir. Devşir- biliyetini artırmak maksadıyla, karşı mayın harekâtı icra eder,
me usulüyle toplanan gayrimüslim çocuklardan oluşturulan engelleri etkisiz hâle getirir ve geçit açar, kuru ve sulu açıklıklar-
Yeniçeri Ocağı gibi düzenli bir ordu sayesinde Osmanlılar ka- dan geçişi sağlar, muharebe yolları ve izlerinin inşa ve bakımını
tıldıkları birçok savaşta başarı elde etmişlerdir. Ayrıca Yeni- yapar, ileri bölge havacılığına istihkâm desteği sağlar. Düşmanın
çeri Ocağı sayesinde devletin merkezî otoritesi güçlenmiştir. hareket kabiliyetini engellemek maksadıyla; mayın harekâtı ile
3. Günümüz koşulları gereği teçhizat ve donanım açısından or- engelleme ve esirgeme harekâtı gerçekleştirir.
duyu daha ileri seviyeye ulaştırmak için mücadele ederim.
Gelişmiş askerî teknolojileri araştıracak, irdeleyecek ve bun-
lardan elde ettiği sonuçlardan hareketle ülkemiz teknolojisine Çalışma No.: 80
katkı sağlayacak kabiliyetli bir ekip kurardım. Kurduğum bu 1. Bu kadar geniş yetkilerle donatılmış olan bir saray mensubu, tabi
Ar-Ge ekibini çok ileri düzeyde bilişim ve teknoloji bilgisine ki hükümdarın da en yakını olurdu. Padişahın hemen her an yanın-
sahip kişilerden oluştururdum. Savunma sanayiinde faaliyet da bulunur, hükümdar denizden, yani saltanat kayığı ile bir yerlere
gösteren kurum ve kuruluşların sayısını artırırdım. gideceği zaman dümene bostancıbaşı geçerdi ve bu yakınlık, bos-
tancıbaşına sarayda padişah dışında sakal bırakma iznine sahip tek
kişi olma hakkını vermişti.
Çalışma No.: 77
2. Devşirme Osmanlının fethettiği topraklarda bulunan Hristiyan ço-
1. Kendisi de bir asker olan Yarbay Mustafa Kemal, Bulgar ve cukların alınarak yetiştirilmesine verilen isimdir. Bu çocuklar Os-
Avrupalı devlet adamlarına Osmanlı Devleti’nin güçlü bir manlı himayesine alınarak bürokrat ve asker olarak yetiştirilmektey-
devlet olduğunu ve bu gücünü o dönemdeki Yeniçeri ordu- di. Devşirme yoluyla Osmanlı’ya hizmet eden bu çocuklar aldıkları
sundan aldığını göstererek manevi bir üstünlük sağlamak is- eğitim sayesinde ordu için yararlı birer asker olmaktaydı. Ayrıca
temiştir. eğitimini başarıyla tamamlayandan yüksek bürokratlar çıkmaktaydı.
Devşirme döneminde Bostancı Ocağı’na Anadolu ve Rumeli’den
2. 3. Çıkış. toplanan acemiler alınırdı. Devşirmeler Bostancı Ocağı’na alınırken
Bostancıbaşı da hazır bulunur ve Bostancıbaşının nezareti altında
acemi oğlanı ayrılırdı.
255