Page 15 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 6
Kavram Öğretimi
1 ÜNİTE : GİRİŞ > Edebiyatın Sanat Akımlarıyla İlişkisi > Edebiyat ve Sanat Akımları
Kavram : Empresyonizm, Ekspresyonizm
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Okuma Becerisi, Yazma Becerisi

Çalışmanın Adı İZLENİM-DIŞAVURUM 20 dk.
Çalışmanın Amacı Empresyonizm ve ekspresyonizm akımlarının genel özelliklerini tanıyıp bu özellikleri edebî metinler üzerinde tespit edebilme.

Yönerge: Aşağıdaki bilgilerden ve şiirden yararlanarak soruları cevaplayınız.

EMPRESYONİZM (İZLENİMCİLİK)

1. Varlıkların görünüşü değil bıraktığı izlenimler esastır.
2. Duyular değil hisler önemlidir.
3. Dış dünyaya öznel bakış söz konusudur.
4. Anlatılanlar belli belirsiz, sezdirilerek verilir.

5. Ahenk unsurları önemsenmez.
6. Şiirde mesaj verme amacı yoktur.
7. Anlaşılma kaygısı yoktur.
8. P. Verlaine (Verleyn), A. Rimbaud (Rambo), R. M. Rilke (Rilke) önemli temsilcileridir.

EKSPRESYONİZM (DIŞAVURUMCULUK)

1. Duyguların dışavurumu amaçlanır.
2. Dış dünyanın anlamsızlığı yerine insanın iç dünyası esas alınır.
3. Ruhun isyanı olarak tanımlanır.
4. Fantastik ve korkunç unsurlara yer verilir.
5. Empresyonizme tepkidir.

6. Biçimsel unsurlar önemsenmez.
7. Anlaşılır bir dil amaçlanmaz.
8. F. Kafka, J. Joyce (Coys), T. S. Eliot (Elyıt) önemli temsilcileridir.

ŞİİR SANATI
(…)
Kelime seçerken de meydan senin; Tut belâgati boğazından, sustur,
Bile bile bir nebze aldanmalı. El değmişken bir zahmete daha gir:
Dumanlısı güzeldir türkülerin; Kafiyenin ağzına da bir gem vur,
Öyle hem seçik olsun, hem kapalı. Bırakırsan neler yapmaz kim bilir?
(…)
Güzel gözler tül ardında görünsün, Dağılıp tuzu sabah rüzgârına
Gün ışığı titremeli şiirinde, Mısraların alsın başını gitsin
Ak yıldızlar maviliğe bürünsün Kekik, nane kokaraktan, dört yana...
Ilgıt ılgıt sonbahar göklerinde. Üst tarafı edebiyat bu işin.

Paul Verlaine, Fransız Şiir Antolojisi
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Kelime Dağarcığı:
belagat: İyi konuşma, sözle inandırma yeteneği. Bir şeyde gizli olan derin anlam.

13