Page 19 - Tarih-10 | 5.Ünite
P. 19
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595)
Mısır Seferi
Osmanlılar ile Memlûklular arasında Dulkadiroğulları toprakları
üzerinde rekabet ilk defa Yıldırım Bayezid Dönemi'nde başlamıştır.
Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde Memlûklularla bozulan ilişki-
ler, II. Bayezid Dönemi’nde çatışmaya dönüşmüştür. Yavuz Sultan
Selim Dönemi’nde Osmanlıların doğuya doğru genişlemesi Mı-
sır’ın anahtarı durumunda olan ve Memlûklular için önem taşıyan
Suriye’yi tehdit etmeye başlamıştır. Suriye; Anadolu ve Mısır için
stratejik öneme sahip bir bölgedir.
Memlûk Devleti, Osmanlıların bu ilerlemesine ciddi bir biçimde
karşı koyamamış fakat ele geçirdiği her fırsatı değerlendirmeye
çalışmıştır. Osmanlı şehzadeleri zaman zaman Memlûk Devleti’ne
sığınarak burada iyi karşılanmıştır. İlişkilerin gerilmesinin bir diğer
nedeni de Osmanlılarla Memlûklular arasında tampon bir devlet
olan Dulkadiroğullarının izlediği politikadır. Devletinin varlığını
Osmanlılar ile Memlûk Devleti arasında sağlayacağı denge politi-
kasında arayan Dulkadiroğlu Alaüddevle Bey, Safeviler ve özellikle
de Memlûklular tarafına yakınlaşmıştır.
Dulkadiroğlu Alaüddevle Bey, Yavuz’un Çaldıran Savaşı’na
katılması için yapılan öneriyi reddetmiş, o an için devleti-
nin çıkarını Memlûk ve Safevi dostluğunda aramayı uygun
bulmuştur. Bu durumu göz ardı etmeyen Osmanlı Devleti,
Dulkadiroğulları toprağını Turnadağ Savaşı’yla ele geçirerek BİLİYOR MUSUNUZ?
Suriye kapılarına dayanmıştır.
Çaldıran Zaferi’nden sonra Doğu Anadolu’nun Osmanlı
hâkimiyetine girmesi, Memlûkluları tedirgin etmiştir.
Yavuz Sultan Selim, Doğu Seferi için İstanbul’da topla-
dığı divanda Memlûkluları değil Diyarbakır bölgesinde-
ki Safevileri hedef almıştır. Ancak Osmanlı ordusunun
hareketinden endişe duyan Memlûk Sultanı Kansu
Gavri, ordusunu toplayarak Suriye'ye doğru hareket
etmiştir. Bunun üzerine Kansu Gavri’nin Şah İsmail’e
yardım ettiğini, Osmanlıları arkadan vurma tehlikesi
bulunduğunu ileri süren Yavuz Sultan Selim, Halep
üzerine yürümüştür. İki ordu 24 Ağustos 1516’da Ha-
lep’in kuzeyinde Mercidabık Ovası’nda karşılaşmıştır.
Ordudaki ateşli silahların etkisiyle Osmanlılar savaşı
kazanmış ve Kansu Gavri bu savaşta ölmüştür. Bu sa-
vaş, Osmanlılara Mısır yolunu açmıştır (Görsel 5.21).
Bu zaferle Osmanlı Devleti; Suriye, Lübnan ve Filistin’de
hâkimiyet sağlamıştır. Savaş esnasında Memlûk ordu-
sunda bulunan Abbasi Halifesi Mütevekkil, Osmanlılara
Görsel 5.21
esir düşmüştür. Yavuz Sultan Selim Halep’te görüştüğü halifeye Bâb’el-Fütûh (Kâhire)
büyük saygı göstermiştir. Kendi adına hutbe okutan ve bölgenin
idari planlamasını yapan Yavuz Sultan Selim, topladığı meşveret
meclisinde bundan sonra nasıl hareket edilmesi gerektiği konu-
sunu görüşmüştür.
137