Page 32 - Tarih-10 | 5.Ünite

5. ÜNİTE

5.6. OSMANLI’NIN GÜCÜ VE STRATEJİK RAKİPLERİ

TARTIŞALIM “Fransa’da 1480 ile 1609 yılları arasında Osmanlı Devleti’yle ilgili
80’den fazla kitap yazılmıştır. İngiltere’de tüccar ve seyyahların
Osmanlılarla ilgili hatıratları yayımlanmıştır. XVI. yüzyılda bir
gazete ise Almanlara, Türkleri tanıtmıştır. Avrupa’da bu yüzyılda
Türklerle ilgili çıkan kısa haberlerin 2460 nüshasından 100 tanesi
Almanya’da çıkmıştır.”
XVI. yüzyılda Avrupa’da Türklere karşı ilginin artmasının sebepleri
neler olabilir?

Venedik (Görsel 5.40) ve Ceneviz cum-
huriyetleri, İtalya’nın refaha kavuş-
masını sağlayan devletlerin başında
gelmektedir. Venedikliler, sahip olduğu
gücü ve zenginliği Akdeniz ticaretinden
sağlarken Cenevizliler ise Karadeniz
ticaretinden sağlamıştır. Her iki devlet
de Bizans’tan elde ettiği imtiyazlarla
deniz ticaretlerini serbestçe sürdürmüş-
tür. İstanbul’un Fethi’nden sonra ticari
ayrıcalıklarını kaybetmek istemeyen
Venedik ve Cenevizliler, Osmanlılarla
anlaşmak zorunda kalmıştır.
Görsel 5.40
Venedik (Temsilî) Avrupa ile ticaretin büyük yararını gören Osmanlılar gerek Vene-
dik gerekse Ceneviz Cumhuriyeti’ne ticari imtiyazlar tanımıştır.
Bu imtiyazlarla Osmanlı Devleti hem Batı’nın bu denizci tüccar
devletlerini kendi tarafına çekmiş hem de ihtiyacı olan emtianın
düzenli olarak ülkesine girmesini sağlamıştır. Hatta ekonomi iş-
lerinde Venediklilerden yararlanılarak İstanbul, Bursa ve Edirne
gibi şehirlere Venedikli tacirler yerleştirilmiştir.

Venedik ve Cenevizlilerin Osmanlı Politikası

XV. yüzyılda Venedik ve Cenevizliler, doğuda kendi ticari çı-
karlarını korumak için Osmanlılarla iyi geçinmeye bakıyor ve
Haçlı Seferleri için papanın yardım isteklerine pek aldırmı-
yordu. Fatih, Venedik’in yüzyıllarca çalışarak Doğu Akdeniz’de
kurduğu egemenliği yıkıp Osmanlı hâkimiyetini kurmak is-
tiyordu. Bunun için Osmanlı ile savaş Venedik’e kaçınılmaz
görünüyordu. Venedik bu kötü sonu olabildiğince geciktirmek
için Osmanlıları kışkırtacak faaliyetlerden uzak duruyordu.
Ayrıca Fatih, Ege ve Karadeniz’deki Ceneviz kolonilerine de
son vermek istiyordu. Buna karşın Cenevizliler de Osmanlı-
larla anlaşmazlığa girmekten her zaman kaçınıyor ve Varna
Savaşı’nda papanın yardım çağrısını kabul etmiyordu. Ayrıca
bu savaşta Cenevizliler kendi gemilerini Osmanlı hizmetine
YORUMLAYALIM
sunuyordu (İnalcık, 2011, s.18, 41-46’dan düzenlenmiştir).
Venedik ve Cenevizlilerin, papanın çağrılarını dikkate almama-
sının nedenleri neler olabilir?

150