Page 36 - Tarih-10 | 5.Ünite
P. 36
5. ÜNİTE
kendi bağımsızlığını savunma ihtiyacı duydu. Bu nedenle Alman
prensleri, Fransa ve İngiltere; bağımsızlıklarını destekleyecek bir
devletle Kutsal Roma İmparatorluğuna karşı destek almakta sa-
kınca görmedi. Böylece Avrupa politikasında, bağımsız devletle-
rarasında bir denge politikası ortaya çıktı. Bir dünya gücü olarak
yükselen Osmanlı Devleti, Avrupa’da bu devletler sisteminin güçlü
bir üyesi olarak yer aldı. Kutsal Roma İmparatorluğu karşısında
varlığını tehdit altında hisseden devletler, Osmanlılara başvurdu.
Osmanlılar da Habsburgların Avrupa’da siyasi üstülüğüne karşı
başta Fransa olmak üzere bu devletleri destekledi.
Osmanlı-Fransız İttifakı
1534’te Şarlken’in Tunus’u ele geçirmesinden sonra Fransa
ile diplomatik ilişkilere hız verilmiş ve Fransız elçisi ittifak
için 1535’te İstanbul’a gelmiştir. İttifak maddeleri arasında
Osmanlı donanmasının Fransız deniz kuvvetleriyle birlik-
te Şarlken’in elinde bulunan Sicilya, Napoli ve İspanya’ya
seferler düzenlenmesi ve Tunus’un geri alınması vardır.
Osmanlı-Fransız ittifakı artık Haçlı birliğinin parçalandığını
göstermiştir. Şarlken karşısında Fransız donanması ancak
Barbaros’un iş birliği ile ayakta kalabilmektedir. 1543 yılın-
da Barbaros kumandasında 110 kadırga, 40 fusta denilen
küçük kadırga ve 3 büyük yelkenli kökeden oluşan Osmanlı
donanması Akdeniz’e açılmıştı. Sultan, bu donanmanın yapımı
için bir milyon iki yüz bin altın düka harcamıştı. Bu dönemde
Osmanlı Devleti’nin tüm bütçesi dokuz milyon dükadır. Donan-
Görsel 5.46 ma efradının sayısı 30 bini bulmuştu. Barbaros (Görsel 5.46),
Barbaros Hayreddin Paşa
(Temsilî) 20 Temmuz 1543’te Marsilya Limanı’na ulaşmış ve şehri top
ateşi ile selamlamıştır. Kaptanıderya, Marsilya’da görkemli
bir merasimle karşılanmıştır. Onun şehre geleceğini duyan
halk uzak yerlerden koşup gelmiş ve bu efsane komutanı
yakından görmek için sabırsızlanmıştır. Şehir büyüklerinin
verdiği ziyafette Barbaros taht gibi bir koltukta Fransızların
merak dolu gözleri önünde oturmuştur. Fransız elçisinin yaz-
dığına göre Barbaros’un Akdeniz kıyılarında saldığı korku o
dereceydi ki donanmasının sadece görülmesi üzerine kaleler
teslim olmuş ve Osmanlı denizcisi bu kaleleri Fransızlara
YORUMLAYALIM
devretmiştir (İnalcık, 2010, s.249-253’ten düzenlenmiştir).
Kanuni’nin donanma için büyük bir harcama yapmasının gerek-
çeleri nelerdir?
Fransa Kralı I. François (Fransuva), Şarlken ile mücadelesinde Ka-
nuni’nin askerî yardımı sayesinde ayakta kalabildi. Fransuva’ya göre
Şarlken’in tüm Avrupa üzerindeki hâkimiyetini engelleyebilecek
tek güç Kanuni’ydi. Şarlken’in eline esir düşen Fransuva, Kanuni
sayesinde krallığına geri dönebildi. Fransuva’dan sonra gelen
II. Hanri (Henri) de İmparator Şarlken’e karşı yapacağı savaşı fi-
nanse edebilmek için Osmanlılardan yüklü miktarlarda borç aldı.
Neticede her iki devletin ortak hedefi, Şarlken’in Avrupa’da tek
güç hâline gelmesini önlemekti.
154