Page 36 - Tarih-10 | 5.Ünite
P. 36

5. ÜNİTE


                                              kendi bağımsızlığını savunma ihtiyacı duydu. Bu nedenle Alman
                                              prensleri, Fransa ve İngiltere; bağımsızlıklarını destekleyecek bir
                                              devletle Kutsal Roma İmparatorluğuna karşı destek almakta sa-
                                              kınca görmedi. Böylece Avrupa politikasında, bağımsız devletle-
                                              rarasında bir denge politikası ortaya çıktı. Bir dünya gücü olarak
                                              yükselen Osmanlı Devleti, Avrupa’da bu devletler sisteminin güçlü
                                              bir üyesi olarak yer aldı. Kutsal Roma İmparatorluğu karşısında
                                              varlığını tehdit altında hisseden devletler, Osmanlılara başvurdu.
                                              Osmanlılar da Habsburgların Avrupa’da siyasi üstülüğüne karşı
                                              başta Fransa olmak üzere bu devletleri destekledi.


                                                Osmanlı-Fransız İttifakı
                                                1534’te Şarlken’in Tunus’u ele geçirmesinden sonra Fransa
                                                ile diplomatik ilişkilere hız verilmiş ve Fransız elçisi ittifak
                                                için 1535’te İstanbul’a gelmiştir. İttifak maddeleri arasında
                                                Osmanlı donanmasının Fransız deniz kuvvetleriyle birlik-
                                                te Şarlken’in elinde bulunan Sicilya, Napoli ve İspanya’ya
                                                seferler düzenlenmesi ve Tunus’un geri alınması vardır.
                                                Osmanlı-Fransız ittifakı artık Haçlı birliğinin parçalandığını
                                                göstermiştir. Şarlken karşısında Fransız donanması ancak
                                                Barbaros’un iş birliği ile ayakta kalabilmektedir. 1543 yılın-
                                                da Barbaros kumandasında 110 kadırga, 40 fusta denilen
                                                küçük kadırga ve 3 büyük yelkenli kökeden oluşan Osmanlı
                                                donanması Akdeniz’e açılmıştı. Sultan, bu donanmanın yapımı
                                                için bir milyon iki yüz bin altın düka harcamıştı. Bu dönemde
                                                Osmanlı Devleti’nin tüm bütçesi dokuz milyon dükadır. Donan-
               Görsel 5.46                      ma efradının sayısı 30 bini bulmuştu. Barbaros (Görsel 5.46),
               Barbaros Hayreddin Paşa
               (Temsilî)                        20 Temmuz 1543’te Marsilya Limanı’na ulaşmış ve şehri top
                                                ateşi ile selamlamıştır. Kaptanıderya, Marsilya’da görkemli
                                                bir merasimle karşılanmıştır. Onun şehre geleceğini duyan
                                                halk uzak yerlerden koşup gelmiş ve bu efsane komutanı
                                                yakından görmek için sabırsızlanmıştır. Şehir büyüklerinin
                                                verdiği ziyafette Barbaros taht gibi bir koltukta Fransızların
                                                merak dolu gözleri önünde oturmuştur. Fransız elçisinin yaz-
                                                dığına göre Barbaros’un Akdeniz kıyılarında saldığı korku o
                                                dereceydi ki donanmasının sadece görülmesi üzerine kaleler
                                                teslim olmuş ve Osmanlı denizcisi bu kaleleri Fransızlara
                      YORUMLAYALIM
                                                devretmiştir (İnalcık, 2010, s.249-253’ten düzenlenmiştir).
                                               Kanuni’nin donanma için büyük bir harcama yapmasının gerek-
                                               çeleri nelerdir?

                                              Fransa Kralı I. François (Fransuva), Şarlken ile mücadelesinde Ka-
                                              nuni’nin askerî yardımı sayesinde ayakta kalabildi. Fransuva’ya göre
                                              Şarlken’in tüm Avrupa üzerindeki hâkimiyetini engelleyebilecek
                                              tek güç Kanuni’ydi. Şarlken’in eline esir düşen Fransuva, Kanuni
                                              sayesinde krallığına geri dönebildi. Fransuva’dan sonra gelen
                                              II. Hanri (Henri) de İmparator Şarlken’e karşı yapacağı savaşı fi-
                                              nanse edebilmek için Osmanlılardan yüklü miktarlarda borç aldı.
                                              Neticede her iki devletin ortak hedefi, Şarlken’in Avrupa’da tek
                                              güç hâline gelmesini önlemekti.

            154
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41