Page 40 - Tarih-10 | 5.Ünite
P. 40

5. ÜNİTE


                                              Osmanlılar Akdeniz’de

                                              İstanbul’un Fethi’yle Osmanlılar hem Karadeniz ve Doğu Avrupa
                                              ticareti üzerinde kontrol sağlamış hem de önemli bir stratejik
                                                                   konuma sahip olmuştur. Bunun yanında
                                                                   Ceneviz ve Venedik gibi İtalyan devletleri-
                                                                   ne ticari imtiyazlar verilerek Doğu Akdeniz
                                                                   ticaretinin devam etmesi sağlanmıştır.
                                                                   Osmanlılar, Akdeniz’in sadece ticari yönüy-
                                                                   le değil siyasi, sosyal ve kültürel yönüyle
                                                                   de gelişmesine önem vermiştir. Bu amaçla
                                                                   XVI. yüzyılda Akdeniz’i bir Türk Gölü hâli-
                                                                   ne getirmiş (Görsel 5.51) ve aynı zamanda
                                                                   fethettiği adalara Anadolu’dan Türk nüfusu
               Görsel 5.51                    iskân ettirerek fetihlerin kalıcı olmasına özen göstermiştir. Akde-
               Akdeniz'i Türk Gölü hâline getiren
               Preveze Deniz Zaferi (Temsilî)  niz’deki adalar başta olmak üzere Cezayir, Tunus ve Trablus’ta üsler
                                              kuran Osmanlılara bağlı gaza denizcileri, Akdeniz’de Türk hâkimi-
                                              yetini sağlamıştır (Harita 5.9). Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki
                                              hâkimiyetiyle güvenlik artmış ve korsanlık faaliyetleri azalmıştır.
                                                27 Eylül 1538’de yüz yirmi iki gemi ve yirmi bin askerden
                                                oluşan Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı do-
                                                nanması, üç yüz sekiz gemi ve elli beş bin askerden oluşan
                                                Andrea Doria (Andre Dorya) komutasındaki Haçlı donanma-
                                                sına Preveze önlerinde taarruz etti. Bu taktik baskınını hiç
                                                beklemeyen Haçlı donanması, panik içinde büyük kayıplar
                                                vererek geri çekilmek zorunda kaldı. Hristiyan dünyasının
                                                Akdeniz egemenliğine son veren bu zafer sonucunda Akde-
                    BİLİYOR MUSUNUZ?
                                                niz’de Türk hâkimiyeti başladı.




                                  Londra
                                                    Berlin
                                                 Almanya
                                      Paris
                                                 Avusturya
                                   Fransa            Viyana
                   ATLAS OKYANUSU
                                               Venedik                         Kefe
                                           Cenova
                                      Marsilya                           KARADENİZ
                                                          Belgrad            Sinop
                     Portekiz  Madrid  Barselona  Roma  ADRİYATİK
                  Lizbon                                             İstanbul     Trabzon
                         İspanya
                                                                          Ankara
                                                     Otranto   OSMANLI DEVLETİ
                    Kurtuba                                                                Van
                          Gırnata                        Preveze  İnebahtı  İzmir
                                                                  Sakız
                     Cebelitarık                             Mora       Antalya  Mersin
                                  Cezayir  Tunus                                  Halep
                                                                      Rodos
                   Rabat                          Malta          Girit       Kıbrıs
                     Fas                       Cerbe           AKDENİZ              Şam
                                                                                                   Basra
                                             Trablusgarp                        Kudüs
                                                            Bingazi
                                 Afrika                                 Kahire        Arabistan
                                                                    Mısır
                                                                                         Medine
                    Deniz Savaşı                                                                0   400 km
               Harita 5.9
               XVI. yüzyılda Akdeniz’de Osmanlı hâkimiyeti

            158
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45